aspava

• belki de bu topraklardaki en ilginç yerli hikayenin şifresi...
  
  ......
  
  "1950'li yılların polisiye roman yazarı ümit deniz, yarattığı roman
  kahramanı murat davman ile ünlenmişti. suçlulara karşı aman vermez bir
  detektif olan murat davman, aynı zamanda yabancı güçlere karşı mücadele eden
  ve milli duyguları yoğun sıkı bir ajan tiplemesiydi. bu roman kahramanının
  ilginç yönlerinden biri de, özellikle içki sofrasında "şerefe" yerine
  "aspava" diyerek kadeh kaldırmasıydı. doğal olarak herkes, murat davman'a,
  aspava'nın anlamını sorar, o da "allah, saadet, para, aşk versin, amin" diye
  kısalttığı dileğini açıklardı. insanlar bu dileği zamanla çok benimsedi ve
  halk dilinde yaygın olarak kullanılmaya başlandı. öyle ki, dilenciler bile
  ellerinde aspava yazılı levhalarla dolaşır oldu.
  
  hal böyle olunca da, aspava ismiyle çok sayıda işyeri açılmaya başlandı ki,
  özellikle lokantalar bu isme daha çok rağbet etti. ancak lokantalar bu
  kısaltmanın açılımını biraz değiştirerek, "allah sağlık para afiyet versin
  amin" şeklinde kullanmaya başladı.
  
  toplumun bu denli benimsediği aspava isimli lokantayı açan ilk kişi ise
  şampiyon güreşçilerimizden mahmut atalay oldu. atalay, 44 yıl önce kurduğu
  işletmeyi "aspava şöhretler pide ve kebap salonu" adıyla tescil ettirdi.
  ancak daha sonra başına ve sonuna başka bir isim eklenerek çok sayıda kişi
  aynı ismi yine tescilli olarak kullanmaya başladı.
  
  ankara'nın ulus semtinde açılan lokanta, kısa sürede ünlendi. atalay'ın pide
  ve kebap salonuna koyduğu isim o kadar tutuldu ki, ardı ardına aynı isimde
  yerler açılmaya başlandı. onun yanında yetişen ustalar bile aspava isimli
  lokantalar açtı. öyle ki, ankara'da anadolu kokan lokantaların önemli bölümü
  bu ismi taşır hale geldi.
  
  ve geliyoruz bugünlere... ankara lokantac ılar odası'nın kayıtlarına göre,
  şimdilerde 117 adet aspava isimli lokanta bulunuyor. ankaralıların aspava
  merakı ilginç manzaralar da ortaya çıkarıyor. bir cadde üzerinde, hatta
  yanyana binalarda birkaç aspava'ya rastlamak mümkün. zamanla, istanbul başta
  olmak üzere, tüm anadolu'ya yayılan ve bu ismi taşıyan lokanta sayısının ise
  ülke genelinde 300'den fazla olduğu tahmin ediliyor.
  
  bu arada lokantayla aktif olarak ilgilenmeyi bırakan mahmut atalay, işleri
  şirket ortağı hilmi yılmaz'a devretti. atalay, 2004 yılının aralık ayında da
  vefat etti. şampiyon güreşçinin açtığı lokantayı bugün ortağı hilmi yılmaz
  işletmeye devam ediyor. yılmaz, aspava isminin kendilerine ait olduğu
  iddiasıyla birkaç sene önce ankara'da aynı isimle faaliyet gösteren diğer
  lokantalara karşı savaş açtı. yılmaz, kendileriyle aynı ismi taşıyan
  lokantaları dedektif gibi birer birer araştırdıklarını ve faal olan 95
  işletme belirlediklerini belirtiyor. yaklaşık 50 lokantaya noterden
  ihtarname gönderdiklerini anlatan yılmaz, ihtarnameyi aldıktan sonra 5-6
  lokantanın kendiliğinden tabelasını değiştirdiğini kaydediyor.
  
  sanayi caddesi'nde 1972 yılından beri devam eden aspava lokantasının sahibi
  çetin ödekbaş ise artık bu ismin halka mal olduğunu savunuyor. lokanta
  açıldığı günkü havasını koruyor. duvara yağlı boyayla çizilmiş güreş
  fotoğrafları daha ilk girişte dikkat çekiyor. ali ödekbaş, lokantayı babası
  ile mahmut atalay'ın ortak açtıklarını belirterek, "burası aspava'nın ilk
  şubesidir. bizim telefonumuz ve elektrik aboneliğimiz hala mahmut atalay
  adına kayıtlı. ekmek teknemizin faturası bile mahmut bey'in adına. bu
  belgeleri mahkemeye sunduğumuz için davayı kazandık" diyor."