kısa dönem askerliğin kaldırılması

• eşitlik ile adalet aynı şey değildir; sanırım ülkemizin düşünen beyinlerinin temelde düştüğü yanılgılardan biri budur. kısa dönem askerliğin kaldırılması eşitsizliğin giderilmesidir, adaletsizliğin değil. ben hayatımın hiçbir döneminde eşitlikçi olmadım; bunun yanında adil olmanın ve adil davranışların muhatabı olmanın önemini göz ardı etmedim. eşitlik dediğimiz şey, şartlar ne olursa olsun iki bireyin aynı muameleyi görmesini gerektirirken; adalet, hak edenin hak ettiğini alması esasına dayanır. bunu latince ifade etmek durumundayım, zira siz buradaki terimleri alın modern dillerdeki karşılıklarını göz önünde tutup durumun vehametini çözmeye çalışın (türkçede birbirine çok karıştırılıyor; adam "adalet" isterken "eşitlik isterim"; "eşitlik" isterken "adalet isterim" diyor. hayatı boyunca çalışmamış olanla senelerce çalışıp işsiz kalmış olan için işsizlik maaşı adalet mi, eşitlik mi anlamına gelir? ya da iki kavram da ölü müdür? iyi düşünün bunu.): aequitas (bir-örneklik, aynılık) ve iustitia (doğruluk, dürüstlük). eşitlik ve adalet. şimdi bunları düşünerek kısa dönem askerliğin kaldırılması mevzuunu düşünelim.
  
  herkesin eşit uzunlukta askerlik yapması, hak ettiği uzunlukta askerlik yapmasından yeğdir, diyebilir miyiz? arzulanan nedir? bir etik kaygı güdülmek durumunda; bir tarafta senelerini eğitime adamış ya da aldığı eğitim sonunda ülkeye, aldığı eğitimin kapsamında hizmet eden bireyler; diğer tarafta bu iki statüden ilkine varamayıp, haliyle ikincisini de yapamayanlar. tamam ben orduların olmadığı bir dünya tasarımının ne kadar içinin geçmiş olduğunu hatta her ordu kötüdür önermesinin ne kadar çocuksu olduğunu söyledim; ama nereden bakarsam bakayım ne kendimi ne de benim gibi düşünenleri militarist göremeyeceğimden, bırakın kısa dönem askerliğin kaldırılmasını, askere, istemeyenin gitmemesi gerektiğini düşünüyorum. bu açıdan baktığımızda yukarıda yaptığım ayrıma bile gerek kalmaz; avamdan okumamış tiplerle okumuş tiplerin bir kavanozun içine konup karıştırılmasından bir kaynaşmanın da çıkmayacağını bildiğimden, var olan zekâların köreltilebileceğini ve hatta ısrarla vurgulanan vatan, memleket değerlerinden soğutulabileceğini görüyorum. askere gitmek bile istemeyenin askerlik süresini, askere canı gönülden gitmek isteyen okumamış bireylerinkiyle eşitlemek, başta yaptığımız adalet-eşitlik ayrımı göz önünde tutulursa, tam anlamıyla adaletsizliktir.
  
  galiba önce adaletin sonra eşitliğin sağlanması gerekiyor; adaletteki "hakkını almak" ve "hakkını vermek" unsurları gerçekleşmedikçe, sonraki nesillerden adil tutumlar beklemek de saçmadır. yatan ile yatmayanı ayırt edemeyip, değerlendiremeyenler yarın ülkeyi yatanlara teslim ederler. adaleti sağlamak için jakobenleşmek gerekiyor sanki; bunu yapmadığınız zaman, zamanın ötesinden fışkıran değerleri kullanıp üstüne bir de sizi suçlu çıkartabilirler. "ne demek yani! hepimiz eşitliğin iyi bir şey olduğunu biliriz! okumuş ile okumamış arasında fark mı olsun yani? sen şimdi çobanın oy hakkının olmamasını da savunursun." diyebilirler. ne kadar değer varsa hepsinin suyunu çıkarana kadar sıkıp kendi kafalarına göre yeni düzenler sınıfı oluşturanlar için "eşitlik" gibi ucunun nereye varacağını kestirmenin pek de mümkün olmadığı kimi değerlerin canı kolayca çıkartılabilir.
  
  tekrarlamakta fayda var: adalet ve eşitlik aynı şey değildir. adaleti sağlamadan eşitliği sağlamanın kime ne getireceği iyi düşünülmeli.