borani

• çılbır benzeri yumurtalı yoğurtlu bir yemek. başka yörelerde kuşbaşı et kullanılarak yapılanı da varmış. ben de yeni öğrendim.
  borana diye de geçiyor. çılbırdan farkı yumurtaların katı olması.
• bulgur ya da dövmeyi, pazı, ıspanak vb. otlarla, sebzelerle kaynatıp yoğurtlayarak yapılan yemek. etlisi makbul olanıdır. kuru bamyadan, kabaktan yapılanı bile vardır. dört mevsim, üç öğün borani yemekten çıldırma raddesine gelen türk köylüsü ''öğlen borani, akşam borani; sikerim bu evde durani'' cümlesiyle dile getirmiştir haklı isyanını.
• isin aslini ogrenmek icin yaptigim arastirmada gordum ki neredeyse ulkedeki her bolge ve sehir kendi adina ustlenmis bu yemegi. yapilis sekilleri de birbirinden cok farkli degil ama sunus ve malzemeleri de ismi gibi degisiklik gosterebiliyor. borana, burani, borani vb. gibi bircok ismi olan bu yemegin ispanakli olan tarifine cogunlukla borana dendigini gordum.
  
  ayrica sanliurfa, erzincan, bayburt, gaziantep ve yakin bolgelerde bir borani yemeginden bahsedilmekte... borana sarmisakli yogurt ile ekseriyetle ispanak ya da diger sebzelerin (biber, patlican, pazi vs) haslanip/kavurularak yapildigi sade bir yemek iken (yumurta kullanmadan yapanlar da mevcut) borani ise daha cafcafli gorunuyor ve yorelere gore sunum cesitliligi kazaniyor.
  
  borani'de kullanilan malzemeler: bulgur, pazi, et, kara et, borulce, sarimsak, yogurt, yag, tarcin ve un.
• en cok ispanakli olarak karsimiza cikan yemek. ispanak, pazi, kabak, biber, patlican arasindan tercih edeceginiz bir sebze kavurulur ya da tercihe gore haslanir. yumurtali yapanlar da mevcuttur.sarmisakli yogurt ile sunulur. beraberinde cesitli baharatlar ile servis edilir. tekirdag da , safranbolu da yemegi sahiplenmektedir.tabiki arada malzeme ve sunum farki var.
  safranbolu' nun boranasi katı yumurta ve süzme yoğurttan hazırlanır. karışımın üzerine sarımsak, kırmızı biber ve tereyağı ile hazırlanan sos dökülür. tekirdag' in ki ise sebze ile yapilmakta, sarmisakli yogurt , kizmis yag ve baharatla servis edilmektedir.ben tercihimi tekirdag usulunden yana kullanmaktayim.
  
  bir ozlu soz olarak borana :
  
  "yoğurt ve sarımsağını hesap edersen borana yiyemezsin"
• erzurum dolaylarında ise borani olarak bilinen bu yemek,haşlanmış patatesin üzerine yoğurt ve kızgın tereyağ gezdirilerek servis edilir
• (bkz: kabak borani)
• yemeğin isminin, 813-833 seneleri arasında abbasi halifesi olan me'mun'un eşi burân'a ithafen önce bûranî, sonra da borani olarak kullanıldığı; bir dönem , borani yerine, mozaikleri tanımlamak üzere kullanılan "çok renkli" anlamındaki "mücazza'a" kelimesinin de kullanıldığı söylenir.
• yeniçerilerin giydiği çuha yağmurluk.
• ıspanakla yapılan müthiş yöresel lezzet. hele bi de yoğurt sarımsaklı olursa tadından yenmez.
• gaziantep dolaylarında pancar ve börülce^* ile yapılır.