diogenes laertios ^*

• "pythagoras hayatın bir festivale benzediğini söyler. nasıl ki kimi festivale yarışmak, kimi alışveriş için, ama en iyiler seyirci olarak gelirse, hayatta da basit insanlar şöhret veya menfaat, filozoflarsa hakikat peşindedirler," der.
• doksografların atası aristoteles ise, diogenes de biyografların atasıdır. o yazmasaydı kim bilecekti onca filozofun adını? ilk filozofların eserlerinin çoğu kaybolup gitmiştir, sonrakiler ise diogenes sayesinde ne zaman kimlerin yaşadığını neler söylediklerini bilirler; doğrudur yanlıştır eksiktir fazladır kimse emin olamaz bundan ama hiç bilmemekten iyidir diyerek onun "ünlü filozofların yaşamları ve öğretileri" adlı eserini daima başvuru kaynağı yapmış, yanlarından ayırmamışlardır. diogenes andığı filozofların fikirlerini yorumlayıp eleştirmez, hayatlarını anlatır, fikirlerini aktarır ve köşesine çekilir, hepsi bu.
• the lives and opinions of eminent philosophers adlı eseri ile antik yunanistan'a ışık tutan sünepe tarihçi. thales ile başlayan ve roma dönemine kadar uzanan zaman diliminde önemli herkes için söyleyeceği bişey vardır bu arkadaşın. ama halk arasındaki efsaneleri ve bazen de bizzat kendi kurgusunu kattığı için tamamen güvenilir olarak görülmez, yine de 2000-2500 yıl öncesini salt gerçek olarak ortaya koymak imkansız olduğu için değerli bir tarihçidir.
• özellikle sokrates öncesi filozoflar için temel kaynakları veren kişi.
  (bkz: ünlü filozofların yaşamları ve öğretileri)
• mastürbasyonunu kentin ortasında yaparak geleneksel ahlakçılığa karşı çıkmıştır. bunun yemek yemek gibi bir şey olduğunu, herhangi bir kötülük olmadığını savunmuştur.
• bugün platonun menon diyaloğunun arka kapak yazısında ismini gördüğüm ve biraz araştırınca şurada ünlü filozofların yaşamları ve öğretileri adlı kitabının öneri olarak verildiğini gördüğüm yazar. sokrates öncesi filozofları detaylıca öğrenmek için bu kitabını okumayı planlıyorum.
• 3. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen ve hakkında çok az şey bilinen antik yunan felsefe tarihçisi ve biyografi yazarı.
  
  10 kitaptan oluşan "ünlü filozofların yaşamları ve öğretileri" isimli yapıtında yedi bilge'den epikuros'a kadar 84 düşünürün yaşamı, yapıtları, doktrinleri ve felsefe okullarıyla ilgili engin bilgiler sunar ve yapıtları günümüze ulaşamamış kimi filozofların düşüncelerinden, şiirlerinden, sözlerinden ve mektuplarından alıntılar yapar.
• m.s. ~ 2. yy.'ın sonu ile 3. yy.'ın başı arasında yaşamış, ilkçağ yunan felsefesinin tarihini aktarıp soykütüğünü çıkaran tanınmış filozofların yaşamları, öğretileri ve deyişleri üzerine^* (peri bion dogmation kai apophthegmation ton en philosophia eudokimesanton) başlıklı yapıtıyla bilinen eski yunanlı yazar, yaşam öykücü ve felsefe tarihçisi.
  
  m.s. 3. yy.'a dek yunan felsefesinin önde gelen filozoflarının yaşamlarını ve yapıtlarını serimleyen diogenes laertios'un kendi yaşamı ve öğretisi üzerine elimizde hemen hiçbir bilgi yoktur. yalnızca hiçbir felsefe okulunun üyesi olmadığı ve yapıtının x. kitap'ını tümüyle ayırdığı epikuros'un öğretisine yakınlık duyduğu söylenmektedir. diogenes laertios'u felsefe tarihi açısından önemli kılan, yapıtnın birçoğu günümüze ulaşamamış olan ilkçağ yunan filozoflarının metinleri hakkında bilgiler içeriyor olmasıdır. her ne kadar ağırlığı yaşam öykülerine vermiş olsa da bu yapıt filozofları okullara ve akımlara göre ayırıp zamandizinsel olarak tanıttığı için kayda değerdir. yer yer önemsiz ayrıntılara ve dedikodulara kaymışsa da kimi filozofların öğretilerinin yetkin özetlerini de barındırmaktadır. kuşkusuz diogenes laertios'tan "modern" anlamda bir felsefe tarihi yazmasını beklemek en hafifinden haksızlık olacaktır. her filozofun yaşamı (bios) ile öğretisi (logos) arasında içsel bir bağ, bir ilişki olduğunu, dahası olması gerektiğini savunan bir düşünce ikliminden, eski yunan kültüründen, yaşam öyküsü ile öğretiyi harmanlayan bir felsefe tarihi çıkması doğal bir sonuçtur.
  
  diogenes laertios'un on kitaba ayırdığı tanınmış filozofların yaşamları, öğretileri ve deyişleri üzerine adlı yapıtın ele aldığı filozoflar, okullar ve akımlar şunlardır. kitap i: thales de dahil ilk bilgeler, yedi eski bilge; kitap ii: milet ya da iyonya okulu (anaksimandros, anaksimenes, anaksagoras), sokrates ile sokratesçi okullar; kitap iii: platon; kitap iv: platon'un akademia'daki ardılları; kitap v: aristoteles ile onun lykeion'daki ardılları; kitap vi: antisthenes, diogenes (sinoplu) ve diğer kinik filozoflar; kitap vii: kıbrıslı zenon ile stoacı filozoflar; kitap ix: herakleitos, elealılar'dan parmenides, atomcular'dan demokritos vd. (bu bölümün özelliği diğer bölümlerde atlanmış filozofların kimilerini dağınık bir biçimde barındırmasıdır); kitap x: epikuros ve öğretisi.
  
  diogenes laertios'ın yapıtının güvenilirliği ve kaynaklarının niteliği kimi düşünürler ile antik felsefe tarih yazımıyla uğraşanların kimileri tarafından tartışma konusu edilmişse de bazı ilkçağ yunan filozofları üzerine bizi oldukça bilgilendiren tek kaynak olduğu unutulmamalıdır. çeşitli kaynaklardan aktarılan bir çeşit derleme olduğu, yer yer de konunun dışına çıktığı yadsınamazsa da bu eserin bizim için paha biçilmez bilgi kırıntıları içerdiği de bir o kadar gerçektir.
• (bkz: diyojen), diogenes
  (bkz: diogenes of oinoanda), diogenes oenoanda
  (bkz: romanos diogenes)
• dedikoducu zevzek n’olcak işte.