getto

• ortaçağda bazı avrupa şehirlerinde yahudi mahallelerini anlatan bu sözcük günümüzde metropollerin mahrumiyet bölgelerini anlatır.
• viyanadaki yahudi mahallesinin adı getto'dur ki, bu isim sonunda genelleşerek özel isimden cins isim statüsüne geçmiştir...
• joshua sobol'un bir getto tiyatrosunun hikayesi cercevesinde rusya topraklarina yakin bir yerde kurulmus olan wilna gettosunu anlattigi oyunu. bir yandan saksofon calip bir yandan insanlari olduren sanatci ruhlu ss subaylari, butun korkularina ragmen insanlara "benim hala umudum var, sizin de olsun" diyebilmek icin tiyatro yapan, sarki soyleyen insanlar (chaja gibi), daha cok kisiyi kurtarabileceklerine ya da daha fazla insanin olmesini engelleyebileceklerine inandiklari icin bir kisim insanlari feda eden, etmek zorunda kalan yahudiler, savastan kar etmenin yolunu bulmaya calisan uyaniklar, vesaireler vardir oyunda.
  bir yildan uzun zamandir ankara devlet tiyatrosu tarafindan irfan sahinbas atolye sahnesi'de sahneleniyor, imkaniniz varsa izleyiniz, biraz uzun fakat cok guzel bir oyun, cok guzel oyuncular.
• ikinci dunya savasi sirasinda en unluleri varsova ve lodz gettolaridir.
  1940 de hitler in asimilasyon politikasi icerisinde 500.000 yahudi varsova ve lodz sehirlerindeki ghettolara toplanmistir. 1941 de bu gettolarin duvarlari tumuyle kapatilmis. disari cikis yasaklanmis ve iceridekiler curumeye birakilmistir.
• - rehaiku 666 g-
  
  gettola$mayi a$maktir, ho$goru ; a$amamak, gettola$mak.
  
  reha yunluel / $iirhane
• devlet tiyatrolarının su sıralar akmde de oynanmakta olan müzikli oyunu. yılın en iyi oyunu ödülünü almış olan süper bir yorum...
• 1516 yılında venedik'in alti bölgesinden kuzeybatıda bulunanında kurulmuş olan yahudi mahallesine, içinde bulunan "dökümhane"ye venedik lehçesinde "geto" denmesi nedeniyle verilmiş olan isimdir.
  daha sonra, avrupa ve rusya'da yahudi mahallelerine getto^* denmiştir. mahrumiyet ile getto'nun kesişim noktası ise ikinci dünya savaşı sırasında yahudi nüfusa çektirilen eziyet ve şehirlerin "getto" diye anılan yahudi mahallelerinde yaşanan kıyımlar ve oradaki fakirliktir.
• ankarada su sıralar akun sahnesinde oynayan oyun. daha oyun baslamadan dısarda beklerken nazi hukumetinin o zaman yeni cıkardıgı kararnamelerin anons edildigini duyuyosunuz, etrafta nazi askeri kostumuyle dolasan oyuncular var, dolasmakla kalmıyolar "biletinizi elinize alın" falan diye de azarlıyolar bi de insanı. yani oyun daha baslamadan girmis oluyosunuz oyunun icine. oyun baslıyor sonra, kopmanız mumkun diil zaten pur dikkat izliyosunuz. ara verince aslında hala icindesiniz oyunun, devam ediyo cunku. cok guzel hazırlanmıs bi oyun, cok ugrasılmıs. kesinlikle kacırılmaması gerekenlerden.
• ismi konmus ilki kuruldugunda (bkz: getto/#2124808) aslinda kendi sehri icin ilk olmayan bir kavramdir. nitekim venedik'te yahudiler kisitli ve geceleri kapisi kapanan, ve disari acilan balkonlari sokulmus adaciklarina tasinmadan once benzer uygulama osmanlilara, yunanlara, ermenilere, farsilere, arnavutlara, hatta ve hatta almanlara uygulanmaktaydi. ote yandan en meshurlari yahudilerinki olmustur, zira artik gucunu kaybetmekte olan venedik'in aktif ekonomik hayatini yahudilerin elindeki tefecilik surduruyordu. dolayisiyla sehiri ayakta onlar tutuyordu.
  
  her ne kadar venedikliler frengi ve vebanin fahiseler kadar yahudilerden gectigini dusunup onlara dokunmamak gerektigi gibi bir anlayisa sahip de olsalar venedik maskesi takan yahudi doktorlara muhtactilar.
  
  ote yandan baslangicta getto uygulamasina sefarad ve levanten^* yahudilerinin dahil olmadigini, bahsi gecenlerin askenazi oldugunu da ekleyelim.
• ankarada akun sahnesinin rahatsiz koltuklarinda sikintiyla izlenen oyun.