• istanbul'u, fâtih sultan mehmed hanın fethedeceğini müjdeleyen büyük velî. 1351-1428 yılları arasında yaşamıştır.
  • halveti tarikatının bayramiyye kolunu kurmuş, başta akşemseddin olmak üzere akbıyık meczub ve bıçakçı ömer dede gibi büyük isimleri yetiştirmiş tasavvuf önderi. osmanlı'nın ankara savaşı sonrasında kapıldığı buhranlı döneminde anadolu'da diriliş hareketinin önemli öncülerinden olmuştur. asıl adı nu'man'dır.
  • halen kendi ismiyle anılan camisi ile türbesi ankara'da bulunmaktadır. tasavvufa girmeden önce medrese hocalığı yapmaktaydı. müridlerini terbiye etmek için onları esnafın içine gönderir ve dilendirmek suretiyle para toplar, böylece toplanılan parayla fakirlerin ihtiyaçlarını görürdü. kendi de bizzat talebelerine önder olurdu. bu tavrı birtakım medrese çıkışlı dervişlerin hoşuna gitmemişti. en başta rivayete göre akşemseddin de hacı bayram veli'ye talebe olmak için ankara'ya gelirken, hem yolda duyduğu bu tür söylentiler, hem de kendi bizzat müşahedesi sonucunda yönünü değiştirip halep tarafına zeynüddin i hafi nin talebesi olmak için yola çıkar. fakat yolda rüyasında hacı bayram veli'nin onu zincirle ankara'ya çekmekte olduğunu görür ve yarı yoldan geri döner. hacı bayram veli'ye talebe olur.
  • öz be öz ankarılı olan hacı bayram veli'nin ankara'ya ilişkin sembolik mesajlar içeren bir ilahisinden alıntılar:
    çalabım bir şâr yaratmış iki cihan âresinde
    bakıcak didar görünür ol şârın kenârasinde
    nâgehan ol şâra vardım ol şârı yapılır gördüm
    ben dahı yapıldım taş u toprak âresinde
    vs. vs... bu ilahiyi "beyt-i veliyy-ül-ekrem el-hac" da yazdığı sanılmaktadır. gerisini hayal edebiliriz.
  • (bkz: haci bayram)
    (bkz: haci bayram veli)
    (bkz: haci bayrami veli)
  • "kibir, bele bağlanmış taş gibidir. onunla ne yüzülür ne de uçulur." haci bayrami veli
  • buyuk ziraat organizatoru
  • 14. yüzyila damgasini vurmuş büyük alim.ulusda ki türbesine sabahin erken saatlerinde gitseniz, dua eden birisini muhakkak görürsünüz.
  • hacı bayram veli olmadan önceki ismi numan'dır.
  • rivayete göre hacı bayram veli'nin sultan ikinci murad ile olan muhabbetini çekemeyen devlet erkanından biri vardır. bu kıskançlık öyle bir hal almıştır ki, hacı bayram veli'nin mutad bir saray ziyareti sırasında içtiği şerbet kadehine zehir atmıştır. hacı bayram kadehi alır ve:

    "biz içelüm, mazarratı başkasına olsun!" der. kadehi tepesine dikmesiyle suikastçi ölür. bu olay bana nedense çok matrak gelir.
hesabın var mı? giriş yap