hamdım piştim yandım

• tekel 2000in üzerine yazılmasında fayda gördüğüm, mevlananın söylediği vecize.
• zannedersem; zekai tunca'nın, nakaratı ihtimal yok mu olan bir şarkısında da geçiyordu. nereden icap etmiş de araya koyuvermiş, niçin ihtiyaç duymuş bilemiyorum...
• (bkz: #3068567)
  (bkz: daha sayayim mi)
• pişmekten sonraki yanmak kısmını küllerinden tekrar doğmak üzere yanmak veyahut ışık bedene (merkabaya) ulaşılan bir diriliş veya yükseliş süreci olarak da ele almak mümkündür. her halükarda enelhak'a eşdeğerdir.
• olgunlaşmayı anlatan veciz.
  (bkz: hamdım, piştim, düştüm)
• mevlana'nın hayat serüveni kadar insanlık mertebelerini de özetlediği cümlesidir. ham, tenine kul olan biyolojik insandır ve insanlık merdiveninin en alt basamağını mekan edinmiştir; nefsini yenip piştikçe basamak basamak yükselir, der. bu olgunluk seviyelerini çok defa çeşitli misallerle anlatmıştır.
  
  örneğin, ham adamı (bedeni) kandile, olgun adamı (canı) güneşe benzetmiştir.
  "kandil ancak bulunduğu yeri,
  güneş ise tüm dünyayı aydınlatır, her eve misafir olur.
  küçük bir üfürük bile kandili söndürebilir,
  ama rüzgardan, boradan aya ve güneşe ne gam." demiştir.
  
  başka bir örnek meyvenin hamlığı ve olgunluğu üzerindendir.
  "ham meyve dalına sıkıca yapışır.
  olgunlaşıp tatlılaşınca da dalda duramaz, düşer.
  dünyaya sımsıkı sarılmak hamlıktır,
  olgunlar daha hayırlı olanla ağızları tatlılaştığı için dünyaya soğumuştur." demiştir.
  
  ham insan dalına yapışan meyve gibi, tırnaklarını dünyaya geçirir sıkıca tutunur. olgun insan ise ahireti unutmaz. çoğu zaman dünyevi nimetlerden istifade bakımından ikisinin birbirinden farkı yoktur ancak biri dünyaya hakim, öbürü mahkumdur. işte asıl fark onların iç manzaralarında, dünyaya karşı iç tutumlarındadır; demektedir.
  
  örnekler çoğaltılabilir, misk ve tezek dediği bu ham ve olgun canların parçalandığında iyi ve kötü kokular yaymasından ayırdedilmesi; biri ezberci diğeri beslenen ham ve olgun akıl; "hamdım piştim yandım" sözünün derinliklerindeki gizlerdendir.
• türkiye metal sanayicileri sendikası tarafından 2007 mevlana yılı vesilesiyle bastırılan; mevlana'yı, yaşam öyküsünü, şiirlerini ve öykülerini tanıtan bir kitaptır.
• masamın üzerindeki kağıtta büyük harflerle yazılı duran ve yıllardır yeri değişmeyen veciz söz. aynı kağıdın bir başka satırında da şu veciz söz yer alır.
  
  "bahçıvanın biriyim
  haberim yok
  dallamanın biriyim
  haberim yok"
  
  tavsiye ederim bir yerlere yazmanızı, özeleştiri güzel şey netekim.
• trakya'da çok söylenmez.
• (bkz: anka kuşu)