georg büchner

• 1813 yılında doğan alman yazar. woyzeck, leonce and lena , dantons tod adında üç oyunu wardır.. 1837 yılında ne yazıkki genç yaşta veremden ölmüştür.. genç yaşta çarpıcı eserler vermiştir. bu kısa hayatta fransız devriminin fikirlerini benimseyerek devlet karşıtı girişimlerde bulunarak başını belaya sokmayı da becermiştir kendisi.. toprağı bol olsun
• 23 yaşında ölen ama bu kadar erken ölmesine rağmen çok sağlam eserler bırakan alman oyun yazarı."kulübelere barış,saraylara savaş" sloganınının en ateşli haykıranıdır.
• almanya'nın en prestijli edebiyat ödülü büchner adına düzenlenmektedir.
• fransız ihtilali'nin getirdiği yeni düşünce akımlarından ilham alarak hazırladığı "hessen halk bildirisi" ile dünyadan habersiz, şişman toprak efendileri ve saray ahalisi tarafından kemiklerinden ilikleri sömürülerek yaşamak zorunda bırakılan alman halkına ilk kez devrimi anlatmış, bir melek kadar iyi niyetli genç genie. almanya'nın ilk gerçek devrimcisi denebilir. maddi baskının yanında manevi baskı oluşturan tüm güç odaklarının da yok edilmesi gerektiğini savunarak marx'ın "din toplumarın afyonudur" söylemine giden yolu açmıştır.
  
  der hessische landbote ve devamında gelişen olaylar, arkadaşlarının tutuklanması ve beklediği ayaklanmanın gerçekleşmemesi sonucunda mayıs 1835'de strasbourg'a döndüğünde bu genç genie, devrimle ilgili umutlarını kaybetmiştir. ölümüne kadar geçecek iki yılda o mutsuz bir bilim tarihi doçentidir artık. toprak ağaları ya da prensler değil, eğitimsiz, köle olmuş, çaba sarfetmeyi bile unutmuş sevgili halkıdır üzüntüden ölümünü hazırlayan.
  
  bizim hayatı anlamaya başladığımız yaşta o ölüyordu.
• 1813te dogan ve sadece 24 sene yasayan bu büyük alman yazari, kisacik ömründe yazdigi üç oyun(woyzeck, dantonun ölümü ve leonce and lena) ve denemeleriyle tiyatroda büyük yeniliklere imza atmis ve gerçekçilige ve toplumsalciliga getirdigi yeni yaklasimlarla kendinden sonra gelen sanatçilarda derin etkiler yaratmistir.
  
  varlikli bir aileden gelen büchner, ailesinin istegiyle tip egitimi aldi. bu sirada tanistigi ve girdigi çevrelerin etkisiyle, fransiz devriminin atesli bir savunucusu oldu ve toplumsal sorunlara ilgi duymaya basladi. daha 20 yasindayken arkadaslariyla, köylüleri ve yoksul kitleleri devrime yönlendirmek için çesitli bildirgeler(en meshur cümlesi kulüblere baris, saraylara savastir) yayinlandilar. ancak bizzat köylüler tarafindan ihbar edilen buchner büyük hayalkirikligina ugradi ve strasbourga kaçmak zorunda kaldi. burda kendini fransiz devrimini incelemeye verdi ve ilk oyunu dantonun ölümü nü 1835te yazdi. dantonun ölümü edebi bir metin oldugu kadar, devrimim çalkantili dönemlerini de tarihsel gerçeklere uygun biçimde basariyla anlatir. bu yüzden de çogu insan tarafindan tarihsel bir belge olarak da kabul edilir. daha sonra onu derinden etkileyen alman yazar lenz'in yasamini anlatan uzun bir hikaye yazan büchner, egitimini strasburg'da tamamlayip doçent oldu. gerçeklere dayanmayan tek oyunu olan ve düs ile gerçek arasinda giden leonce ile lena adli güldürüyü bu sirada yazdi. 1837de sürekli kaçarak yasamak zorunda oldugundan yasadigi baskilar yüzünden sagligi iyice bozuldu ve ayni yil hayatini kaybetti. ölmeden önce taslak olarak yazdigi woyzeck(orta sınıf trajedisi'nin ilk örneklerinden sayılır) oyunu daha sonralari birçok kisi tarafindan düzenlenerek yayinlandi.
  
  çaginin getirdigi degisimler ve yenilikler yüzünden, geleneksel tiyatrodan ve romantizmden yararlanmayacagini anlamis olan büchner kisa yasami boyunca, bu geleneksel yapilarin yerine kendi anlayisini gelistirmeye çalismistir. özellikle tiyatro alaninda getirdigi yenilikler 20. yüzyil tiyatrosunun temel ilkeleri haline geldi. büchner'in oyunlari dünyanin hemen her yerinde serglenmistir, bunun disinda woyzeck ve leonce and lena çesitli defalar operaya da uyarlanmistir.
• dantons tod isimli oyununu beş haftada yazmiştir. sebebi ise köylüleri harekete geçirmek için kaleme aldığı el ilanlarının yakalanmasıdır. o dönem paraya ihtiyaçı vardır. büyük adamdır vesselam..
• 23 yıllık kısacık hayatına rağmen alman edebiyatında kendine önemli bir yer edinmiştir karl georg büchner. üniversitede babasının isteği üzerine eczacılık okumuştur, çünkü babası, küçük georg'un aile geleneği olan eczacılık mesleğini sürdürmesini istemiştir. straßburg'daki eğitimi sırasında ülkenin sosyal ve ekonomik sorunlarıyla yüz yüze gelme şansı bulmuş ve yarattığı edebi eserlerinin kaynağını oluşturan özgürlükçü düşünceler geliştirmiştir. eğitimini gießen kentinde sonlandırmıştır. eğitiminin ardından minna jägle adında bir kadınla evlenmiştir. gießen ve darmstadt kentlerinde insan hakları dernekleri kurmuştur. ayrıca, muhafazakar alman politikalarına karşı devrimci ve insancıl görüşlerin yer aldığı hessen halk bildirisi'nin altında imzası vardır. ancak bu sıradışı devrimci hareketi beraber tasarladığı arkadaşlarından birisinin bir casus olduğu ortaya çıkmıştır ve bu yüzden en yakın arkadaşı karl minnigerode hapse atılmıştır. politik duruşunun yansımaları sayılabilecek danton'un ölümü, leonce ve lena ve woyzeck adında 3 tane oyun yazmıştır. ayrıca lenz adında bir uzun öykünün de yazarıdır kendisi. 23 yaşında tifo hastalığı yüzünden woyzeck adlı eserini tamamlayamadan hayatını kaybetmiştir. büchner öldükten sonra karısı minna jägle bir daha kimseyle evlenmemiştir.
  
  ayrıca günümüzde almanya'da verilen en büyük edebiyat ödülünün adı da georg büchner ödülü'dür.
• 17 ekim 1813 almanya doğumlu yazar.
  
  ''kulübelere barış, saraylara savaş'' sözünün sahibi.
  
  georg buchner fransız ihtilalinin almanya'da da gerçekleşmesini ister. ve köylüleri ayaklandırır. onun sözüyle devrime giden köylüler ve gene bu köylüler tarafından polise ihbar edilen adam... o sırada buchner ünlü oyunu danton' un ölümü' nü yazar.
  
  lakin çok kısa bir süre sonra paris 17. kamu güvenliği ihtilal mahkemesi kararıyla idama çarptırılır. bir duruşma sırasında yargıçlara;
  
  ''devrimi gördüm ya bu bana yeter. hadi şimdi ebedi uykumuza yatalım'' diye bağırır.
  
  idam kararından sonra ise mahkemedeki son sözü şu olur ;
  ''kesildikten sonra kellemi tüm paris halkına gösterin, çünkü bu kelle görülmeye değer.''
  
  ve gene halka seslenirken kayda geçen en önemli sözlerinden biri ise;
  ''halkın iki büyük güç kaynağı vardır, yoksulluğun getirdiği kadercilik ile din.''
• " her insan bir uçurumdur. başını döndürür kişinin, gidip aşağı bakınca."
  (bkz: woyzeck)
• 200 yil önce bugün dogan yazar, hekim, bilim adami, devrimci. öldügünde sadece 23 yasindaydi. danton'un ölümü, lenz, woyzeck, leonce ile lena adli eserleriyle dünya literatürüne girmistir.
  
  adina verilen "georg büchner ödülü" almancanin konusuldugu dil havzasinda en saygin edebiyat ödülüdür.