*

  • aklima eski bir kissadan hisseyi getiren, geleneksel turk burokrasisinin uygulamalarindan biri.

    efendim, osmanli'nin gerileme donemlerine tekabul eden zaman diliminde, azalan hazine gelirlerini artirmak icin donemin veziri, padisaha bir oneri sunmus. "koprulerden gecis ucreti alalim ve bunun icinde bir memur gorevlendirelim.", demis. padisah, basta halkin tepkisini cekeriz felan/filan dediyse de, aklina yatmis. uygulama baslatilmis ve vezirinden uygulamanin nasil gittigine dair bilgiler almak istediginde, "padisahim, her sey cok guzel, lakin bu para akceler az geliyor, bir adet memur da cikisa dikelim" beyani ile karsilasmis. basta yine hik/mik dese de, bu icraya da onay vermis.

    gel zaman/git zaman vezirini huzuruna alip yine uygulama hakkinda bilgi istemis.
    -halkimin tepkisi nasil vezir-ul azam hede hode?
    -hunkarim her sey yine sut liman, kimse aksi bir tezahur da bulunmuyor.
    seklindeki diyaloglar yinelenmis. ve vezir efefendi akabinde eklemis; "sultanim, bu is cok guzel tuttu. isterseniz koprunun ortasina da guvvatli bi adam koyalim geleni geceni siksin, rahatlasin cemaat. ne dersiniz?", demis. padisah bu hadiseyi de onaylamis. hadiseler bu sekilde cereyan ettigi halde halktan hicbir tepkinin gelmemesi kendisini bir hayli sasirtmis, bir meal verememis kendince...

    gunlerden bir gun, padisah, saray erkani ile birlikte uygulamayi yakindan gormek istemis. zira, korktugu basina gelmemis olup, ayaklanma veyahut catlak bir sesin dahi cikmamasi hayrete dusurmus padisahi. bir kopruye gelerek izlemeye koyulmus. sonra halkin icine girip sual sorma geregi duymus:

    -ey ahali, kiymetli osmanli halki, nasil buluyorsunuz bu uygulamalari?

    halkin icinden bitap dusmus biri dogrularak padisahi hafice bir suzup, konusmak icin izin istemis. padisah bu esanda "ahan da yarraklara yan bastik, sanirim. simdi dananin kuyrugu kopacak" dusunceleriyle soz hakki vermis, adamcagiza.

    -yuce hunkarim, her sey guzel, muntazam, daaa... su kopru ortasindaki hadiseden sikayetciyim. diyordum ki, bir kisi daha koysaniz da kopru ortasina, daha cabuk sikip/kalbura cevirse bizi. hic olmazsa sikilirken sira beklemesek?
  • vergi dairesi ya da trafik şubesinde sürünmek
  • sıraya girmenin işkencesi bir tarafa birde parayı ödeyeceğiniz insanın huysuz tavırlarıda cinnetin eşiğine getirir bırakır insanları ...
  • bir bakkal olsun, bir manav olsun, bir vapur gisesi olsun; bu gibi yerlerde eger alinan malin odenecek tutari tam ise siraya girmeden verip kacmak mumkundur ve fakat eger para buyuk bir mebla ise ve ustunu almak gerekiyorsa - ki tok gozlu olmak bu durumlarda cok ise yarar- o zaman bekliyceksin kardesim der ic sesi insana. zira para kolay kazanilmiyor.
  • sadece turkiye icin gecerli olmayan burokratik hadise...
  • nasıl bir simülasyonun içine düştüysek alışverişten sonra para ödemek için sıraya girip o sırada bir saate yakın bekliyoruz.
hesabın var mı? giriş yap