the road

• gunumuzun kitap/film/oyun genel mantigina igrenc bir sekilde hakim olan "asiri 'cool' kahraman" mantigindan fersah fersah uzak olmasi bile tek basina ne kadar mukemmel ve kaliteli bir eser oldugunu gostermeye yetecek kitap/film.
  
  zira her turlu felaket/yikim/degisime ragmen tiksinclik derecesinde "karizmatik" olmaya calisan, icinden "kahramanlik" akan, her hiyara tuzla kosan modern yapay karakterlerin aksine son derece gercekci ve insani bir karakterdir bas karakterimiz.
  
  film uzerinden gidersek bu film distopyalarin basucu eseri, en gercekcisidir. insan zaaflarini, bencillik, korku, kendini dusunme gibi ozelliklerini, kisacasi insanı insan yapan hayatta kalma içgüdüsüdür dusuncesini benimsedigi icin son derece agir ve hosa gitmeyen bir temasi vardir.
  
  spoiler vermekten kacinacak olsam da siz yine de isi garantiye alip filmi izlemeden/kitabi okumadan devamini okumayin.
  
  filmi izleyenlerin ortak dusuncesi "fazlasiyla agir hatta zaman zaman tahammul edilemez" bir psikolojisi oldugu yonunde ama aslinda burada sadece kisinin kendi gercekligini ve psikolojisini gormezden gelme istegi soz konusu.
  
  yani aslinda hepimiz icten ice biliyoruz ki oyle bir durumda zaten hic kimse yiyecegini paylasmayacak, kendisini soyana merhamet etmeyecek, hayatta kalmak icin butun toplumsal dayatma ve etikleri bir kenara birakacak. hatta bunu halihazirda herkes her gun cesitli dozlarda uyguluyor ama işte;
  
  bunun açık açık yüzüne vurulmasından, tüm çıplaklığıyla gösterilmesinden rahatsız oluyor.
  
  bu sebeple hem bir distopya olarak hem de genel bir edebi eser/film olarak gercek manada bir basyapit, insan psikolojisinin gercek dinamiklerine dair bir akademik eser diyebiliriz the road icin.
  
  eserin tek temel sikintisi ise çocuk.
  
  aslinda ana karaktere bir hayatta kalma amacı vermek icin yerlestirilen cocuk eserin butun buyusunu baltaliyor. cunku aslinda hepimizin bildigi gibi insanın hayatta kalmak için bir amaca ihtiyacı yoktur. hayatta kalmak içgüdüseldir.
  
  ayni zamanda çocuk, ana karakterde olmayan umut duygusunu temsil ediyor, ki bu da eserin o karamsar butunlugunu bozuyor. cunku her zeka sahibi insanin bildigi gibi umut gerçeğin reddedilmesidir (bkz: umut/@lemre). umut iyi insanların çok geç olana kadar harekete geçmesini engelleyen uyuşturucudur.
  
  ve en temelinde cocuk karakteri gercekciligin dibine inmis eserin tamamen yapay ve plastik kalan kismidir. cunku "cocuk her sartta cocuktur" sacmaliklarinin aksine bir cocugun karakteri ve dusuncelerini yetistigi cevre, gordukleri, ona ogretilenler ve yasadiklari belirler.
  
  yani bir çocuk vahşet, şiddet ve nefretin hakim olduğu ortamda büyürse, o çocuktan iyi bir birey olmasını beklemek en naif ifadeyle aptallıktır.
  
  bir cocuk insan yemenin, kafa kesmenin, adam oldurmenin, hirsizlik, gasp ve cinayetin, kadina siddetin siradan gunluk olaylar oldugu bir ortamda yetisince bu olgulara karsi kayitsiz hatta istekli olacaktir.
  
  iste bu eserdeki cocuk tamamen yapay bir sekilde bunlarin disinda kalip her sartta papa diye dolasip iyilik sacan parlak beyaz bir cocuk (cilt/goz rengi falan da). halbuki hirsizin yetistirdiginin hirsiz, katilin yetistirdiginin katil oldugunu gundelik hayatinizda surekli musahade etmis oldugunuz icin bu karakterin cevresinde gorduklerinden hic etkilenmeden buyuyor olmasinin sacma olmasini farketmissinizdir.
  
  kisacasi cocuk genel olarak inanilmaz sinir bozucu ve yapay bir karakter olup bu saf caresizlik atmosfesini baltalayarak her "papa" diye mizmizlandiginda agzina agzina 4 tane patlatma istegi uyandiriyor.
  
  ek olarak (duymasi ne kadar sinir bozucu olsa da) film bir basyapit olmasina ragmen kitap daha da otelerde, su kitabi okumadan olmeyin diyorum.
  
  hepsi bir yana; bu "karamsar" distopyanin aslinda hali hazirda yasaniyor oldugunu bilmek, ve insanlarin ciddi ciddi bunu kaniksadigini gormek daha da sinir bozucu oluyor.
  
  daha gecenlerde onbinlerce kisi kelimenin tam manasiyla yollarda yuruyerek "daha iyi yerlere" gitmek umuduyla onbinlerce kilometre katettiler, siddet, kafa kesme, ciger yeme, adam yakma, deri yuzme gibi seyler artik kimsenin sasirmadigi gundelik vakalar haline geldi,
  
  detaylar icin mutlaka;
  
  (bkz: distopya/@lemre)