vergi sistemi

• türkiye'de kör tuttuğunu siker sistemi uygulanmaktadır.
• türkiyedeki vergi sisteminin nasıl çalıştığını daha doğrusu devletin vatandaştan zorla nasıl para topladığını çok basit bir örnekle açıklayacağım. diyelim ki yeni bir sirket açtınız ve hiçbir kazancınız olmadı. sürekli harcadınız büro masrafıymış elektrikmis suymuş telefonmus internetmis. faturalar geldikçe ödediniz. muhasebeci, vergi dairesine harcamalarınızı beyan etti ama kazancınız henüz yok ya ! normalde vergi çıkmaması lazım değil mi? ama damga vergisi ve geçici vergi denen sey var. devlet senden bu vergileri istiyor. daha kazanılmayan paranın vergisi. peki sunu niye demiyor devlet. sen harcama yapmıssın o kadar, kdv alacağın doğmus. bu geçici ve damga vergisini kdv alacağına karsılık mahsup edeyim demiyor. iste türkiyedeki vergi adaleti bu. devlet her türlü para istiyor, devletten alacağın olsa bile. onun alacağı varsa zaten şansın yok. alacağına şahin, borcuna kuzu devlet.
• vergi sistemi denilen şey aslında kamu gücüne sahip devletin halkından nasıl vergi alınmasını istediğini gösterir. bu, normalde hükümetin nasıl vergi almak istediğine bağlı olmayıp meclisin izin vermesine bağlıdır.
  yaşadığımız dünya üzerinde onlarca yüzlerce farklı vergi (toplama) sistemi vardır. hatta yönetim şekli olarak birbirlerine çok benzer ülkelerin bile vergi sistemleri farklılık gösterebiliyor.
  öncelikle, vergi nedir, neden alınır, kimlerden alınır?
  bu soruların çok farklı cevabı var, benim tanımım ise kamugücüne sahip devletin iş ve işlemlerini yapmasında hizmetleri sunmasına kaynak sağlamak amacıyla o ülkede yaşayan insanlardan belirli şartlar altında para toplamasıdır.(bu tanım geliştirilebilir)
  meclis, seçtiğimiz milletvekillerinden oluşan yapı verginin toplanması görevini bakanlar kuruluna maliyeye özel idarelere belediyelere verebilir. tabi gidin istediğiniz kadar toplayın değil bu. şartları vardır. misal kdvnin toplanması bakanlar kuruluna izin olarak verilir, alt ve üst sınırları içinde oynayın denir.
  vergi sistemimizde vergiyi ödemekle mükellef olan vatandaşlar, vergi yardımcıları(benim tanımım) ve vergi alıcısı yani devlet.
  vatandaşlar biziz işte.
  yardımcı dediklerimiz muhasebecileri düşünün.
  devlet bildiğimiz devlet.
  ayrıca, ülkemizde servet üzerinden kazanç üzerinden vs olmak üzere çeşitli vergiler vardır. misal veraset ve intikal vergisi gibi. serbest meslek kazancı gibi.
  ayrıca satılan yanda satın aldığımız ürünlerden alınan vergiler vardır. katma değer vergisi mesela.
  bir de miktarlar üzerinden alınan ilginç vergiler vardır misal 2000 motordan 1600 motordan alınan vergiler gibi.
  
  velhasıl kelam sistemin özeti bu, ancak; ne kadar sağlıklı? neler kaçırılıyor? vergide adalet var mı? toplanan vergiler karşılığını veriyor?
• bir sisteme sistem denilebilmesi için o sistemin işliyor olması gerekir. işlemeyen sisteme sistem denmez. şöyle ki özel bir firmada çalışan orta düzey bir yöneticinin yıllık ortalama ödediği vergi 25.000 tl-30.000 tl arasındadır. yaklaşık değeri 300.000 tl olan lüks bir otomobile binen serbest meslek sahibi şahsın yıllık ödediği toplam vergi miktarı ise o özel sektör çalışanının ödediği verginin çok altında. (herkes için söylemiyorum ama %90'lık bir kesim böyle)
• eşşek gibi çalış bi ton iş yap para kazan ama cebine girmeden devlete bayıl.aha da vergi sistemi bu.hayati harcamalarını gider göstereme ama kuruş kazancının bir kuruşunu ödeyeme sonra donuna kadar yine bayıl.duble yolların parasını öde ama yiyecek ekmeğe muhtaç ol.karnın mı aç bir ekmek al ve yarısını böl devlete.
  (bkz: vergi sistemi çogzel gelsene)
• türkiye'de vergi sistemini özetleyecek bir durum yaşadım bugün. vergi borcumu ödemek için vergi dairesine gittim ve tecil belgesi doldurmamı istediler. belgede tutar kısmının sonunda ytl yazdığını gördüm.
  yani yeni türk lirası. ytl olayı kalkalı 10 yıl olmuş, bizim vergi dairesi 10 yıldır formun o kısmını düzeltme ihtiyacı duymamış.
• üretenden değil, tüketenden toplanan vergi sistemidir. pek çok lüx kalemden vergi alınmazken, en zaruri ihtiyaç kalemlerinden tonla vergi tahsil edilir.
  
  ozan bingöl hocamızı dinleyelim
  https://m.youtube.com/watch?v=jxuluzmigtm
• devlet kurumlarının, adalet, güvenlik vb ortak giderleri karşılaması için para topladığı sistemdir. bazı durumlarda, piyasayı vb düzenlemek için de çeşitli verdiler koyulabilir (yurt içindeki üretici korumak vb)
  
  devletin kurumlarının başka bir geliri olmadığı durumlarda, harcamaların karşılanması için mecburen bu sisteme başvurulur. buraya kadar itiraz yok. ama vergilerin miktarı, toplanma şekilleri ile ilgili sıkıntılar var. başka bir yerden gelir olmayınca her harcama, vergilerden karşılanırsa, bireylerin gelirlerinden bağımsız bir şekilde eşit miktarda alınan vergiler (dolaylı vergiler) ağırlık kazandıkça, sıkıntı yaşarız.
  
  dolaylı vergiyi mümkün olduğunca asgariye indireceksin. her birey, gelirlerine göre belli periyotlarla beyanname verecek ve ona göre vergisini ödeyecek. sahip olunan şeyler üzerinden vergi dairesine, belediyeye, karayollarına vb vergi ödeyeceksin. gelirin 10 lira, giderin 7 lira; peki, ver bakalım 3 liranın vergisini. veya, evin mi var, ederi ne? 100 lira; belediyeye temizlik gibi işler için ver bakalım 100 lira üzerinden vergini. örnek çoğaltılır.
  
  üreten ve özellikle ihracat yapan, cari fazla veren bir ülke, kurumlar vergisi üzerinden zaten iyi gelir elde eder. yetmediği kadarı olursa, işte önceki paragrafta sayılan vergileri toplar. kurumların verdikleri ne kadar fazla olursa, bireylerin sırtından o kadar yük alınır. bu demek değil ki bütün yük, şirket sahiplerine binsin. bunun için bir program hazırlayacaksın tabi.
  
  burası türkiye, vergi kaçırmanın her türlü yolunun arandığı ülke diyebilirsiniz. doğrudur da. bilinç oluşmadan önce ağır cezalar uygulayacaksın. birden olacak iş değil tabi; zamanla. bu zaman içinde yöneticisinden vatandaşına kadar herkeste dürüstlük de oturacak (ön kabul), uymayana ağır cezalar devam edecek ama yine zamanla, ceza alanlar da azalacak.
  
  ekonomi lisans eğitimi almadım; kabaca aklımdan geçenleri yazdım. düzeltilecek, iyileştirilecek şeyler olabilir. hatta, hali hazırda bu sistem var da denebilir; o zaman da, iyi niyetli insanların yönetici olup bunu uygulamasını umarım. bu sistemde insanların, vergi bilincinin artacağını düşünüyorum. maaşını brüt alacak ve vergi ile ilgili herhangi bir gelişmede hemen hissedecek ve tepkisini verecek. pis pis sırıttığınızı görüyorum elbette ama türkiye'nin şu anki tepkisizliğinden ayrı düşünelim bunu lütfen. vs vs vs vs uzatmayayım deyip hala uzatan insan
• modern devlet için vergiler; yalnızca kamusal hizmetler için yapılan harcamaların finansmanını sağlamak üzere değil, ayrıca sosyoekonomik yapıya yön vermek için de kullanılmaktadır. bu doğrultuda, vergi sistemi; sosyoekonomik yapıdaki koşullar ve siyasal kurumlar gözetilerek belirli uzlaşıya dayalı olarak kurulmaktadır.
• yatırım, borç gibi vergi ödememeyi sağlayan şeyleri gözardı eden bir sistem şart.
  
  sadece brüt satış üzerindem yani kesilen faturalar ve reel satışlar üstünden vergi alınmalı.
  
  yok araba, yok makine yatırımı, yok kredi vs deyip bunları düşmeden hesaplanmalı.
  
  çünkü son yıllarda borç aldım, kredi aldım, sözde yatırım yaptım deyip komik vergiler ödeyen şirketler var.