hesabın var mı? giriş yap

  • vol 3

    19 nisan 1973 te bakir madenlerinde calisan madenciler maaslarinin arttirilmasi icin greve basladilar. sili ekonomisinin %30 gelir kaynagini bakir madenleri olusturuyordu. halkta madencilere destek olmak icin sokaklarda protestolara basladi. madenciler hukumetten beklediklerini alamadiklari icin rancagua´dan baskent santiago´ya dogru yuruyuse basladilar. allende hukumeti madencilerin santiago´ya girisine izin vermedi ve madenciler polis barikati ile engellenmeye calisildi. madenciler ve polis arasinda siddetli catismalara basladi, madenciler yanlarinda getirdikleri dinamitler ile polise karsilik veriyordu. sonucta kazanan taraf madenciler oldu ve santiago´ya ulastilar, universidad catolica ogrencileri madencileri universitede agirlamak isteyince, karsit gruplar arasinda siddetli bir catisma yasandi. madenciler baskanlik sarayina kadar ulasinca, allende zoraki olarak madenciler konusma yapmak zorunda kaldi, grev yapanlara nefret beslemedigini acikladi.

    haziran 1973 un ilk gunlerinde askerler nabiz yoklamasi gerceklestirdi, binlerce iscisi olan cuproch grubuna olasi bir darbede nereye kadar yanlarinda olacagini sordular. allende gelismelerden rahatsiz olup hemen askerleri toplantiya cagirdi. askeri kanadi general augosto pinochet temsil ediyordu ve allende´ye askerlerin darbe girisiminde olmadigini bildirdi. allende bu olanlardan patronlari sorumlu tuttu, kepenk kapatarak darbeye zemin hazirladiklarini soyledi.

    29 temmuz 1973 te yarbay roberto souper komutasinda tanquetazo kod adli mini darbe gerceklestirildi. 18 tanktan olusan bir konvoy sabah saat 08:30 kisladan cikarak baskanlik sarayina dogru ilerlemeye basladi. sabah sabah tanklari sokakta goren sili halki bekledikleri askeri darbenin gerceklestigini dusunmeye basladilar. saat 9:00 da baskanlik sarayi la moneda tanklarla cevrilmis durumdaydi. askerler baskanlik sarayi cevresinde mevzi almaya basladiktan sonra, allende´ye bagli muhafizlar ile asker arasinda catisma basladi. genelkurmay baskani carlos prats kendine bagli olan askerleri olay yerine sevk ettikten sonra duruma mudahele etmek icin olay yerine geldi. prats yanindaki hukumete bagli olan askerlerle baskanlik sarayina gelerek olaya mudahale etti, prats´in olaylari yatistirmasi icin guvendigi isim general augosto pinochet´ti. saat 11 de darbeci askerler teslim oldu, mini darbenin bilancosu 22 olu 50 yarali oldu. ayni gunun aksami allende, kendi yandaslarini baskanlik sarayina cagirarak bir konusma yapti.

    tanquetazonun gerceklesmesinden sonra hemen sivil halkin elindeki silahlari orduya teslim edilmesi kanunu cikarildi. askerler artik sivil halki gozetim altinda tutuyor, istedikleri yerlere operasyon yapip arama gerceklestiriyorlardi. genelkurmay baskani carlos prats bu sefer savunma bakani olarak ataniyordu. carlos prats bu goreve geldikten sonra askeriyeden emekliligini istiyor ve yerine gececek olan yeni genelkurmay baskani olarak augosto pinochet´i seciyordu.

    sorunlar bir turlu bitmiyordu, grevler, protetolar derken isciler calistiklari fabriklari isgal ederek uretimi tamamen durduyordu. tum sili genelinde bulunan 31 iplik fabrikasi tamamen isciler tarafindan isgal edilmis ve uretim durdurulmustu. baskent santiago´da uc bin isci grevdeydi bu grevler allende´ye buyuk sikinti yaratiyordu. ısverenlerin lokavt ilan edip uretime baslama cabalarida, isciler arasinda bolunme yaratip isciler arasinda catismalara kadar gidiyordu.

    temmuz 1973 te artik sili halki tamamen iki kutuba ayrilmisti ve ulke yavas yavas ic savasin esigine dogru gidiyordu. sokaklarda catismalara her gecen gun daha da siddetleniyordu.

    allende yavas yavas popularitesini ve guven kaybediyordu.

  • internet üzerinden sipariş verebildiğiniz bir çiçek satış sitesinin, üyelerine sağladığı hizmetler çerçevesinde, 5 yıl önce ölmüş babanızla 4 ay önce ölmüş annenizin evlilik yıldönümlerinin yaklaştığını hatırlatan bir e-posta göndermesi.

  • evet merak ettim araştırdım. mümkün olduğunca çok ülke ile kıyasladım. aynı para birimini farklı adlarla kullananları koymadım tablolara. (bkz: man adası) (bkz: imp) (bkz: manx pound) / (bkz: büyük britanya) (bkz: gbp) (bkz: pound sterling)

    hemen lafı uzatmadan sonucu burda paylaşıyorum.

    2006 yılında tüm dünya paralarının ortalamasından 1 adet ile 0,4582 adet türk lirası alınıyorken;
    2018'in tam da bugününde aynı ortalama aynı miktar para ile 1,0570 adet türk lirası alınıyor.

    yani try 12 yılda değerinin %56.65'ini kaybetti. dikkat %56.65'ine düştü demiyorum,%56.65'ini kaybetti diyorum.

    bundan sonrası detaylar ve nasıl hesaplandığı. merak edenlere.

    öncelikle neden 2006?
    çünkü 6 sıfır attık. kafalar karışmasın diye bu tarih en uygunu olacak.

    hesapta kullanılan kur tarihleri ne zaman?
    2006 ortalama değeri ile, 11 nisan 2018 kuru, yani bugün.

    kimler var hesapta?
    bütün ülkeler var. aynı para birimini kullananlar (bkz: euro, dolar vs) veya yukarıda da da belirttiğim gibi farklı isimle aynı para birimini kullananlar hariç.

    para birimleri?
    tüm ülkelerin güncel kullandığı para birimlerini kullandım. değişen varsa bugünkünü dikkate aldım. 2006'ya kadar uzanmayan para birimleri varsa, ki çok nadir 3-5 tane, hangi yıldan itibaren olduğunu yazdım.

    en önemli nokta!
    bu rakamlar, yüzde kaç değer kazanıldığını/kaybedildiğini gösteriyor olacak. yani yeni rakamın eski rakama göre yüzde kaç olduğunu değil. örnekle açıklayalım; 10 liram var, yarın 15 olursa elimdeki paranın %50 si kadar kazanmış olurum. ama dünkü paraya göre elimde %150 para olmuş olur.

    peki aşağıda hangi grafikler olacak?

    - ilk olarak türk lirasının karşısında değer kaybeden para birimlerini, türk lirasının en çok değer kazandığından en aza sıralı şekilde göreceğiz. ki sadece 17 adet. (evet 2006'dan bu yana türk lirası sadece 17 para birimi karşısında değer kazanmış yanlış okumadınız. listede 142 ülke var. gerisinde hep kaybetmiş.)

    - bunun yanında türk lirası karşısında en çok değer kazanan 17 parayı da göreceğiz aynı grafikte.

    - bu ikisini farklı grafiklerde de göreceğiz.

    - sonra yüzdelik aralıklar halinde türk lirası karşısında kazanılan değerleri göreceğiz.

    - en son da bonus olarak bir takım değerli materyaller karşısında kaybedilen değeri göreceğiz (bkz: gümüş, altın vs).

    - hepsini içeren excel dosyasını da burada bulacağız.

    hadi başlayalım...

    ** türk parasının değer kazandığı 17 ülke ve en çok kaybettiği ilk 17 ülke **

    ** türk parasının değer kazandığı 17 ülke (başka yok) **

    ** türk parasının en çok değer kaybettiği ilk 17 ülke **

    ** türk parası karşısında %200-%300 arası değer kazanan ülkeler **

    ** türk parası karşısında %150-%200 arası değer kazanan ülkeler

    part 2
    --- spoiler ---
    dolar ve euro da buradaymış :)
    --- spoiler --- **

    ** türk parası karşısında %100-%150 arası değer kazanan ülkeler **

    ** türk parası karşısında %50-%100 arası değer kazanan ülkeler **

    ** türk parası karşısında %50'ye kadar değer kazanan ülkeler **

    ** bonus; altınlar gümüşler platinyumlar... **

    -*-*-*- hepsini görebileceğiniz excel dosyaları -*-*-*-

    son olarak da kur değerlerine ulaştığım site, siz de kontrol edebilir, hatta merak ettikleriniz varsa farklı tarihlere de bakabilirsiniz.

    burdan

    bu çalışma sonrası kişisel olarak vardığım bir kanı tam olarak yok. para mı basıyoruz acaba sürekli diye düşündüm sadece... nerdeyse bütün dünyada değer kaybeden bir paramız var ve bence bu çok enteresan bir durum.

    he bir de belarusa tatile gitmeyi düşünüyorum artık :)

    tamamı el emeği, çalıntı, alıntı yok... biraz bilgilenelim istedim. sağlıcakla.

    edit: enflasyon diyenler diğer ülkelerde enflasyonu sıfır kabul ediyorlar sanırım? hiç birinin enflasyonu hesaba katılmadığı için sonuç tam olmasa da yakın oluyor. hepsinin enflasyonunu bulmak ise imkansıza yakın. yaa ama amerika'nın enflasyonu %2 bizimki %10 diyenler de herhalde listedeki bütün ülkelerin enflasyonu karşısında durum aynı sanıyor... he bulabilen varsa ve o şekilde karşılaştırma yapıp yazan olursa onu da okur daha net sonuçlara ulaşır mutlu oluruz. tabi bu çalışma büyük ihtimalle aylar alır ama olsun bekleriz. bu araştırmada hiç bir ülkenin enflasyonu hesaba katılmadığı için en azından fikir verir. diğer araştırmayı bir babayiğitten bekliyorum.

  • bir zamanların efsane yazarı delikan76'nın içine düştüğü aczi gösteren durum.
    1970'lerde istanbul gelişim orkestrası ile türkçe sözlü hafif müzik, caz falan söyleyip 80'lerde işsiz kalınca arabeske yönelen şarkıcılar gibi.
    ee şimdilerde trend bu, orası şöyle burası böyle temalı kız başlıkları.
    muhsin bey gibi direnecek hali yok yozlaşmaya.
    edit: cümle düşüklüğünü giderme.

  • — hangi bölümde okuyordun sen?
    — kütüphanecilik bölümü.
    — peki bitirince ne olacak? kıdem alınca bir üst rafa mı çıkıcan nedir?

  • tribute band'lar, genelde yalnizca o grubun sarkilarini çalmakla kalmayip, görsel olarak da gruba benzeme çabasi içindedirler. tribute band olayinin raconu budur.