tourbillon

• mekanik saatlerde kurma direncini boşaltarak saatin işlemesini sağlayan zımbırtıya pandül denir kabaca. sağa sola dönen bir tekerleğe benzer. sağa sola döndükçe kurma direncini boşaltarak saatin ilerlemesini sağlar, ve de tiktak diye bir ses çıkar. (bkz: tik tak tik tak) (pilli saatlerdeki tiktak sadece dekordur bir işlevi yoktur.)
  
  bunun dışında pandülün yere yaptığı açı saatimizin ileri geri gitmesine sebep olur, mesela yere paralelken daha hızlı giderken, yere dik olduğunda daha yavaş gider. mekanik saatler 4 farklı pozisyonda kalibre edilecek en makul ayar bulunur. kol saatlerinde bu nispeten kolaydır zira saat kolda sabit açıyla durmaz, ileri veya geri gideceği süreler birbirini nötrler...
  
  ama cep saatleri genelde cepte hep aynı şekilde dururlar, ayar kolu yukarda-saat yere 90 derece... ve saat pandülün hep aynı açıyla durmasından dolayı ayar kaybeder...
  
  bu ön bilgi sonrası tanıma gelelim: tourbillon, bu sorunu gidermek için pandülün sabit durmasını önleyen bir sistemdir. pandül sağa sola dönerken aynı zamanda ya komple mekanizma olarak kendi etrafında döner, veya 90 derecelik ileri geri yapar. bu sayede duruş açısı değiştirmemekten etkilenmez pandül. zamanının en büyük buluşlarından biridir tourbillon.
  
  genellikle saatin kadranından tourbillon'un hareketi izlenecek şekilde dizayn ediliyor, ama kadrandan pandülün gözüktüğü her sisteme tourbillon denmiyor, çok sıradan saatlerde bile bu sahte tourbillon görüntüsüyle karşılaşılabilir, aldanmayın. gerçek tourbillon bir saat optimal bir paraya alınmaz...
  
  (bkz: mekanik saat)
  (bkz: abraham luis breguet)