cadı ağacı

• ilhan iremin son yıllarda çıkan best of albümlerinden ikincisinin adıdır. yemyeşil bir deniz bu albümde yer alır.
• cadı süpürgelerinin^* ham maddesi.
• cadi nin, min. haftada bir gerekli $eylerde cizgi roman standlarinin onunde gozleri fal ta$i gibi acik halde bir agac gibi dikilerek $a$kin $a$kin duru$u... ablacim bir yanli$lik olmasin; agaclar kahve icmez...
• edip canseverin çağrılmayan yakup kitabında yer alan, beş parçadan oluşan ve aşağıdaki dizeleri içeren şiiri:
  
  sonra pek kimse bilmez sanırım, günlük yaşamın tanımadığımız yerleri vardır...
  ....
  işte bu yüzden denilebilir ki, sabahlar yeni açılmış sinek kağıtları gibidir
  insanı ve onun bütün devinimlerini
  kendilerine yapıştırırlar
  ve sabahlar yapışkandırlar, her neyse...
  
  ...
  görüyorsunuz ki her şey bir şeyin içinde, ne yapalım
  
  ....
  ben ne bir şeyim ki, sancısız bir acı duyuyorum
  tam o sıra
  ve acı yayılıyor ben olan kollarıma
  ayaklarıma da
  benim sanki birtakım nesnelerle çok yakın ilintilerim var
  insanın en gerçek yerindeki
  ve anlatılmazlıktaki bir yerden anlatılmaya
  akan bir şeyim.
  
  ....
  kuru gözler kuru şeyleri hiç göremezler
  ve düş içinde yaşayanlar düş içindekileri
  
  ....
  ölü bir balığın ölü bıraktığı yerde
  işte o gibi bir yerde ben
  doğanın ve bütün canlılıkların ölü yerlerine bakıyorum
  kendimden ne kadar öldürdüğüm sorulursa
  buna bir şey diyemem
• (bkz: the devil tree)
• edip cansever’in uzun şiirlerinden biridir.. dört bölümden oluşur.. birincisi şöyle:
  
  “doğanın unuttuğum ya da hiç rastlamadığım parçaları
  bir bir oluyor
  ben kendi yarattığım bir yoldan geçiyorum
  yolun üstünde kurumuş bir cadı ağacı
  kurumuş, kansız, bembeyaz bir cadı ağacı
  kenarından bir düş sallantısının ağıyor
  dinliyorum bu ölümsel sesi de -ne ister benden bu doğa-
  dinler gibi bakıcıların tıpkı
  hışırtısını meşe yapraklarının
  yüce tanrı zeus’un tapınağında
  bilmek için ne düşündüğünü bu delişmen tanrının
  dinliyorum ben de yıkıntısını ağacın
  oysa biliyorum, ne olacak bir şey var
  ne görünmezlerde bir tanrı
  ki yarattığım bir yolda duruyorum. öyle
  hepimiz duruyoruz: ilk durak cadı ağacı.”
• 1983 yılında, bilgi yayınevinden çıkan ayla kutlu romanı.
• ötekileşmenin kutsal kitabı gibi bişi olan edip cansever şiiridir. büyük kısmı şöyle, üşenmedim yazdım:
  
  "...
  sonra pek kimse bilmez sanırım, günlük yaşamanın tanımadığımız yerleri vardır
  ben işte tıraş makinamın fişini taktıktan sonra
  onu bir tahta masanın üstüne koyarım
  koyarım da, masanın üstündeki o sabah cızırtısı var ya
  sabahın ve günlük yaşamanın altındaki şeyleri eşeler
  bir süre bakarım
  çünkü sabahların bir mi, iki mi, sonsuz mu
  beni bulması vardır ki, benimle olan her şeyi
  bulması
  işte bu yüzden denebilir ki, sabahlar yeni açılmış sinek kağıtları gibidir
  insanı ve onun bütün devinimlerini
  kendilerine yapıştırırlar
  ve sabahlar yapışkandırlar, her neyse...
  çünkü işte yolcular tartışıyorlar şimdi de. ben o açık pencerenin kenarında oturuyorum
  o açık pencerenin kenarında ben
  öylece oturuyorum
  yaşamaya yeni çıkmış sözcüklerindeyim onların
  bir iğde fidanı gibi
  yumuşak, tüylü ve anlamsız geleceğinde
  sözlerinin
  ilk atılım şapkalı bir adamın ellerinden geliyor
  -cezanne'ın iskambil oynayan adamları vardır
  gerçekte onlar bir tabutun gecesinde
  görünmez bir ölüyü oynuyorlardır belki de
  ve ölü...
  her neyse...-
  sen ki her şeyi yeni anlamaya çıkmış gibi bakamazsın yüzüme
  diyor ki aynı yolcu, ben bu sesten hiçbir şey anlayamam
  öteki yanıtlıyor elbette
  kalktığım zaman hiçbir şeyi yerli yerinde bulamadım
  bunca yıl oturduğumuz evi hiç tanıyamadım da, karım dedi ki
  bahçemizdeki bütün mürdümleri kargalar yemişler
  anlatılmazlıkta olan bir şeyi
  kargalar
  artık biz şimdi ne yapalım
  dedi ki yolcunun biri de: o bahçe öyle neyin içinde büyük
  çiçekler neyin içinde büyük öyle
  ve mürdümler
  görüyorsunuz ki, her şey bir şeyin içinde, ne yapalım
  mürdümleriniz yenince...
  yolcu bir ötekileşme içinde bunları dedi
  ve kendini öyle gördü, ben buna hiç şaşmadım
  üstelik işe geç kalmaz mıyım bir de
  diye ekledi mürdümleri kargalar tarafından yenen yolcu
  dur bakalım bizim müdür ne diyecek
  ben yalnızca şuna takıldım: mürdümle müdürün o gizli işbirliğine
  dur bakalım
  bir başka servise yollayacaklardır beni belki de.
  
  (baylar! umutsuz, düzensiz ve biletsiz böyle nereye?
  siz artık bunu unutmuş olmalısınız, dedi bir başka yolcu
  az sonra masanızın başına bir güzel oturun
  peynirli bir sandviç getirtin ve şekerli bir kahve
  kalemlerinizi ince ince yontun mesela, ben size söyleyeyim
  üç ton pamuğun navlunu gibi bir şeyler
  dünya gibi bir yerde nasıl bir şey oluyor
  bunu bir iyi düşünün de, müdür gelince
  müdür gibi bir şeyler nasıl oluyor, öylece bakarsınız
  iyice baktınız mı, siz artık bu bakma biçiminde
  yeni bir şey oldunuz, bunu kendimden biliyorum.
  
  (baylar! müdürsüz, zamansız ve bahçesiz böyle nereye?
  ben hiç de insan gibi kalkmıyorum sabahları, haberiniz olsun
  ve şu benzin kokusu yok mu, fena halde dokunuyor bana
  hem inecekler insin, öyle değil mi
  benim aklımda posta kartları dizili bir dükkan
  ve pullar dizili
  ve gazozlar, çikolatalar
  bir dükkan duruyor, öyle değil mi
  ben belki de bir gün sevineceğim, haberiniz olsun.)
  
  üç kişi resmini çekiyor cadı ağacının
  üç biyoloji uzmanı, biri de çakısıyla
  bir parça koparıyor cadı ağacından
  ben ne biçim bir şeyim ki, sancısız bir acı duyuyorum
  tam o sıra
  ve acı yayılıyor ben olan kollarıma
  ayaklarıma da
  benim sanki bir takım nesnelerle çok yakın ilintilerim var
  ve çözülmedik şeylerin de insanıyım ben
  insanın en gerçek yerindeki
  ve anlatılmazlıktaki bir yerden anlatılmaya
  akan bir şeyim.
  
  (neden bu kadar çok duruyoruz burada, bir türlü anlamıyorum
  inecekler insin, öyle değil mi
  ve binenler yerlerine otursun, işte o kadar
  hem nedir, bir camın üstündeki cam kırıkları gibi
  o saydam varlığınızla
  hepiniz durmadan yer değiştiriyorsunuz
  şu da var ki, ben bunu anlamıyorum, o kadar.)
  
  üç kişi konuşuyor kendi aralarında, üç biyoloji uzmanı
  ben kendi yarattığım yolda duruyorum
  öyle hep duruyorum
  cadı ağaçları ne ölü değildirler, ne de hiç yaşamazlar
  biz bunu anladıksa artık gidelim
  ne kadar gitsek o kadar çok iyidir
  son sözü köşedeki bir öğrenci söyledi
  gören var mı, dedi, cadı ağacını
  cadı ağacını yani
  yok, değil mi
  kuru gözler kuru şeyleri hiç göremezler
  ve düş içinde yaşayanlar düş içindekileri."
• edip cansever'in çağrılmayan yakup kitabında yer alan beş bölümden oluşan bir muhteşem şiirin tamamıdır, buyurun efendim:
  (bkz: cadı ağacı) (bkz: edip cansever)
  
  ı
  
  “doğanın unuttuğum ya da hiç rastlamadığım parçaları
  bir bir oluyor
  ben kendi yarattığım bir yoldan geçiyorum
  yolun üstünde kurumuş bir cadı ağacı
  kurumuş, kansız, bembeyaz bir cadı ağacı
  kenarından bir düş sallantısının ağıyor
  dinliyorum bu ölümsel sesi de -ne ister benden bu doğa-
  dinler gibi bakıcıların tıpkı
  hışırtısını meşe yapraklarının
  yüce tanrı zeus’un tapınağında
  bilmek için ne düşündüğünü bu delişmen tanrının
  dinliyorum ben de yıkıntısını ağacın
  oysa biliyorum, ne olacak bir şey var
  ne görünmezlerde bir tanrı
  ki yarattığım bir yolda duruyorum. öyle
  hepimiz duruyoruz: ilk durak cadı ağacı.”
  
  ıı
  
  üç kişi iniyor, üç kişi biniyor, ben artık bir pencere kenarına
  oturuyorum
  bir açık pencerenin kenarına ben
  sessizce oturuyorum. bir kır fidanı büyük oluyor, onu öylece görmem
  gerek
  saydam bir kervan geçiyor üstünden, ki bunlar unuttuğum şeyler
  olmalı benim
  kervanın ben tutarındaki parçaları
  hiçbiri ilgimi çekmiyor
  sıcaktan ölmüş bazı kuşları aydınlık kurutuyor ve kayaları
  aydınlık kurutuyor. sonunda bir ses olacak bunlar rüzgârda
  ayrıntıları ben uğultusunda bir ses
  ben bunu biliyorum
  kayaların hep başka kayalarla ilintileri var. oysa kuşların
  diyorum bir kuşlar düşüncesiyle ilintisi var da, onlar
  sanki hiç uçmuyorlar, durmadan kopuyorlar
  bir gizlilik biçiminden, dünyanın böyle ne olduğu biçiminden
  kopuyorlar bir bir
  kopsunlar, ben bunu anlıyorum
  bunu tam anlıyorken cadı ağacı orda duruyor
  boş bir kasabada çok yaşlı bir hancının
  tuzlanmış dere balıklarını kutulara dizerkenki
  elleri gibi, öyle bir yanılmazlıkla
  duruyor da
  her şey ki bir süre kendisi gibi duruyor, ben buna seviniyorum
  çünkü yeryüzünün müthiş şekillerinden biriyim ben
  üstümde gök olarak içimde bir de hayatın bulunduğu
  yani gerekli bir olmanın yüküyüm sanki anladığıma göre
  tam işte böyle bir ağırlıkla pencerenin önündeyim gibi
  cadı ağacına bakıyorum sessizce
  uzantıları ben kurulukta bir şey bu cadı ağacı
  çünkü bazı şeyler çok büyümeye ve
  hayatın içindeki gerçek köklerini bulmaya yönelirler de
  örneğin bazı kış günleri vardır ki, dünyadan almadıkları bir aydınlıkla
  bir ayazma içi gibi oldukları ya da
  bir han odası
  gibi oldukları zaman, alkolün
  kurtarışlı ve boyutsuz çağrışımını taşırlar
  ben burda büyümekten ve baş dönmesinden kendimi alamam
  insanın en genç yerindeki ben
  sonra pek kimse bilmez sanırım, günlük yaşamanın tanımadığımız
  yerleri vardır
  ben işte tıraş makinamın fişini taktıktan sonra
  onu bir tahta masanın üstüne koyarım
  koyarım da, masanın üstündeki o sabah cızırtısı var ya
  sabahın ve günlük yaşamanın altındaki şeyleri eşeler
  bir süre bakarım
  çünkü sabahların bir mi, iki mi, sonsuz mu
  beni bulması vardır ki, benimle olan her şeyi
  bulması
  işte bu yüzden denebilir ki, sabahlar yeni açılmış sinek kâğıtları
  gibidir
  insanı ve onun bütün devinimlerini
  kendilerine yapıştırırlar
  ve sabahlar yapışkandırlar, her neyse...
  çünkü işte yolcular tartışıyorlar şimdi de. ben o açık pencerenin
  kenarına oturuyorum
  o açık pencerenin kenarında ben
  öylece oturuyorum
  yaşamaya yeni çıkmış sözlerindeyim onların
  bir iğde fidanı gibi
  yumuşak, tüylü ve anlamsız geleceğinde
  sözlerinin
  ilk atılım şapkalı bir adamın ellerinden geliyor
  —cezanne’ın iskambil oynayan adamları vardır
  gerçekte onlar bir tabutun gecesinde
  görünmez bir ölüyü oynuyorlardır belkide
  ve ölü
  her neyse... —
  sen ki her şeyi yeni anlamaya çıkmış gibi bakamazsın yüzüme
  diyor ki aynı yolcu, ben bu sesten hiçbir şey anlayamam
  öteki yanıtlıyor elbette
  kalktığım zaman hiçbir şeyi yerli yerinde bulamadım
  bunca yıl oturduğumuz evi hiç tanıyamadım da, karım dedi ki
  bahçemizdeki bütün mürdümleri kargalar yemişler
  anlatılmazlıkta olan bir şeyi
  kargalar
  artık biz şimdi ne yapalım
  dedi ki yolcunun biri de: o bahçe öyle neyin içinde büyük
  çiçekler neyin içinde büyük öyle
  ve mürdümler
  görüyorsunuz ki, her şey bir şeyin içinde, ne yapalım
  mürdümleriniz yenince...
  yolcu bir ötekileşme içinde bunları dedi
  ve kendini öyle gördü, ben buna hiç şaşmadım
  üstelik işe geç kalmaz mıyım bir de
  diye ekledi mürdümleri kargalar tarafından yenen yolcu
  dur bakalım bizim müdür ne diyecek
  ben yalnızca şuna takıldım: mürdümle müdürün o gizli işbirliğine
  dur bakalım
  bir başka servise yollayacaktır beni belki de.
  
  (baylar! umutsuz, düzensiz ve biletsiz böyle nereye?)
  
  siz artık bunu unutmuş olmalısınız, dedi bir başka yolcu
  az sonra masanızın başına bir güzel oturun
  peynirli bir sandviç getirtin ve şekerli bir kahve
  kalemlerinizi ince ince yontun mesela, ben size söyleyeyim
  üç ton pamuğun navlunu gibi bir şeyler
  dünya gibi bir yerde nasıl bir şey oluyor
  bunu bir iyi düşünün de, müdür gelince
  müdür gibi bir şeyler nasıl oluyor, öylece bakarsınız
  iyice baktınız mı, siz artık bu bakma biçiminde
  yeni bir şey oldunuz, bunu kendimden biliyorum.
  
  (baylar! müdürsüz, zamansız ve bahçesiz böyle nereye?
  
  ben hiç de insan gibi kalkmıyorum sabahları, haberiniz olsun
  ve şu benzin kokusu yok mu, fena halde dokunuyor bana
  hem inecekler insin, öyle değil mi
  benim aklımda posta kartları dizili bir dükkân
  ve pullar dizili
  ve gazozlar, çikolatalar
  bir dükkân duruyor, öyle değil mi
  ben belki de bir gün sevineceğim, haberiniz olsun.)
  
  üç kişi resmini çekiyor cadı ağacının
  üç biyoloji uzmanı, biri de çakısıyla
  bir parça koparıyor cadı ağacından
  ben ne biçim bir şeyim ki, sancısız bir acı duyuyorum
  tam o sıra
  ve acı yayılıyor ben olan kollarıma
  ayaklarıma da
  benim sanki birtakım nesnelerle çok yakın ilintilerim var
  ve çözülmedik şeylerin de insanıyım ben
  insanın en gerçek yerindeki
  ve anlatılmazlıktaki bir yerden anlatılmaya
  akan bir şeyim.
  
  (neden bu kadar çok duruyoruz burada, bir türlü anlamıyorum
  inecekler insin, öyle değil mi
  ve binenler yerlerine otursun, işte o kadar
  hem nedir, bir camın üstündeki cam kırıkları gibi
  o saydam varlığınızla
  hepiniz durmadan yer değiştiriyorsunuz
  şu da var ki, ben bunu anlamıyorum, o kadar.)
  
  üç kişi konuşuyor kendi aralarında, üç biyoloji uzmanı
  ben kendi yarattığım yolda duruyorum
  öyle hep duruyorum
  cadı ağaçları ne ölü değildirler, ne de hiç yaşamazlar
  biz bunu anladıksa artık gidelim
  ne kadar gitsek o kadar çok iyidir
  son sözü köşedeki bir öğrenci söyledi
  gören var mı, dedi, cadı ağacını
  cadı ağacını yani
  yok, değil mi
  kuru gözler kuru şeyleri hiç göremezler
  ve düş içinde yaşayanlar düş içindekileri.
  
  ııı
  bir mezarlığın önüne geldik, bu taş ustası kim
  taşları bu kadar iyi bilen bu taş ustası kim
  onları yonta yonta böyle bu taş ustası
  ben telaşsız duruyorum yarattığım yolda ki
  mezarlık u ve h sesleri karışımınca uzuyor
  bunu duymazlıktan gelemem
  bir ses gibi, yeni kolalanmış bir örtü gibi
  bunu duymazlıktan gelemem.
  
  taşçıyla bir adam ağır ağır konuşmaktaydılar
  adamın yüzü hiç kımıldamadan konuşmaktaydılar
  taşçı adamın yüzüne yazılar kazıyor gibi konuşmaktaydılar
  ve onlar o kadar çok “idi”ler ki, ben onlara
  bir masal gibi bakmaklıktan gelemem
  pamuk beyazı bulutların insana benzer yan yana gelişleri gibi
  durmaktaydılar sonra
  her an dağıldı dağılacak gibi
  zaten taşçının sert parmakları adamın dizine dokundukça
  adamın dizi sisler gibi dağılıyordu
  yeni biçimler oluyordu böylece, bunu görmezlikten gelemem
  gelemem de
  mezarlar bol ışık altında o kadar beyaz idiler ki
  bir damla kan yeterdi onları canlandırmaya
  nasıl ki ben kırmızı karanfilleriyle hatırlarım hep
  bir evin camlara doğru çok boşalan içini
  —gene bir gün bir deniz hayvanını karnından ikiye bölmüştüm
  bembeyaz bir kan yollamıştı parmaklarıma —
  taşçıyla o adam ağır ağır yürümekteydiler
  belki de oturuyor olmalıydılar, ama yürümekteydiler
  birbirlerini dağıtmıştılar ki, ben kendi yarattığım
  şehirlerde oluyordum
  neden derseniz, ben işte oralarda oluyordum
  ışıklar, vitaminler, antibiyotikler
  ve insanlar benim dünyamdaki çizgileriyle
  duruyordular ki
  ve sokakların ıslanmış taşlarında o kadar duruyordular ki
  hiç dağılmadan
  ve dağılmaktan korkar gibi lokantalarda
  ve pastahanelerde, gece kulüplerinde
  omuz omuza içilen meyhanelerde o kadar çok duruyordular ki
  bunu anlamazlıktan gelemem
  ölüme bir ölüyle karşılık veriyorlardı arada
  birini gönderiyorlardı içlerinden, ona tahtadan bir tabut yaptırarak
  ve tabutun üstüne neler koymuyorlardı ki
  haçlardan tutun, ayyıldızlardan, içki şişelerine kadar
  bu törenlerden ne umarlardı, bilmem ama
  bir gün birinin ölüsünü çok gezdirdiler
  ordan oraya boyuna
  yaşamla ölünün dünyasızlığı arası hiç mi hiç kısalmadı
  kısalmadı da, ölü gecikti, çok gecikti mesela
  yıllarca gezdirildi, ben bunu böyle anladım
  ölü durdu, bir başka hayat buldu yepyeni dünyasında
  bunu görmezlikten gelemem
  kavgalar ediyorlardı. bir ölüm sınırında sesleri oluyordu
  tabutu unutuyorlardı arada
  ve konuşmaları oluyordu ölüyle. benim yarattığım dünyaya sorarsanız
  her yerleriyle o kadar sarı idiler ki
  sapsan bir kâğıttı ölüm de. ve taş ustası
  ölümün imza kalemi gibi
  bir yığın taşlar yontuyordu bu uzun yolculukta
  ben o taşları beğendim mi, doğrusu pek bilmiyorum
  bilmiyorum da
  kilise önlerinde, iskelelerde, balık pazarlarında
  gezdirip durdulardı ölüyü
  din adamlarım kovdulardı. sanırım içki filan içtilerdi çukurunun
  başında
  çok sıcak yaz günleri insanı delirten caz parçaları
  vardır ya
  öyle bir dalgalanışla göğüslerini açtılardı
  yüzlerini tuttulardı dünyaya
  başkalarının içi yanıyordu. gözlerine bakamazdınız
  ölümün dışa vurmuş biçimleri gibiydi onlar
  ve alkol nereye götürüyor olmalıydı ki onları
  ölüyse nereden geliyor
  olmalıydı ki... artık bu sokağın adı ne
  yeni açmış bir çiçeğin, pembe
  adı ne
  bir güneş parçasının, bir salkım söğütün
  dönüp duran yaprakların üstünde
  adı ne, o noel süsleri gibi göz alan.
  
  (baylar! inecekler insin, öyle değil mi
  herkes çiçeklerini isterse bıraksın
  bir iki şey var zaten yapacak, yolumuz uzun
  hem size söyleyeyim, benim aklımda kadınlar dizili
  bir sürü evler duruyor
  yataklar .perdeler, kolonya şişeleri
  ve çiçekler, prezervatifler
  rengârenk perşembeler dizili
  bir sürü evler duruyor
  ben istersem oralardayım, haberiniz olsun.)
  
  ölü bir balığın bir suyu ölü bıraktığı yerde
  işte o gibi bir yerde ben
  doğanın ve bütün canlılıkların ölü yerlerine bakıyorum
  kendimden ne kadar öldürdüğüm sorulursa
  buna bir şey diyemem
  diyemem de, ben gözlerimi açsam dünya bir başka türlü genişliyor
  bir şeyler azalıyor bir kâğıdı ikiye bolsem
  öyleyse ben nasıl bir şeyim ki, bilmem ki
  bildiğim, dünyanın adamakıllı yansımış bir parçası olmalıyım
  yani gerekli bir olmanın yüküyüm sanki.
  
  taş ustasıyla o adam bir yerde gene oldular
  benim kendime yarattığım dünyayı bulursanız
  sisler gibi dolaşıyorlar orda onlar
  durmadan değişerek
  bense mezarlığa bir damla kan bırakıyorum
  ya da kokina dedikleri kıpkırmızı bir çiçek.
  
  ıv
  çok eski bir avukat yazıhanesine şöyle bir uğruyoruz
  ben kendi yarattığım yoldan kendimi getirerek
  eski bir avusturya kasasının üstüne yumruğumu vuruyorum
  ne zaman vuruyorum, dünyanın bütün borsaları titriyor
  ben biraz iğreniyorum
  ve biraz iğrendikçe ben bir saat kulesinin önünden geçiyorum zamansızlık
  yürürlükte oluyor
  gene de bir erguvan ağacı aklımda kalmış olabilir bu ara
  kaldı ki, sözlüğe bile bakıyorum, onu kelimeleştiriyorum
  cercis silignastrum
  avukat bana bakıyor gözlüklerinin üstünden
  sanki ne olsun gibi bana bakıyor
  bir gümüş paranın transfer tutarı gibi
  iki göz oluyor bakınca, kim bilir hangi bankada bozdurulmuş
  avukatın gözleri
  hey tanrım
  hey tanrım, böyle bu dosyaları kim gönderiyor
  kim
  benim yargılamak için düşlerimi
  ellerimi benim, çok seyrek olarak çıkarttığım düşlerimden
  kim gönderiyor
  ve her şey nasıl da durmuş olmalı ki, avukat kımıldanıyor biraz
  elindeki kâğıt keseceğini dünyaya batırarak
  ve elindeki bir
  anahtar zincirini
  biz işte onunla birlikte savunacağız beni
  düşlerimi ve düşlerimden arta kalan ellerimi
  biz ikimiz
  böylece parmaklarımı masanın üstüne koyuyoruz biraz
  şimdiden koyuyoruz ki onları, biz buna alışalım
  öyle bir suç unsuru gibi, gerçekte
  benim olmayan eşyalar gibi
  biz buna alışalım.
  
  gerçekten alışıyoruz da. ama kimseler kendini savunamıyor ki
  bunu bildikçe de ben eski eşyalar satılan bir dükkânda oluyorum
  dükkânın kapanmaya yakın saatlerinde
  üstleri iğneli birtakım japon heykelcikleri görüyorum ki
  gözleri yeşimden yapılmış
  vücutları eski hayvan kemiklerinden
  onlara bakıyorum
  onları anlıyorum ki, üstleri iğneli insancıklar halinde
  ve nasıl yapılmışlarsa öyle
  anlıyorum
  biz buna savunmak diyoruz, bu iğnelere
  oysa bir yaratılış biçimi olmalı ya da
  bir kendine yetme biçimi...
  
  (baylar! siz ki hiç yargılanmadan.. ayıp değil mi
  beni bir gün alıp götürdüler
  benim iyi yüzüme uydurulmuş yüzleriyle
  yollar ki iri bir yağmurun altında
  gözle görülebilir bir yağmurun altında öyleydi
  nasıldı derseniz, ben buna bir şey diyemem
  diyemem, çünkü insan düşünür de bir şey diyemez
  dese de, kılı kırk yararcasına düşünmesini
  bilmeyebilir, öyle değil mi
  bunu ben böyle düşündüm
  ben böyle düşündüm ki, karşımda
  durmadan kırmızı yakaları olan birileri
  durmadan bana sordular
  sanki bir bir saydılar aklımdan neler geçirdiğimi
  doğrusu pek anlamadım, anlamadım da
  dedim ki onlara ben de, boşuna yargılıyorsunuz beni
  öyle ya, çünkü siz olmasanız da, ya da sussanız
  ben var ya, kendimi yargılarım, öyle değil mi?)
  
  ıv
  üç kişi iniyor, üç kişi biniyor, biz kendi yarattığımız bir yola sapıyoruz
  dağlarda dağ çiçekleri
  öylece kalıyor
  ve tuhaf bir şekilde bir uçuruma akıyoruz
  ne düşmek, ne sarkmak, ne gitmek bir parça ileriye
  öylece kalıyoruz
  öylece kalıyoruz
  öylece kalıyoruz.
• ayla kutlu'nun eleştirmenler tarafından sevilmeyen ve böyle romanlar yazarından çok şeyler götürür, neden yayimlar ki insan böyle bir romanı diye hakkinda yazılar çıkan bilgi yayınevi tarafından basılan ilk romanı.
  
  romanı bitirdikten sonra bir değerlendirme yazmak istedim.
  
  öncelikle roman bir kadin karakter etrafında şekilleniyor. bir olay yok. sadece nilüfer var ve hayatına girip çıkan erkeklikler...
  
  niteliksiz buldugumu söyleyemem. romanı okurken ayla kutlu'nun zengin dil kullanma becerisinin tadını hissediyorsunuz. üslupta hicbir problem yok hatta ilk romanı olmasına rağmen çok da başarılı. sadece olay örgüsünün olmayışı sıkıntılı ama okurken de bu sıkıntı hissedilmiyor. kendini verimsiz kurumuş grimsi bir cadı ağacı gibi hisseden bir kadının penceresinden bakıyoruz ankara'ya.
  
  ayla kutlu güzel bir okul. onun her bir kitabı bir ders benim için. tavsiye ediyorum bilimsel çalışma yapmadan salt roman okumak isteyenler için...