halaç

• milliyet yayinlari tarafindan (bkz: jean-paul roux)`un yazmis oldugu türklerin tarihi. büyük okyonustan, akdenize iki bin yil adli kitabinin türk'ce cevrisinde (jean-paul roux bir türkolog) kitabinda 185 ci sayfa'da halaclar hakkinda söyle bahsetmekte.
  halaclar: 1299 da bir türk olan ve delhi sarayinda yasayan firuz sah adinda bir, balban sah'in soyundan gelenlerden birinin elinden hükümdarlik tacini alarak celalettin halaci (halac) adiyla tahta cikmistir. sene: 1220 sonra yerini 1296 da alaeddin muhammed'e birakmistir. mogollarin 1303'deki uzun kusatmasina muhammed karsi koymus ve nizameddin adindaki birinin dini degerliliginin tanri'nin yardimina yol acmis olduguna inanilmasi nedenile, halkin gözünde bu onura o gizecile paylasmisti, o siralar delhi sultanligi, kismen orta dogu'dan gelen ve aralarinda bir cok seckin kisi bulunan, mogal istilasindan kacmis kimselerin gelmesi neden ile parlak bir dönemi yasiyordu. daha sonra ise halaci (halaclar) hanedani son bulmusdur...
• halaç, türkmenistan'da bir kasaba, ülkenin afganistan sınırına yakında bir yerlerde.
• aynı zamanda ağrı'nın doğubayazıt ilçesine bağlı bir köy.
• tengereke göre yapısı ve görünüşü farklı, yün veya kıl eğirmekte kullanılan bir tür iğ. maraş'ta da bu isimle biliniyormuş. tengereğin birbiri içine geçmeli yerleşen, eksenin çubuğunun da ortalarından geçtiği deliği bulanan iki adet tahta kanadı vardır. halacın eksen çubuğu daha kalındır, onda kanatlar yerine kesik ve basık koni biçiminde diski vardır. o disk de dış çeperi bakımından daireseldir; parçanın adı da tekerektir. eksen olan çubuğa ise ok denir. halaç denediği gibi halıç da denebiliyormuş gibi geliyor, emin olamıyorum.
  
  tengerek insanı fazla yormadan yan iş gibi yavaş tempoda yün/kıl eğirir. halaç daha çaplı, çok eğirme işi üreten, hatta çoğunlukla erkeklerin kullandığı, bol iş çıkarmada ek olarak evlerde yukarıdaki tavan aykırtlarına çakılı çivi ve daha iyisi çivinin üzerindeki makara düzeneğinin kullanıldığı bir tekniği vardır. eğirilen ipin anlık uzunluğu bir hayli artırılır; o yordam eğirmeyi daha da hızlandırılır. halaç biraz daha kaba ve kalın eğirir, öte yandan elişine karşı atölye gibi daha çok iş üretir. yün bunda kol gücüyle ve ayakta eğirilir. tipik olarak erkek işidir. tengerek ise tipik olarak kadın eşyası. paylaşılmış üretim araçları.
  
  benim bilmediğim bir halaç türevi varmış, eliği veya el iği gibi duydum; bürümcük dastarların/tülbentlerin bükülüşünde kullanılırmış. bükülüş denen yapılış, örülüş gibi bir sözcük.
• (bkz: halaçlar)