• hipergeometrik dagilim da , binom dagilimi gibi birden fazla bernoulli deneyinden olusup, n adet bernoulli deneyinden x adedinin ilgilenilen durumla sonuclanmasi olasiligini verir. ancak hipergeometrik dagilimda, bernoulli deneyleri birbirinden bagimsiz degildir. dolayisiyla secimler iadesiz olup, her deneyde ilgilenilen durumun olusmasi olasiligi degisir. bu nedenle hipergeometrik dagilimda p ve q olasiliklari kullanilmaz. bunlarin yerine n (ana kutle miktari) ve a (ana kutledeki ilgilenilen durum sayisi) kullanilir.
    (bkz: bernoulli deneyi)
    (bkz: binom dagilimi)
  • binom dağılımının iadesiz çekiminde kullanılan dağılımdır.aynı binom dağılımı gibidir yani 2 sonuçlu olay n kez tekrar ama formülü ondan baya bi farklıdır daha bi karışıktır.
  • (bkz: pathway analysis)
  • sample space'in eleman sayısı sabit kalmadığında uygulanır. yani kutudan bi top çekiyorsan onu geri atmıcaksın. her top çekiş olayının sonuçu bir önceki olaya bağlı olacak. bu yüzden binomial distrubition kullanılamaz.

    güzel bir konu anlatımı ve örnek soru çözümü bu linkte var.
  • bir kutuda 1000 mavi 1000 de kırmızı top varsa, bu kutudan rastgele seçilen 100 toptan sadece 1 tanesinin kırmızı olma ihtimali nedir?

    konu hakkında hiçbir şey bilmediğimizi düşünelim. normalde beklentimiz nedir? iki topun sayısı da kutu içerisinde aynı olduğu için seçilen topların yarısının kırmızı diğer yarısının da kırmızı olmasını bekleriz. bunun yerine bu seçilen topların sadece 1 tanesi kırmızı geri kalan 99’u mavi ise, bu noktada “abi bak bu işte bi bokluk var” dememiz gerekir.

    peki, bunun gerçekten önemli bir olay olup olmadığına nasıl karar vereceğiz? tabii ki, amele gibi bu olayın olma olasılığını hesaplayarak.

    p = [(1000 maviden 99)(1000 kırmızıdan 1)]/(2000 toptan 100)

    p = 6.46e-30 < 0.05. hmm.
  • elimizde 20 kişilik bir çalışan grubu var (büyük n)
    bunlardan 12'si kadın (r), 8'i erkek (büyük n - r)
    biz 5 kişlik bir çalışma komitesi seçtik/seçeceğiz ( n)
    bu 5 kişiden 3'ünün kadın(y), dolayısı ile 2 kişinin erkek (n-y) olma ihtimali nedir.

    formülü [parantezler kombinasyonu temsil etmek şartı ile]
    (r,y) * (n-r, n-y)/(büyük n, n)
    (12,3) * (8,2) / (20,5)
  • "bir gece, hiç adetim değilken, koyu kahve içtim ve uyuyamadım. (...) ertesi sabaha dek, hipergeometrik serilerden gelen fuchs fonksiyonlarının bir sınıfının varlığını oluşturabildim; geriye sonuçları yazmaktan başka bir şey kalmamıştı, ki bu da topu topu birkaç saat sürdü." henri poincare (the courage to create içinde)
hesabın var mı? giriş yap