lyceon

• i.ö. 335'te platon'un yeğeni speusippos ölünce atina'daki academia başsız kalır. aristo, dogduğu şehir olan stagiros'tan gelerek ,platon'un ölümünde kabul edilmediği akademia'nın başına geçmek için ikinci bir girişimde bulunur. ama başaramaz. bunun üzerine aristo, atina dışında üzeri kapalı avlulardan oluşan binalar kiralar ve adına lykeion (gizemci) ya da gezenler (peri paretik) denen okulu kurar.
  
  günümüz yunan orta eğitiminde 12 - 18 yaş arası üç senelik iki dönemden ikincisi. ilki gymnasiumdur .
• (bkz: kendini bilmek)
• ingilizce konusan dunyada, lycaeum'dan ziyade bildigim kadariyla lyceum olarak bilinir.
  
  "dunyanin ilk universitesi" olarak da un salmistir ama akademinin ondan daha eski oldugu dusunulurse, akademinin neden universite statusunde gorulmemisken bunun goruluyor olmasi merak konusudur. yine de daha sagduyulu bir onermeyle, ikisinin de modern universitelerin oncusu oldugu soylenebilir.
  
  yeri asagi yukari biliniyor olmasina ragmen ve varligi konusunda da suphe yokken, yine de 1997 yilinda bulunmasi buyuk heyecan yaratmis. bulundugu yer ingiliz konsoloslugunun sadece 200 metre ilerisinde ve buyuk bir ironi ornegi olarak, "modern sanatlar muzesi"nin yanindaymis.
  
  sadece bilim ve felsefe degil (ki o zamanlar bu ikisi de felsefe adi altindaydi), ayni zamanda spor aktiviteleri yapilmis bu okulda. nitekim kazilar sonucu bir gures alani ortaya cikmis.
  
  aristo bu okulda ogretilen ve gunumuzde bilimin alanina giren hemen herseyde soz sahibiydi ve okuldaki her turlu mufredati da onun belirledigi dusunulur. bu cilgin bilimadami/filozof/siyasetci hakkinda daha fazla bilgi icin (bkz: felsefenin oykusu)
  
  bu arada dunyanin en eski universitesi hususuna geri donersek, hindistanin kuzeybati kisminda bulunan ve takshasila universitesi adiyla anilan okul da adaylar arasinda. iddialara gore m.o. 700 yilinda, yani lyceum'dan 350 sene once kurulan bu okulda, bir ara tam 10500 ogrenci ogrenim goruyormus. 68 degisik dalda ogretim yapilirken, en dusuk giris yasi 16 imis. o kadar unlenmis ki yunanistandan, babilden, suriyeden ogrenciler gelirmis. bunun ne kadari mit, ne kadari hintlilerin bilincli propagandasi, ne kadari bati merkezli gorusun kurbanina gitmis gercekler bilinmez elbet. ama en azindan bugunku bilgilerimizin cogunun kokeninin, hintli kaynaklardan ziyade aristonun yazilarinda ve ogrencilerinin eserlerinde oldugunu biliyoruz.