• tys 1974’te istanbul’da kuruldu. geçici yönetim kurulunda yaşar kemal, aziz nesin, bekir yıldız, adnan özyalçıner, leyla erbil, tomris uyar, turgut uyar, orhon murat arıburnu, adalet ağaoğlu, nihat behram ve ali h.özgentürk gibi isimler yer aldı. sendikanın ilk genel başkanlığı’nı yaşar kemal, ilk genel sekreterliği’ni de adnan özyalçıner yaptı. sendika’nın ilk genel kurulu ise 21 ekim 1974’te toplandı. 12 eylül’den sonra sendikaların çalışmaları durduruldu. tys de yargılandı ve aklandı. aziz nesin uzun yıllar başkanlığını yaparak sendikanın varlığını sağladı. türkiye yazarlar sendikası, türkiyenin bugün de süren en eski yazarlar örgütü ve pen’in de yeniden kuruluşunu sağlayan örgüttür.
  • tys’de tartışmalı kongre
    türkiye yazarlar sendikası (tys) 14. olağan genel kurulu geçmiş yıllara nazaran yoğun tartışmalarla başlayıp sona erdi. üye katılımının yoğun olduğu gözlenen kongrede üç ayrı liste yönetim için yarıştı.
    iki dönemdir tys genel başkanlığı’nı yürüten cengiz bektaş’ın aday olmadığı kongrede, mevcut yönetimin oluşturduğu ifade edilen listenin başkan adayı varlık dergisi genel yayın yönetmeni enver ercan olurken, yeni girişim grubu afşar timuçin’in, birleşik özne grubu da feyza hepçilingirler’in başkan adaylığında seçime girdi. kongrede konuşan başkan adaylarının tümü türkiye’de emperyalist kültür kuşatmasına, dil kirlenmesine ve edebiyatın yayın sorunlarına dikkat çektiler. tüzük değişikliği ise ay sonra yapılacak bir genel kurula bırakıldı.
    ‘tys tavrını göstermiştir’
    kongrenin açış konuşmasını yapan genel başkan cengiz bektaş, bir insanın iki yıldan fazla başkanlıkta kalmasını hoş karşılamadığını söyleyerek üç ayrı adayın olmasının kendisini çok mutlu ettiğini ve görevi gönül rahatlığı içinde daha istekli olanlara bıraktığını belirtti. divan başkanlığını alpay kabacalı’nın yaptığı kongrede faaliyet raporunu ise eski yönetim adına genel sekreter gülsüm cengiz okudu. cengiz, “tys toplumsal işlevi olan bir örgüt olduğunu göstermiştir. gerek savaş, gerek dilimiz, gerekse de kültür emperyalizmi konusunda tavrını koymuştur” dedi.
    denetim raporu ve mali raporun okunmasının ardından raporlar üzerine yapılan konuşmalar tartışma yarattı. “her örgüt bir ihtiyacın ürünüdür” diyen osman bozkurt, tys’nin bu ihtiyacı ne kadar karşıladığını sordu. sadık albayrak ise “türkiye’de bir tys var mı?” diye sorar hale geldiklerini iddia etti.
    ‘emep’ tartışması
    kongrede söz alan şair yaşar miraç ise “son bir iki dönem için tys özellikle emep’in gölgesi altında durmaya zorunlu bırakılmıştır” iddiasında bulundu. kongrede güngör gençay’ın da içinde bulunduğu yeni girişim listesinin ve enver ercan’ın listesinin emep’in paralelinde düşünenlerce hazırlandığını öne süren miraç, mevcut yönetimin de emep’li olduğunu savundu. seyit nezir de, sendikanın bir siyasi partiye terk edilmesinin hoş karşılanamayacağını ifade etti.
    bu iddialar üzerine söz alan yeni girişim’in yönetim kurulu adayı şair güngör gençay, emep’li olmaktan gurur duyduğunu söyleyerek, “yaşar miraç gerçeği göremediği için böyle konuşuyor, bizim listeye emep’li diyor, ama kendisi işçi partisi yoğunluklu bir listeden aday” dedi. üç dönemdir yönetimde yer alan ve kongrede aday olmayan genel sekreter gülsüm cengiz de, mevcut yönetimdeki tek emep’li olduğunu ve bundan onur duyduğunu belirterek, kuruluşundan beri üyesi olduğu bir partinin tartışma konusu yapılmaması gerektiğini söyledi. cengiz, “etkinliklerimize bütün partileri çağırıyoruz. ama bunlardan çoğuna yalnız emep cevap veriyorsa, bu etkinliklerimize katılmayan partilerin sorunudur” dedi. şair sennur sezer de, uzun zamandır görmediğimiz biçimde birtakım karalamaların gündeme geldiğini belirterek, “her üye bir sendikadır. pek çok siyasal eğilim var, bu doğaldır. biz yazarlık onuru için mücadele ediyoruz” dedi.
    ‘aramıza nifak sokuluyor’
    “bir siyasal yapı içerisinde olan arkadaşları kötülemek çok yanlıştır” diyen öner yağcı ise tam tersine bu durumdan gurur duyulması gerektiğini dile getirdi. yağcı, şöyle konuştu. “burada küresel ideolojiyi tartışmalıyız, biz kitaplarımızı yayınlayamıyoruz, medyanın kuşatması var, onlar her açıdan saldırıyor ve bizim kitle örgütlerini stk’lere dönüştürüyorlar. burada bunlar tartışılmalı, biz birbirimizin siyasal davranışlarını elbette başka bir yerde tartışacağız ama burada bunu öne sürmek, aramıza nifak sokmak çok ayıp” dedi. yağcı emperyalizme karşı tys’nin halka öncülük yapan bir safta yürümesi gerektiğini söyleyerek sözlerini bitirdi.
    yönetim yanıt verdi
    daha sonra suçlamalara cevap vermek için kürsüye çıkan cengiz bektaş, burada söylenenlerin unutulmamasını istediğini söyledi ve şöyle devam etti: “şu parti, bu parti tartışmasını çok ayıplıyorum. biz bir yere girerken şapkamızı çıkarırız. herkes kendi görüşünü savunur, savunmak zorundayız. böyle dönemlerde dikkatli olmak zorundayız, george soros’un kimse tarafından bilinmediği günlerde bana bir dernekten geldiler, size para vermek istiyoruz dediler, tys’nin gerçekten önemi büyük, hiç sevmediğimiz insanın bile yardımına ihtiyaç duyabiliriz. fakir baykurt, ‘tepende kim olursa olsun örgütüne sahip çık’ derdi. örgütünüze sahip çıkın” dedi. konumu gereği herhangi bir partiye üye olmadığını, ama bundan da utanç duyduğunu söyleyen cengiz bektaş, “4 kere düşünce özgürlüğünden dolayı mahkeme önüne çıktım, hanginiz yanımda oldunuz. açın gözlerinizi, şiir okuyan çocuk gözaltına alınıyor, neden acaba kaymakamlardan geliyor bunlar, çünkü kadrolar değiştiriliyor” dedi. bektaş güçlü bir tys’ye olduğunu belirterek konuşmasını bitirdi. evrensel.net'ten
  • 16 ekim 2005'te sendikanın üyesi 110 yazar bir "barış çağrısı" düzenlemiştir. maalesef biz "daha "önemli" (!) meselelerde yoğunlaştığımız için bu bildiriyi dikkate alamadık.. barış çağrısının tam metni ve imzacıları şöyle:

    "barış çağında ışır orakla saban"
    tibullus

    bugün, yeryüzünün birçok yerinde, "barış çağı" toprağını işlemek için değil, paylaşmak adına savaşıldığı için, kalıcı barış isteği bir düşten öteye geçemiyor. ülkemizde de bin yıllık birlikteliklerinde aynı toprağın yemişlerini kardeşçe toplayıp bölüşmüş iki halkın düşleri, özellikle son on beş yıldır savaşla, çatışmalarla bölünmüş durumda ve ülkemiz insanının geleceği karanlığa doğru sürükleniyor. zorlu işgallere karşı, anadolu halkının hep birlikte verdiği ulusal kurtuluş savaşı, daha dün gibi belleklerimizdeyken, köylerden kentlere doğru yeni bir kan ırmağı akmaktadır. bu ırmağın kurutulması için silahlara, militarizme ve şovenizme karşı sürekli barışın zorunlu olduğunu görüyoruz.

    sanatın, edebiyatın kılıçları ve öfkeyi körelttiğini, insanlık erdemini ışıttığını bilen biz türkiye'nin yazarları; toplumsal muhalefette uyumun sağlanmasını, demokrasinin ve ülke barışının öncelenmesini, temel insan haklarının güvenceye alınmasını istiyoruz. kalıcı bir barış için her türlü sivil ya da askeri baskıdan uzakta, bireysel ve toplumsal isteklere karşılık veren bir siyasal yapılanmanın gerekliliğine inanıyoruz. çünkü, "kirli savaş", "düşük yoğunluklu savaş" ya da adı her ne olursa olsun, hiçbir savaşın ülkelerin geleceklerinde aydınlık pencereler açmadığını biliyoruz. bu nedenle her iki taraftan da bu savaşı bitirmelerini istiyoruz. ancak eylemlerin ve operasyonların durmasından sonra, barışçıl bir toplum için önkoşul olan anayasal eşitlik sağlanabilecek, demokratik çözümler için görüşmeler yapılabilecek ve ancak böylesi bir barış ortamında ülkenin ekonomik, sosyokültürel yapısında, çağa uygun gelişmeler olabilecektir.

    aydınlarımızın, yazarlarımızın barış isteklerine toplumumuzun da yurttaşlık bilinciyle katılması, sözü edilen uyumun gerçekleşmesini kolaylaştıracaktır. ülkemizin sorunlarının avrupa'nın "sözde önerileri"yle değil, toplumsal sağduyumuzla ve duyarlığımızla çözülebileceği unutulmamalıdır.

    yüzyıllarca bizans'tan, bitinya'dan mezopotamya'ya sayısız uygarlığı taşıyan anadolu toprağı, barışçı, yeni insanını yine kendisi yaratabilir. bu inançla ve türkiye insanının tarihsel birikimine güvenle, ülkemizde ölümün ölümle değil, yaşamla eşitlenmesi için halkımızı zorunlu, vicdani bir göreve çağırıyoruz...

    imzacılar:
    nesimi aday, aydın afacan, sunay akın, b. sadık albayrak, zeynep aliye, mazhar alphan, suna araş, mesut aşkın, idris atmaca, adnan birıyazar, atilla birkiye, melahat babalık, gülce başer, nihat behram, ataol behramoglu, şeref bilsel, salih bolat, cuma boynukara, osman bozkurt, erol büyükmeriç, nurullah can, eray canberk, metin cengiz, gökhan cengizhan, yıldız cıbıroğlu, öner cıravoğlu, zeki coşkun, tuncer cücenoğlıı, gökçenur ç. , yaşar çabuklu, müslim çelik, nevzat çelik, inan çetin, vecdi çıracıoğlu, mehmet dağ, arif damar, fikret demirağ, cihan demirci, deniz durukan, rahmi emeç, şürkü erbaş, vecdi erbay, enver ercan, mine ergen, haydar ergülen, veysel erol, mehdi zana, mehmet erte, süreyya evren, tülay ferah, turhan feyizoğlu, güngör gençay, tekin gönenç, burhan günel, uğur hacıhanefıoğlu, aziz kemal hızıroğlu, mustafa işık, emel irtem, küçük iskender, lütfü kaleli, arife kalender, özcan karabulut, emin karaca, ali karagöz, suat karantay, cemil kavukçu, mehmet kazım, serhat kestel, mustafa köz, namık kuyumcu, özkan mert, yaşar miraç, ayten mutlu, ahmet oktay, rahmi g. ögdül, altay öktem, tamer öncül, idil önemli, erdal öz, yavuz özdem, dursun özden, aydın öztürk, fadıl öztürk, adnan özyalçıner, nur saka, turabi saltık, özcan sapan, sezai sarıoğlu, necmi selamet, vecdi sayar, şükrü sever, sennur sezer, dinçer sezgin, hakan sürsal, ali şimşek, server tanilli, tevfiktaş, betül tanmar, hasan taşçı, ahmet telli, mahmut temizyürek, enver topaloğlu, nenıika tuğcu, süha tuğtepe, kemal urgenç, bülent usta, öner yağcı, yılmaz yeşildağ, hayri k. yetik, cafer yıldırım, ihsan yılmaz, ragıp zarakolu.

    kaynak: "tys'den kalıcı barış çağrısı", bianet, 18 ekim 2005
    http://www.savaskarsitlari.org/…=5&arsivanaid=29086
  • genel başkanlığını mustafa köz yapmakta.
  • 6 şubat 1974 de kurulmuştur.
  • (bkz: edebiyat müzesi)
  • tys(türkçe yeterlik sınavı), yunus emre enstitüsü tarafından türkçe öğrenen yabancılara yönelik, uluslararası ölçekte uygulanan bir dil yeterlik sınavı. sınava giren yabancılara başarı seviyelerine göre b2 c1 c2 seviyelerinde türkçe yeterlik belgesi verilmekte. tys, yunus emre enstitüsünün kültür merkezlerinin bulunduğu 30 ülkede ve ankara'da yılda 3 defa uygulanıyor. tys türkiye'deki resmi kurumlarca geçerliliği kabul edilen bir sınavdır. bu sayede, sınavda başarı sağlayan üniversite adayı yabancı katılımcılar, aldıkları yeterlik sertifikası ile türk üniversitelerinde dil eğitiminden muaf tutulup eğitimlerine 1. sınıftan başlayabiliyorlar.
    2015 yılının ilk tys'si ise 17 ocak tarihinde 30 ülkede ve ankara'da gerçekleştirilecek.
  • tanım: tys kısaltmasına sahip sendika.

    aynı kısaltmaya sahip, yunus emre enstitüsü tarafından yapılan türkçe sertifika sınavı için:

    (bkz: türkçe yeterlik sınavı)
    (bkz: #160652447)
hesabın var mı? giriş yap