tiyatrocular dönemi ^*

• 17 yil boyunca turk sinemasinda, oyuncular disinda tek ve tiyatrocu bir yonetmenin ^* hakim oldugu donemdir.. 1922-1939.
• aslı, türk sinemasında muhsin ertuğrul dönemidir.
• 1922-1939 arasındaki 17 yıllık dönem boyunca tiyatrocuların türk sinemasında kurduğu tekele verilen ad.
  
  gerçekten de bu dönemde;
  - yönetmen koltuğunda tek bir isim vardır: tiyatro kökenli muhsin ertuğrul.
  - oyuncuların tamam tiyatro kökenli dârülbedayicilerdir.
  - çekilen filmlerin tamamı tiyatro uyarlamasıdır.
  - oyunculuklar abartılı tiyatro oyunculuğudur.
  - sahneler tiyatro sahneleridir.
  - dekor, makyaj, diksiyon tiyatroya özgüdür.
  - duygu tiyatro duygusudur.
  
  tiyatro ile sinemanın ayrı sanatlar olduğu, halbuki tiyatrocular döneminde kimsenin bu ayrılıktan haberinin olmadığı, bu dönemin türk sineması adına çok kötü bir etki bıraktığı, sinemanın gelişmesine engel olup belini doğrultmasına imkân tanımadığı yönünde -hani pek de haksız sayılamayacak- eleştiriler mevcut. 1968'de yayımlanan türk sinema kronolojisi adlı kitabında (s.15-18) bu eleştirilerin erken bir örneğini veren nijat özön'e göre bu dönemde;
  
  - muhsin ertuğrul, bulvar tiyatrosu ve grand guignol'den öteye geçmeyen tiyatro anlayışıyla o dönemde tiyatroda bile pek parlak bir sanatçı sayılamazdı.
  
  - muhsin ertuğrul'un tiyatro oyunlarına bakışı alman okulu'nun etkisindeyken sinemadaysa özellikle emil jannings ya da werner krauss'un oyununu örnek alıyordu.
  
  - hem ertuğrul hem de oyuncular sinemayı ikinci derecede bir iş olarak görüyordu ve sinemanın farklı bir sanat dalı olduğunu anlamamışlardı.
  
  - ufukları ikinci dünya savaşı öncesi tiyatro anlayışıyla sınırlıydı, modern yaklaşımları bilmiyorlardı.
  
  - bunları yaptıkları, en bayağısından fransız, alman vodvil ve operetlerini, en ağdalı alman melodramlarını, kişi adlarını türkçeleştirip tiyatro düzenini sinemaya aktarmaktan öte bir iş değildi.
  
  türk sinemasında tiyatrocular döneminin ardından gelen dönem için (bkz: sinemacılar dönemi)
• mankenlerin dizi ve filmlerde boy gösterdiği günümüzdeki dönemden çok daha iyi bir dönem kanımca.
• sinemanın daha 10-20 yaşında olduğu dönemde tiyatrocular değil de zaten kimin dönemi olacaktı sorusuna cevap alamadığım dönemdir.
• tipik türk tiyatro-sinema eleştirmeni yorumu hiçbiri de takdir etmez muhsin bey'i hep bir suçlama mevcuttur daha iyisi olabilirliğine dair…çalışmış, yapmış bedel ödemiştir. hiçbir şeyden doğurmuştur. takdir edin, takdir!
  
  o dönemin getirdiği standartlar dünyada böyleydi.
  
  doğal diye, overacting diye donuk, ebleh oyunculuktan bi haber poz kesenleri ekrana tıkıştırdılar. tiyatrocular tam da muhsin ertuğrul'un yaptığı gibi ekranı hak ediyorlar oysa.
• (bkz: muhsin ertuğrul)