burçak

• bir akgun akova $iiri.
  
  sevdigim kadin adlari gibi -4-
  
  -burçak-
  
  "radyo konuşmalarınızda
  niye bir çift kanadın
  bir altın madeninden
  daha değerli olduğunu
  yineleyip duruyorsunuz" ^*
  diye sormuştun
  tanıştığımızda bana
  ve ben
  boynundaki altın zincire değil
  sırtındaki kopuk kanatlara bakmıştım
  bir göle düşen tüy sessizliğiyle
  
  aylar sonra
  prag'da
  kraliçesinde kara pelerinli kentlerin,
  mekanik müzesi'nin tavanına çelik tellerle asılmış
  --------o eski uçağın sol kanadının üstünde duran
  kimbilir hangi çocuğun fırlattığı
  --------kağıttan uçağı görünce
  gökyüzü değil
  sen düştün içime
  
  adın uçakları andırdığı için bile
  --------sevebilir insan seni
  ve sırtına saplanmış bıçakları
  kendi eliyle çıkarma gücünü bulabilir
  gözlerinin içeriğiyle
  
  sevgili burçak,
  seninle çırılçıplak
  --------gece yolculuklarına çıkanlar bilir,
  uykudan sisli gözlerle kalkmış
  --------seviştikçe genişleyen
  --------bir havaalanıdır aşk
  ve yine söylüyorum bak
  araya rüzgarlar girse de
  bir altın madeninden daha değerlidir
  bir çift kanat
  
  akgün akova
  
  ic. öküz dergisi , kasim 1998
• ah muhsin ünlü'yü sevmediği biliniyor.
  
  (bkz: burçak beni sevmiyor)
• tanımlamadan, bahsetmeden önce anlamını gerçekten bilip bilmediğime baktım. hep sandığım gibi tahıldan ziyade bir baklagil olduğunu keşfettiğim, merceğime benzer taneli bir bitki tanımı. latince adı vicia ervilia hatta. sonra biraz derinlere indim...
  
  eski türkçesini keşfettim ararken. hem bildiğimiz anlamıyla (onu da ne kadar biliyosak) hem de bildiğimiz anlamının dışında bir kullanımı varmış: ter taneleri. yüzümü hafiften pis bir sırıtış kapladı önce, neyse başka bir entryde o.
  
  karaçay balkarca dilinde ince dolu tanelerine de burçak deniyormuş. bu kadar derinleşebileceği bi kelimenin aklımın ucundan bile geçmiyordu. bu da başka bir entrynin konusu olacak..
  
  kumanca'da ise anlamı dolu. bu kadar anlamlı olabilirdi anca, anlatmak istediklerimi tek kelimeye sığdırmaya çalışsam bu kadar başarılı olamayabilirdim. hoş zaten tek kelimeyle bir şey anlattığım nerede görülmüş.
  
  diğer dillerde anlamlarına da baktım hatta; vetch, gavdaneh, kersannah, yero, rovi... zaten bizim bildiğimiz burçak'a sadece vetch demiyorlar, önüne bir de bitter ekliyorlar. hayali bile heyecan verici... acı evet, yemek tariflerinde uzun uzun anlatıyor sıcak suda açın biraz, iyi kaynatın ki acısı çıksın diye... e o zaman nerede kaldı tadı acısı çıkınca? imparator agustus sağlığını acı burçak diyetiyle kazandığından bahseder mesela. böyle bir mevzu vuku bulmuşken niye çıkartasın acısını, niye değiştiresin, neden bu bencillik?
  
  insanlar burçak'ı koyun, inek gibi bilumum canlıyı beslemek için kullanıyorlar. anlayışlı karşılıyorum tabi, ne de olsa bazı yerlede isminin önünde acı var. herkesin hazmedebileceği bir şey değil burçak. sadece meyvesi için, işi için kullanılan bir şey burçak. anlamayan gözlerin görünüşü için baktığı, alışılageldiği için dikkat çekmesi gerekirken şekli fiziği için ilgi çeken bir şey burçak. içinin kırmızılığı için dikkat çekmesi gerekirken iyi niyeti yanlış anlaşılan bir şey burçak. yanında bir sürü yabani ot biter burçak'ın. hepsi de büyümesi için gereken suyu minerali ondan çalmaya çalışır. gene de onlar hakkında kötü düşünmez burçak, düşünemez de, ne yapsın doğasında yok...
  
  aslında savunma düzeneğidir acılığı burçak'ın. kırmızı mercimekle yan yana konduğunda farkı anlamak zordur, tadına bakmak gerekir. gel gelelim tadına bakmak da zordur burçak'ın, yakar işte.
  
  sadece çok fakir insanların tükettiğini söylüyor bunlar şunlar. doğrudur, maddiyatla alakalı biraz; ama yanılgı payı var. biliyorum klişe olabilir, hep bahsedilen bir şey olabilir ama gönül zenginliği diye bir gerçek var. zenginliğin kime neye göre olduğu biraz muamma. "cennet sultanları fakirlerdir" diye hadis-i şerif var mesela. o kadar fakir olmak isterdim ki hayata bağlayan tek besinim burçak olsun.
• türkiye'de en çok kullanılan 598. isim ve yaklaşık her 3,272 kişiden birinin adı. ha bi de, bu ismi taşıyan kişi sayısının her yıl ortalama 368 kişi arttığı tahmin ediliyor.
• hayvan yemi olarak da kullanilan ve mercimege benziyen bir bitki..
• bir biskuvi markasi, sanirim eti'nin..
• (bkz: eti burcak)
• burçak benim küçük kızımın adı. babam kızın adını ne koydunuz diye sorduğunda ona burçak koyduk babacığım dedim. ne yani çocuğun adını mal yemimi koydunuz demişti. köylerde mallara verirlermişte onu. ama ben kızımı hiç bir mala vermeyi düşünmüyorum şahsen.
• hayvan yemi olarak kullanılan, taneleri mercimeğe benzeyen bir baklagil.
  
  (bkz: mercimek/@ibisile)
  (bkz: burçak tarlası)
• bezelyegillerden yay şeklinde tendrilleri olan bitki, vicia sativa, fiğ diyor ni$anyan sozluk.
  http://www.nisanyansozluk.com/…sp?w=bur�ak&x=25&y=6