coder

• coder, terim kokeni itibariyle muhtemelen ibm'lerin igrenc mainframe'leri doneminde dokum halindeki programlari byte byte sisteme mandallari cevirip giren hamallara deniyor idiyse de gunumuzde kullanilan anlami 1980'lerin ba$larinda c64 gibi 8bit makinalarin evlere yayildigi zamana denk gelir.
  
  bu devirde coluk cocugun eline du$en bilgisayarlar elbette en cok oyun oynamak icin kullaniliyordu. bu donem oyunlarin kopyalanmamasi icin muhtelif korumalari vardi (cali$madan once kitapcigindan bir kelimeyi sormak gibi). i$te bu hizir cocuklar kurcalaya kurcalaya velet ya$larinda reverse engineering'i ke$fedip bu korumalarin kaldirilabilecegini ke$fettiler. programlarin korumalarini kaldirip dagitiyorlardi. bu veletlere o donem cracker deniyordu.
  
  bu kirip dagitma sureci oyle populerle$ti ve bbs'ler / swapper'lar kanaliyla o kadar buyudu ki korumasi olmayan oyunlar dahi dagitiliyordu. surekli yeni cracking gruplari kuruluyordu.. ve elbette cracking gibi me$akkatli bir i$i yapmi$ olmanin ego'ya etkisiyle bu cracker'lar oyunlarin ba$larina iclerine bir yerlerine gorunur $ekilde imzalarini koyuyorlardi "cracked by hede" gibi..
  
  bu imza koyma hikayesi sirasinda zaten bilgisayarla icli di$li olmu$ cracker'lar bilgisayarda ke$fettikleri ilginc ozellikleri gosteren ufak efektlerle imzalarini suslemeye ba$ladilar.. intro kavrami boyle dogdu.. cracking gruplari arasinda surekli stuff degi$ toku$ edildiginden intro'nun kalitesi bir rekabet unsuru olmaya ba$ladi. gitgide daha komplike ve estetik olmaya ba$ladilar. intro'larda "hassiktir lan bu bilgisayar bunu yapamaz" diyebileceginiz efektler gorebiliyordunuz. cracking gruplarina sadece grafik cizmek icin katilan grafikerlerin harika cali$malarina hayran kalabiliyordunuz. i$te coder tabiri, artik i$in crack'ten cok kodlamaya kaydigi bu donem ortaya cikti.
  
  coder deyimi demo scene'de ayni anlamda kullanilmaya devam edilmi$tir. demo scene kokenli programcilar di$inda, bilgisayarda yapilmasi cok zor veya imkansiz gorunen bir$eyi ba$armaktan keyif alan alakasiz programcilara da bu sifatin yaki$tirilmasi olasidir..
• coder efektif code yazan programcı degildir, coder götü kalmış programcıdır.
  
  zira ister kendine coder desin ister programcı veya ben bilgisayar mühendisiyim desin; ister çift anadal yapıp üstüne doktora yapmış veya ortaokuldan terk olsun önemli olan yapılması gereken şeyin düzgün yapılmasıdır, gerisi ego tatminidir.
• kibariyenin kocası "şofer" olacağına "coder" olaydı da "codeer codeer" diye bağıraydı annesi...
• kendi evrenlerini yaratabilecek kapasiteleri oldugu icin,
  digerleri tarafindan anlasilamayan azinlik.
• dünyayı değiştiren insancıklardır coder'lar. süper deli teknik bilgi veya eğitimleri olmasa da olur, kod yazmayı seven ve kod yazmaktan gocunmayan işlerine saygılı insanlardır. etrafınıza bir bakının, artık nerdeyse en kıytırık ürünün bile üretim sürecinde küçük coder'ların yazdıkları kod parçacıkları çalışmaktadır.
  sadece dünyayı değiştirmekle de kalmayıp dünyanın daha da yaşanabilir olması için, sizin için, sabahlara kadar bilgisayar başında otururlar.
  ne diye?
  ahmet bey sabahları işine geç kaldığı zaman işlerini yolda giderken de halledebilsin diye,
  küçük mert okuldan eve geldiğinde canı sıkıldığında bilgisayarının başına otursun ve vakit geçirsin diye,
  john derslerini daha iyi anlasın ve ders çalışmak için onlarca kaynak bulabilsin diye,
  bush amca ülkesini ve dünyayı daha iyi yönetebilsin diye,
  ev hanımı julia teyze, artık evi temizlerken yorulmasın diye,
  itfaiyeci jenna hanım ...
  
  nerede kalmıştık. ha coder, işte:
  klasik olarak aseksüel olarak nitelendirilen, aşk hayatı olmayan olsa bile olamayan insanlardır coder'lar. farkında olmadan kendilerini dünyayı yaşanabilir bir yer kılma misyonuna adamışlardır. hata yaparlar, hem de çok hata yaparlar ve belki de ölümlere sebep olurlar; yanlış bir satır onlarca insanın ölümüne onlarca farklı şekilde sebep olabilir. açık söylemek gerekirse bu açıdan çok riskli bir iştir, hiç bir coder tanımadığı insanların kendisi yüzünden ölmesini istemez ama bazen hata yapmadan bilerek ve isteyerek insanları öldürecek kodları da yazarlar^*, mecbur kalırlar, aç kalmamak için...
• dos zamanlarında kendi virüsünü yazıp, windows gelince delphi ile anti-debug rutinleri hazırlayan, sabahlara kadar oturup, gündüz çalışmaya devam eden, kız arkadaşını yeni bir sınıf türetmeye yarayan bir komponent (bkz: component) zanneden kişi ya da kişiler grubu
• çoğu kimsenin varlığından bile haberdar olmadığı bir problemi çözen kişi
• aynı cinsten ikisi bir araya gelince başka ırktan birinin asla anlayamayacağı cümleler kuran bir çeşit insan
• topluma derdini anlatmanın imkansız olduğunu fark ettiğinde kendine daha mantıklı "varlıklar" aramaya girişmiş insanlara denir.
• günümüz türkiyesinin işadamları gibi birşey.