colosseum

• turkiye'de idam cezasi kaldirildigi zaman sabah kadar isiklari yanik birakilan ve galiba eglenceler duzenlenen yapi. adettenmis, nerde idam cezasi kalksa colesseum'da cilgin eglence olurmus.
• seyirciler arasinda "kadin" olarak sadece imparatorlarin yakinlari ve hayat kadinlarinin bulundugu yuce arena. kesin o zamanlar da cirkin tezahurat vardi.
• birkaç sene önce bir arkadaşla görmeye gitmiştik. önünde spartacus kıyafetli tipler vardı. işaret parmaklarını kendilerine çeke çeke çağırıyorlar bizim gibi saf turistleri. resim cektiriyorsun, feyse koyuyorsun sonra roma'da spartacus keyfi diye. neyse gittik işte biz de saftirik turist olmanın gereklerini yerine getirmek üzere. önce arkadaşımla poz verdiler. arkadaşım da iri kıyım bir kız. bunlar böyle birbirine el ense çekiyor, arkadaşım kılıcıyla bunu kesiyormus gibi yapıyor, komiklikler şakalar falan. sonra sıra bana geldi. beni bi' süzdü. sen de helen ol dedi. bir taç verdi böyle alnına takiyorsun. sonra kucağına aldı beni. şöyle göz ucuyla bi' baktım arkadaşıma:''nolcak yea bunnar hep gay oluyo zaten'' dedi. çocuğun da tip ıspartali necmettin. bu necmettin yanagimdan opuyormus gibi yapmaya başladı, sonra bayağı bayağı öpmeye başladı. yanağım ıslandi, o derece. oldu o zaman deyip zor attım kendimi yere. bir de üstüne 5 euro aldı neco. telefon numarami istedi. adam yolunu bulmus orada.
  
  birkaç gün sonra resimlere bakıyoruz. bizim resimler, konulu bir filmin ilk sahneleri gibi. spartacus'u izlerken hep aklima gelir o sazanligim.
• arenanın altındaki atık su drenaj boruları 2 derecelik açı ile "tiber" (italyanca:tevere, latince:tiberis) nehrine bağlıdır.
  2000 yıl öncenin mühendisliği...
  
  gece vakti manyak mısın diye düşünülebilir ama mekan ile ilgili ender bir bilgidir.
• gitmek için binilen otobüsten inince ilk görülen şey uçsuz bucaksız bir seyyar ordusu. temmuz ayının korkunç sıcağında gittik ve her yerden sessiz ama duyulacak şekilde "vodovodovodovodovodovodo" diyen, ellerinde iki tane pet şişe olan hint, pakistanlı mülteciler yanımızdan geçmeye başladı. oraya gittiğimiz gün hava 35-36 dereceydi ve kurak bir görüntü olduğu için bir tane su alayım bari dedim. bir tane yarım litrelik suya 2 euro verdim. üzüntüden suyu içemedim. fakat üzüntünün kralını, birkaç yüz metre ilerleyip, bilet kuyruğunu geçip, her yerde içme suyu çeşmelerinin olduğunu ve suyun herkese bedava olduğunu görmemle yaşadım. 2 euro'sunda değilim de, elin mültecisinin ayak üstü, 18 milyonluk şehirden gelen adamı sikmesi bana çok koydu. velhasıl, yanınızda boş pet şişeyle gidin, hem kolezyumda, hem palatin tepesinde, hem de forumda her yerde içme suyu çeşmeleri var. suya para vermeyin. kombine biletinizi ise önceden internetten alın, 2 euro daha fazla veriyorsunuz fakat o sırayı beklemiyorsunuz. sıra, yılbaşı öncesi nimet abla kuyruğundan daha uzun.
• etrafında turistler dolaşmıyorken, büyüleyici bir şekilde yalnız başına orda duran, romanın simgesi. sanki sizinmiş gibi.
  sabah 06 gibi giderseniz, boş yakalayabilirsiniz.
  
  örnek olarak çektiğim bir fotoğrafı için;
  http://fav.me/d495y0c
• bilinmeyen bir nedenle hala ak$amlari icinde kediler toplanan roma $aheseri.
• 60lardan beri, ben diyeyim caz rock, siz deyin progressive rock, bir başkası desin blues rock, böyle anlatılmaz yaşanır bir müzik yapan,yüce bir gruptur colosseum. grup jon hiseman'nın (ki davulcudur kendisi) fusion'a kayalım, şenlenelim düşüncesi ve gary moore'nin de gruba dahil olmasıyla colosseum 2 adı altında bir başkalaşım, bir mayoz bölünme yaşamış, yoluna bu şekilde^* devam etmiştir.
• tabanin altindaki gecitler titus tarafindan verilen emir ve fikirle yapilmistir. bugun sadece asansorlerin nerede oldugu tahmin edilmekle birlikte, ugradigi hasar ve zaman asimi nedeniyle tam olarak neye benzedigi hakkinda tam bir fikir sahibi olunamamistir. ayrica, sadece yer alti teskilatini degil, tum yapinin tam olarak bitirilmesi yani son katin ve kemerlerin cekilmesi de yine titus doneminde vuku bulmustur. deniz savaslari gercekten yapilabilmis, ayni gladiator dovuslerinde oldugu gibi bu savaslar da olumune surmus, heyecan dozunu arttirmak icin suya timsahlar salinmistir.
  
  suyla doldurma organizasyonunun, kolezyum un tam yanindan gecen aqueduct ten kanal cekerek yapilabildigi ve su derinliginin maksimum 1 metre oldugu tahmin ediliyor, lakin o zamanlar icin muazzam bir entertainment fikri.
  
  yine ha$ari titus, yapinin uzerini, ayarlanabilen gunesliklerle kapatarak, sicak yaz aylarinda izleyicilere konfor sunmus, arenaya uzaklik bazinda olusturulmus oturma duzenine gore en yuksekte koleler, sonra ozgur birakilanlar, normal vatandaslar, senatorler ve imparator locasi olmak uzere herkes sefasini surmustur.
  
  sadece hizmete girdigi hafta 6000 den fazla vahsi hayvanin kesildigi bir o kadar da hristiyan ve suclularin infaz edildigi dusunuldugunde, olumle ic ice yasayan, kaniksayan roma sosyal hayati icin, buyuk bir hediye gibidir bu devasa olum temali eglence platformu.
  bu vahset roma hristiyanlasincaya kadar surmus, lakin kesecek hristiyan problemi ortadan kalktigi icin sadece hayvanlarin katline izin verilmistir. roma gucununu kaybetmeye basladiginda egzotik hayvan ithali de sekteye ugramis, perde kapanmistir.
  
  enteresan bir detay da sudur ki ; kolezyumda yapilmis hayvanli gosterileri tasvir eden bir roma donemi rolyefinde, bugun tanimlayamadigimiz bir hayvan resmedilmistir. soyu tukenmis oldugu anlasilan hayvani bir seye benzetememekle beraber, urkutucu oldugunu soyleyebilirim...
  
  kendilerini dunyanin hakimi olarak goren - ki yalan da degil- romalilarin, dunyanin en buyuk amfitiyatrosunu yapma fikirleri ve bunu basarabilmeleri, orada yasananlar her ne kadar insanlik disi da olsa, takdire sayandir. dunyanin 8. harikasi olarak kabul edilmesi gerektigini dusunur hala italyan arkeologlar... hani sayilsa benim bir itirazim olmazdi...
• roman forum ile birlikte roma şehrinin göbeğinde hayvani yer kaplayan eskiden kalma taş yapı. bu kadar değerli bir mevkiide gereksiz yer kaplayan bu yapıya karşı italyanların duyarsız kalması gerçekten çok şaşırtıcı. halbuki palatino tepesi, roman forum, colosseum derken hepsini birlikte toptan vereceksin ağaoğlu'na bir köşesini avm yapacak kalanına kocaman rezidanslar, gelsin bir sürü para.... ne gerek var 3-5 taşa, yıkık dökük bir yapıya, çanak çömleğe. galiba italyanlar henüz öğrenememiş paranın herşeyden daha değerli olduğunu. halbuki hep söyleriz italyanlar bize benzer diye ama bizim kadar zeki olmadıkları kesin.