mark twain

• sanal yazariniz himet zahir 'in "bazi yazar ve sairler neden kendi adlari yerine takma adlar kullaniyor?" sorusuna "oliver stoned" takma imzasi ile verilen cevapta gosterilen ornek: samuel langhorne clemens .
  
  // (...) eh hz... yeni birsey degilki takma ad kullanarak yazi yazmak. emin degilim ama galiba takma ad kullanan ilk yazar rahiplerin arasindan cikmis (yillar once okudugum ve artik adini degil kapagini bile hatirlamadigim bir kitabin yalancisiyim) ve daha sonra erkek baskilarina ragmen yazmak isteyen kadinlar arasinda yerini bulmus. tabii o zamanlar da takma ad kullanma geregi duyan sahne sanatcilari varmis (ama bu sahne sanatcilarinin cok kazandigi donemde degil onlarin para kazanmak icin yan kesicilerle isbirligi yaptiklari zamanda ortaya cikmis). ozellikle 18-19 yuzyillarda yaygin olarak kullanilan bu yontem "degersiz" veya "eglencelik" kitap mesgaliyetine girmis yazarlar arasinda iyice yayginlasmis. osmanli imparatorlugu icinde de saltanatin hincindan korkan cokca insan tarafindan ele alinan bir yontem oldugu soyleniyor (yine baska kitaplarin yalancisiyim). neyse, her daim baska adlarla yazan insanlar varmis ve muhtemelen de olacaktir.
  
  simdi gelelim su baslik olarak kullandigim mark twain'e. çocuk kitaplari serilerinde ve daha sonra edebiyat meraklilarina klasik olarak kakalanan eserlerin (ingilizce'den tercume edilmesi imkansiz olan iki harika eseri ile taniriz kendisini ve bunlar maalesef klasik olma degerlerini ancak ingilizce olarak tasimaktadir... bu da onlari ne kadar klasik - evrensel - yaparsa?!) yazarinin gercek adini - samuel langhorne clemens - kendimizden buyuk cantalarla (hani su onluk giydigimiz bit zamanlari) belimiz bukulmus zamanlarimizda hatirlamaya veya telafuz etmeye calistigimizi dusunsene. olur mu hic?! bak amcam bize ne buyuk bir iyilik yapmis. üstelik oyle guzel bir iyilik ki her daim amerikali yazar olarak kendisini gosteriyoruz ve boylece "amerikan" edebiyatini tanidigimizi iddia edebiliyoruz. sadece bit zamani mi? ya dilimizin pelte oldugu entel bar edebiyati enstantenelerinde? eeee.... siz hic o raki sofrasina oturdugunuzda samuel langhorne clemens demeye calistiniz mi?
  
  geyik bir yana, aslen gemi kaptani olan clemens (hikayeleri para etmeden once baslayan ve hayatinin sonuna kadar devam eden iki ana mesleginden biri) abisinin abraham lincoln 'un kampanyasina dahil olmasi nedeniyle bir komedi yazarinin aile itibarini zedeleyici olacagini dusunmus ve adini mark twain (irmak yolculuklarinda yeterli derinlik, yani guvenli su anlaminda bir tabir) olarak degistirmistir. herkes adinin kolay hatirlanmasi icin takma ad kullanmaz. bu yontemi kullanmak icin bircok neden ortaya cikar. peki biz neden bu insanlarin kararlarini yargilayalim ki? sonuc olarak, her ne kadar fiziksel yapisi (vucudu) bir anne baba tarafindan yaratildiysa (burada cinsellikten bahsediyorum, kimse inanclara girmesin lutfen) ve bunun sonucu olarak kendisine bir ad takilsa da, bir yazar zihinsel yapisini kendi gelistirir ve - bir anlamda - yaratir. eger insan kendi kendini yaratiyorsa neden kendine bir ad takma ozgurlugu olmasin ki? takma ad kullananlar.... devam!!!!! (...) //
  
  http://groups.yahoo.com/…up/siirpostasi/message/998
  
  ayrica (bkz: takma ad)