nevbet

• bir hakimiyet sembolü ve harb duyuru aracı olarak türklerde kullanımının tarihsel kökleri, islamdan hayli öncesine uzanan gelenektir.
  
  göktürkler ve evveliyatında hunlar dan beri kurt başlı sancak ile birlikte nevbetin enstrümanı olan davulun ayrıca hükümranlık sembolü olarak kullanıldığı söylenir. hatta tarih içinde bu geleneğe daha köklü ve sağlam dayanak bulmak isteyen bazı mühim eşhasın, nevbet vurulmasının köklerini zülkarneyn e kadar dayandırdığına müşahade edilmiş. (bkz: divan ı lügat it türk) islami literatürde muzaffer bir komutan olarak önemli bir imaja sahip zülkarneyn'e bu atıfın yapılmış olması, nevbet geleneğinin harbte başarıya katkısı olduğuna işaret etme amaçlı bir gayret gibi görünmektedir. bu şekilde islam ve türk-islam tarihi içinde savaş meydanında düşmana korku salmak amacıyla kullanımına çokça vurgu yapılsa da nevbet, münhasıran türk tarihi içinde ayrıca daha farklı bir anlama ve tarihi derinliğe sahiptir.
  
  türklerde nevbet ve onun aracı olan büyük davula verilen ehemmiyete ibn haldun mukaddimesinin "melik ve sultana mahsus olan alametler" bölümünde şöyle dikkat çeker:
  "davula gelince, bu gibi şeylerin çok olması için türkler mübalağa ederler, fazla ileri gider ve buna "kûsat" [kös ün çoğulu olarak] derler. bütün emirlere ve askeri komutanlara, isabe hariç, bahiskonusu hususlardan dilediğini edinmelerini mübah görürler. isabe ise sultana mahsustur." (cilt i, sf:662)