nicolaus copernicus

• kendisinden çok önce aristarchus ve ondan birkaç yüzyıl sonra biruni (ve aradaki birçok kişi) copernicus'a atfedilen güneş merkezli "dünya" modelini dile getirmiştir, bu bilinen bir gerçek.
  
  fakat copernicus'u onlardan ayıran etmen, onun bu gözlemlerini bir eser haline getirip keşfettiği delilleriyle birlikte bir yayın haline getirmesidir. tıpkı, mikrobun (tek hücreli canlıların) varlığını eski yunan düşünürlerinin ve akşemseddin'in dile getirmesi gibi. fakat, mikrobun varlığını ve nasıl bir şey olduğunu şüpheye yer bırakmayacak biçimde açıklayan pasteur'dur. o halde, mikrobun kaşifine ilk çağ yunan bilginleri veyahut islam bilginleri diyemeyiz.
  
  bir olguyu dile getirmek farklıdır. bu bir öngörüdür. fakat bir öngörünün kabul edilmesi için onu "delilleri" ile birlikte açıklamanız gerekir. bugün ben, ısrarlı bir biçimde "eğer kütleçekimi kontrol altına alabilirsek" ışıktan hızlı yolculuk yapabiliriz diyorum. bunu benden önce son yüzyılda söyleyen bilim insanlarının sayısı da oldukça fazla.
  
  buna rağmen, bir gün biri kütleçekim alanlarını kontrol altına alıp ışık hızı üstü hızları mümkün kıldığında bunun mucidi ben mi sayılacağım? elbette hayır. bu olguyu keşfeden kişi, onun prensiplerini belirleyen, yapılabilirliğini bilimsel olarak kanıtlayan, hatta yapan kişidir.
  
  o halde; güneş merkezli (yani dünyanın evrenin merkezi olmadığı) olgusunu ilk keşfeden kişi copernicus'tur. bu olguyu elle tutulabilir, üzerine düşünülebilir ve bir şekilde kanıtlanabilir biçimde ortaya koyan ilk kişidir. hal böyleyken, zamanında o bunu demişti, öteki şöyle yapmıştı demenin anlamı yok. copernicus, öncüllerinden çok daha büyük bir dahidir.
  
  muallakta olan bir savı ele almış, onu elle tutulur hale getirmiş, "peşinden" gitmiş bir bilim insanıdır.