heraklius

• taht adı flavius heraclius augustus olan bizans imparatoru.
  
  doğum tarihi kesin olmamakla beraber, 575-635 yılları arasında yaşadığı düşünülüyor. 610 yılında kendi hanedanını kurarak tahta geçmiş ermeni asıllı yaşlı herakleios diye bilinen asi bir roma komutanının oğludur. önceki imparator mavrikios'u devirerek 602-610 yılları arasında tahtta kalan flavius phocas augustus'a karşı ordunun desteğini alarak isyan eden aslında babasıdır. uzun süren mücadeleler sonunda heraclius tahta geçmiş ve phocas'ı öldürtmüştür.
  
  bizans imparatorluğunun resmi dilinin latinceden yunancaya çeviren imparator olduğunu da not edelim.
  
  bizans'taki karışıklıklardan istifade eden komşu avarlar balkanlardan ve sasaniler anadolu üzerinden ülke topraklarını işgal etmişlerdi. hatta sasaniler bugünkü kadıköy'e kadar gelmişlerdi. ordusunu yeniden düzenleyen, tımar sistemi benzeri bir asker toplama sistemine geçen heraklius 626 yılında güçlendirdiği ordunun başında sasanilere karşı sefere çıktı. sasanilere karşı batı göktürk kağanlığı ile ittifak kurdu. diplomatik girişimlerle ve entrikalarla sasani güçleri arasına nifak sokup zayıflamalarını sağladıktan sonra 627 yılında ninova savaşında sasani ordularını yendi.
  
  630 yılında kudüs'e hac ziyareti yaptıktan sonra hastalanan heraklius bir daha ordusuyla sefere çıkamamıştır. 636 yılında yermuk'ta müslümanlara karşı savaşı kaybeden bizans ordusunun başında da bu yüzden yer alamamıştır. yermuk savaşı sonrası bir kaç yıl içinde suriye, filistin ve mısır'ın önemli bir bölümü araplara kaptırılmıştır. bu açıdan sasanileri yenerek alanı araplar için boşaltmıştır denilebilir. erken islam kaynaklarında ismi anılan tek roma imparatoru heraklius'tur.
  
  bazı hristiyan kaynakları heraclius'un isa'nın çarmıha gerildiği gerçek haç'ı bulduğunu iddia etse de, bu efsaneye ilişkin bir belge bulunmamaktadır.
  
  en az 12 çocuğu olduğu bilinmektedir. genç yaşta ölen ilk eşinden olan 2 çocuğundan sonra kız kardeşinin kızıyla evlenmiş ve bazı çocuklarının sakat doğması dindar çevreler tarafından akraba evliliğinin laneti olarak görülmüştür.
• biri marmara'da diğeri karadeniz'de olan iki ilçemize adını veren roma imparatoru.
  
  (bkz: ereğli)
  
  edit: bir ereğli de konya'da var.
• imparatorlukta bu dönemde hissedilen latin etkisinin yerini yunan etkisi almıştır. ayrıca ciğeri beş para etmez fokas'a iyi bir ders vererek gönülleri feth etmiştir. ayrıca çocukken kartaca'da arenada aslanlarla güreştiği rivayet edilen cengaverdir.
• milattan sonra 622 - 628 arasında perslere karşı üç adet çok başarılı sefer düzenleyen bizans imparatoru. bu seferler öncesi persler kudüs, antakya, şam'ı almış üsküdar'a kadar gelmişlerdi. heraklius 629 yılında zaferini başkentte ilan edip 630 yılında eşi martina ile birlikte kudüs'e giderek düşman tarafından alınan kutsal haç'ı geri yerine iade ederek coşkulu kutlamaları izlerken arap yarımadasında muhammed ve takipçilerinin mekke'yi kuşatıyor olması da enteresandır. öyle ki sadece altı yıl sonra yermük savaşında hıristiyanlığın sapmış bir koluna inandığı düşünülen bu barbar serazenler herkalius'u mağlup edip o kadar uğraşıp didinerek geri aldığı doğu topraklarını mısır da dahil olmak üzere imparatorluktan koparmıştır.
• 629'da sasanileri dize getirmiş muzaffer bir imparator olarak konstantinapolise girdiğinde sasanilerden geri alınmış gerçek haçı da beraberinde getirmiş ve haç ayasofyaya dikilmişti. döneminin etkili din adamlarından patrik sergios hristiyan aleminin en büyük düşmanının dize getirildiği ve yeni bir altın çağın başladığını düşündüyse de sadece 4 yıl sonra kendileri için o döneme kadar terra incognita olmuş arap yarımadasından gelen ve yeni dinin getirmiş olduğu dinsel hazla birlikte daha önce az görülmüş bir şevkle savaşan araplar bu çağın sonlandığının habercisiydi. bu dönemden sonra üst üste alınan mağlubiyetler ve özellikle de yermük savaşından sonra imparator hükümdarlığının son on iki yılını hüsran ve hayal kırıklıklarıyla geçirdi. buna bağlı olarak gelen hastalıklarda onun son yıllarını ızdırap içerisinde geçirmesine neden oldu. herhalde tarih boyunca heraklius gibi hükümdarlığı zamanında en büyük düşmanını müthiş bir şekilde mağlup edip hiç bilmediği bir düşmanına herşeyini kaybeden pek az hükümdar vardır.
• trabzon'un araklı ilcesi
• dıhye-ı kelbi elçiliği ile kendisine mektup gönderilmiş, hatta arada mektuplaşmalar olmuş, çevresinin kendisine karşı geleceğini bahane ederek, önce iman ettim gibi görünmüş ancak iman etmemiştir.
• (bkz: heraklius'un hz. muhammed'in ayaklarını yıkaması)
• islamiyet arap yarimadasini butun $iddetiyle sarsip, avarlar ve slavik irklar ile beraber bizans'in icin buyuyen bir tehlike olu$tururken ulkesini bir arada tutabilmi$ bir yaki$ikli bizans imparatorudur bu. kazim ya$ar kopraman sagolsun aklimizda yer etmi$tir.
• hüküm sürdüğü dönemde doğu süryani kilisesi ile konstantinopol ekümenik ordoks kilisesini birleştirmeye çalışmışsa da arap istilası sonrasında bu çabalarının bir bir anlamının kalmadığı imparatordur.
  
  araplardan otuz yıl öncesine kadar yıllarca iran'la ^* savaşmıştır. 550'lerden itibaren altmış yılda güney arabistan, kuzey arabistan, suriye ve kudüs'e kadar hristiyan karşıtı cephe açan; buraları istila eden iran'ı topraklarından çıkarmıştır. adeta imparatorluğu küllerinden doğurmuştur.
  
  karşı fetihler neticesinde iran'ın başkenti ctestiphon'a girmiş küdüs'ten iran istilalari sırasında kaçırılan ve isa'nın üzerinde öldürüldüğü kabul edilen çarmıhı kudüs'e geri götürmüştür.
  
  belki ancak arapların tanrısı'nın tarihsel şansı ile açıklanabilir şekilde; iki yorgun imparatorluğun birisinin gövdesi (anadolu) hariç, doğudaki tüm toprakları, diğerinin varı yoğu arapların fetih imparatorluğunca askeri, dini ve toplumsal olarak yaklaşık yirmi yılda yutuluvermiştir. bu topraklarda bir daha geri dönülmeyecek şekilde, buraların eski dünyalılığından eser kalmamıştır. torosların güneyinden azerbaycan'a kadar tüm bölge arapların eline geçmiştir.
  
  bin yıl içinde konstantinopolis'in ismi "istanbul" , pers körfezi'nin ismi arap körfezi olmuştur. anatoli anadolu olmuştur. doğu yunanistan olan anatoli batı islam olan anadolu olmuştur.
  
  ve nihayet konstantin'in şehri, justinyen'in yeni kudüs dediği, heraiklis'un konstantinopolis'i fatih'in konsantiniyye'si, atatürk ve türkler'in "istanbul"u 1950'lere gelindiğinde istanbul olmuştur. akp'li türklerin 2000ler'den itibaren diktiği büyük tüy anıtı ile şehir geri döndürülemez son formunu almıştır.
  
  "yerli milli" türklerin ülkelerinin ingilizce ismini de "türkiye"'ye, ayasofya müzesi'ni ayasofya camii'ne çevirip yapının kapılarını yemeleri ile birlikte hikayenin heraklius'u umutlandırabilecek kısmı sona ermiştir.
  
  hsraklius'un doğu süryani kilisesi ile konstantinopolis ortodoks ekümenik patrikhanesini ayasofya'da birleştirerek eski dünya'yı son kez geri alma çabaları son çiviler akp 2015'teki akp mhp ittifaki, bekir bozdağ'ın adalet bakanı olması ve binali yıldırım'ın ibb adaylığı'nı kaybetmesinin ardından çankaya köşkü'ne yerleşmesi ile son bulmuştur.
  
  bugun binali yıldırım kaybetmiş görünse de tarih heraklius'u kaybedenlerle, binali yıldırım'ı ve laiklik elden gidiyeah diyen amcayı ise (en azından 2024 itibariyle) kazananlara birlikte yazmıştır.