ercişli emrah

• van amator liginde su anda 3. sirada bulunan ercis gencligin, kramponlarinin vidalari eksik olmasa dogunun maradonasi sayilabilecek oyun kurucusu.
• deyişleri araştırmacılar tarafından erzurumlu emrah'a mal edilen aşık. oysa ki erzurumlu emrah 19. yüzyıl şairiyken, ercişli emrah 17. yüzyıl şairidir. zaten 19. yüzyıl öncesi yazılmış eserlerde emrah mahlasına rastlanması ile bu durum anlaşılmıştır. tüm deyişlerinin ve yaşamının konu alındığı emrah ile selvihan adlı öyküsüyle ünlüdür.
• 17.yy’ın ilk yarısında yaşadığı sanılan ercişli emrah, erciş kalesine bağlı bir karakoyunlu köyü olan ergans’ta doğmuştur. erciş kalesinin başı miroğlu’nun sazcısı âşık ahmet’in oğludur.
  
  genç yaşta miroğlu’nun kızı selvihan’a âşık olarak sevgilisinin ardından iran ve azerbaycan’ın batı kesimlerini gezmiş, gördüklerini duru bir türkçeyle anlatmıştır.
  
  bugün ben bir güzel gördüm
  bakar cennet sarayından
  kamaştı gözümün nuru
  onun hüsnü cemalinden
  salındı bahçeye girdi
  çiçekler selama durdu
  mor menekşe boyun burdu
  gül kızardı hicabından
  bahçenin kapısın açtım
  sanırsın cennete düştüm
  yar ile tenha konuştum
  bir gül aldım yanağından
  bahçenin kapısı güldür
  yanında öten bülbüldür
  sefil emrah kötü kuldur
  bağışla geç günahından
  
  kaynak: http://www.kimkimdir.gen.tr/
• yuzbin mihnet ile bir bag yetirdim
  yemedim meyvesin el aldi gitti
  aglar gozyasimi ceyhun eyledim
  calkandi dunyayi sel aldi gitti
  
  yuzbin dert cekmisim bin dahi gerek
  cok omur ister ki bir dahi gorek
  yarim elden aldi o zalim felek
  hoyrat dost bagindan gul aldi gitti
  
  nazli yare kem haberim geliptir
  dostlar aglar dusmanlarim guluptur
  dediler ki dertli emrah oluptur
  kimi kazma kimi bel aldi gitti
• halk ozanı. van ilinin erciş ilçesindendir. 17. yüzyılın ilk yarısında yaşadığı anlaşılıyor. başından geçen ünlü bir "aşk serüveni" doğu illerinde hala söyleniyor.
  serüven özetle şöyle: osmanlı-iran savaşları sırasında ercişli emrah'ın sevgilisi selvihan, iran ordusunca tutsak edilip götürülür. ercişli emrah da yıllarca selvihan'ın ardında dolaşır, acılar çeker. bu olayla ilgili olarak söylediği şiirle donanmış öykü yaygınlığını sürdürmektedir. başka şiirleri de vardır.
  asıl önemlisi, uzun süre ercişli emrah'ın şiirleri erzurumlu emrah'ın sanılmış, öyle değerlendirilmiş. incelemeciler sonradan ercişli emrah'la, erzurumlu emrah'ın ayrı ayrı ozanlar olduklarını saptamışlar, değerlendirmelerini ona göre yapmışlardır.
• ben de emrah idim kendi ilime
  şahin kuşu kondururdum koluma
  ipek şedde kuşanırdım belime
  şimdi kendir sıkar kollarımızı
• bugün pazar-ı aşktır muhtaç olan candan geçer
  aşığı sadık olanlar leb-bi gülabdan geçer
  düşmüşem cem hanesine ben ağlarım zar-ı zar
  aşka düşen merdaneler hırkayla tacdan geçer
  
  bir imrahi gorse eğer ol sinemin dağını
  ötüşür şeyda bülbüller gorse hüsnün bağını
  yüz yaşında ruhban gorse gerdanının ağını
  incili suya bırakır vaz gelir hacdan geçer
  
  şahinim salsa pençesin aniden kafdan kafa
  dilber abitlik eyleme zahidler yoldan şaşa
  tutmuşam müjgan okuna garip sinemi siper
  temrahın kahrı zehirdir yedi kat sacdan geçer
  
  ben emrahım methederim yedi dillerde seni
  yedi iklim car köşede gurbet ellerde seni
  hacılar hacca giderken çölde görseler seni
  hayran olur mat kalırlar vaz gelir hacdan geçer
  
  sözcüklerin anlamı:
  
  pazar: bilgi alışverişi; *( tanrının sırlarına dair olan)
  imrahi: bilirkişi; sorumlu kişi (halden anlayan biri; sinemdeki dağlanma halini gorse)
  müjgan oku: kirpik
  temrah: okun ucu
• (bkz: sefil emrah)
  
  sefil emrah der bu alem
  akar yaşım kalem kalem
  
  ^*
• çok duru bir türkçesi vardır. asıl hikaye kendisidir. varlığı; varla-yok arasında gidip gelmektedir. bir belirir, bir yok olur; ahu gözlü selvihanda durur.
  
  gökyüzünde bölük bölük durnalar
  göçüz bölük bölük bölündü durnam
  başıma dar oldu geniş dünyalar
  gençliğim elimden alındı durnam
  
  ovadan çekilir dağlar aşarsız
  her seher her sabah yolda şaşarsız
  yoluz uzun isfahan'a düşersiz
  diyin itgin kullar bulundu durnam
  
  bir gözelin ataşına dağlandım
  kul edildim kapısına bağlandım
  bögün dedim yarın dedim eğlendim
  kalem mi tersine çalındı durnam
  
  her nerde olursan çağır allah'ı
  seni darda koymaz vallah billahi
  selbihan'a haber verin emrah'ı
  bağrım delik delik delindi durnam
• erdal erzincan'in döngü albümünde seslendirdiği "ağalar gurbetten geldim" eserinin sözlerinin sahibi.