aragorn

• çok iyi düşünülüp yazılmış ve mütevazi görünen hareketlerinde aslında ciddi bir kararlılık ve zeka olan kolcu. benim gözümde hep bir kolcu oldu strider ya da türkçeye çevrilmiş haliyle yolgezer.
  
  kitapta bir kaç satır tutan ve üzerinde çok durulmayan detaylardan birisi gollum'u yakalamasıdır. düşünün galdalf tuttuğunu koparan inatçı ve sonuç alan biri ama o bile bıkıp vazgeçiyor gollum'u aramaktan. ancak aragorn onun ihtiyacını ve gerekliliği gerçekten belki de orta dünyada en iyi anlayan insan olduğu için aramaya devam ediyor. tek başına mordora kadar iz sürmek ve yakalanmamak ki gollum bile çok iyi bir izci hatta dikkat çekmeme uzmanı olmasına rağmen yakalanmıştı. bu konuda çok iyi olduğunu gollumu da yakalamasından anlyabiliyoruz, gerçekten muhteşem bir iz sürücü ve kendi ifadesiyle "gerektiğinde gözden kaybolmayı" çok iyi beceren bir kolcu.
  
  aragorn kolcuyken de bir kral gibi, soyunu sopunu bilen ve damarlarında akan hakiki batılı kanını hissettiren biri. kendisi karar verip uygulayabiliyor. gollumu aramaya devam etmesi kendi kararıydı ve sonucu yine üzerinde durulmasa da olayların gidişatını değiştirmişti. istese gandalfla döner ve olayları akışına bırakırdı. ama karar alabiliyor ve gandalfa bile uymayabiliyor.
  
  benzer bir kararı bree'de de görüyoruz. gandalf bir süredir ortalıkta yok ama shire'da frodonun işinden ve yüzükten haberdar. yüzüğün eylül ayında yola çıkacağını da biliyor. hatta tarihi de biliyor. kendi başına çıktığı bir yolculuktan döndüğünde de ortalığın karışık olduğunu dokuzların ortalıkta göründüğünü öğreniyor. muhtemelen gildor ve onun elflerinden frodoyla arkadaşlarının da haberini alıyor. yine inisiyatif alarak shire'a yollanıyor ama içeri girmiyor. hobbitlerin yoldan gelmeyeceğini tahmin ettiğinden midir bilinmez ortaya çıkacaklarını kestirdiği bir noktada onların yolunu gözlüyor saklanarak. bu haberi alması ve bu habere göre kendisi bir karar alıp uygulaması yine olayların akışını sonuna kadar değiştiriyor. çünkü gözetlediği yerden hobbitler tom bombadil ile çıkıyor ve yolgezer onların konuşmalarını dinleyip sıçrayan midillide karşılarına çıkarak, uzun bir ikna sürecinden sonra alıp ayrıkvadiye götürüyor. aragorn olmasa hobbitlerin ayrıkvadiye varmaları olanaksız. hatta müdahale etmese o gece odalarını basıp yüzüğü alacaklarını da görüyoruz. aldığı inisiyatif deyim yerindeyse orta dünyayı kurtarıyor. hepsini de sağ salim ayrıkvadiye kadar getiriyor.
  
  bir diğer inisiyatif de mordor'un gücünü dışarı çekmek için palantir'i kullanmasıdır. gandalfın uyarıları ortada ve pippinin başına gelenleri biliyorken bir karar alıyor, kimseye sormuyor ve taşa bakarak sauron'a narsil'i gösteriyor ve onu erken bir saldırıya zorluyor. kendisi de ayrıca taşı zorla sauronun iradesinden kurtarıp tehlikeleri izliyor kendilerine doğru gelen. yine felaketle sonuçlanabilecek bir hamle, kendi başına alınmış bir karar ve sonucunda vaktinden erken saldırıp yenilen mordor ordusu ve lebennin gibi gondor sancaklarını kurtardıktan sonra minas tirith'i kurtarıyor.
  
  bu olaylardan çokça bahsedilmiyor üzerinde durulmuyor ancak aragorn bir çok detayıyla bir kitabı dolduracak kadar güçlü bir karakter. gerektiğinde gerçekten bir kral gibi gururlu ancak kesinlikle abartı değil. her şeyi kararında adamın. asla ego yapmıyor ancak haddini aşan olursa da dersini veriyor. taşa bakma konusunda kendisini uyaran gimliye sert bir şekilde "kiminle konuştuğunu unutuyorsun. taşın hukuken sahibi benim ona bakmaya hem yetkim hem de gücüm var" diyor sonra da dürüstlükle ekliyor "gücüm ucu ucuna yetti ve yorgunluğu da çok fazla". taşı da biliyor tehlikeleri de biliyor aldığı riskleri ve gücünü de biliyor aragorn. kiminle konuştuğunu unutuyorsun derken bunları kastediyor. aragorn hesaplanmamış iş yapmaz hesaplamadan gereksizse risk almaz biliyorsun demek istiyor. bunu gandalfa da bir kere söylüyor taşı teslim alırken "ne zaman gereksiz bir şey yaptım ne zaman zamansız bir adım attım?" diye soruyor ki gandalf ona taşa bakmamasını söylediğince bu cevabı veriyor.
  
  sevilmeyecek adam değil gerçekten de. kral gibi bir karakter ama aynı zamanda hobbitlerin ve bizim yolgezerimiz.
  
  edit: soslan'a uyarısı için teşekkürler lebennin yerine lübnan yazmışım.
• ben de başlarda doris decker gibi aragorn nickini almayı düşündüm sonra bana madem bu nicki alacaksın ranger modunda dağ tepe dolaş orc öldür arweni düdükle sonra da gel middle earth kralı ol dediler. zor geldi altından kalkılamayacak bir sorumluluktu bu. ben de kendime "harcayacak" başka bir lotr karakteri ismi buldum. bunun sorumluluğu daha hafif orthanc'da oturup göt büyütüyorum bütün gün. umarım sizlerde kendi nicklerinizin sorumluluğunu taşıyıp onları hak edecek şekilde yönlendiriyorsunuzdur yaşamı
• jrr tolkien tarafindan her ne kadar alegori kullanilmadigi soylense de, aslen birinci dunya sava$i sirasindaki son soylu kumandanlarla, son gercek askerlerle ozde$le$en karakter olarak betimlenmektedir cogu yorumcu tarafindan. tamamen farklı baki$ acilari farkli karakter analizleri cikartabilir elbette ama, bu belirtilen akla yatan bir alegoridir. zira tolkien'in, kendini sava$i tanimayan bir hobbit olarak resmettigini soyleyenler, aragorn'un nerede ise tum omru boyunca sava$tigini vurgular. bu $ekilde, o zamana kadar sadece profesyonel ve gonullu askerlerce yurutulen sava$lardan, gundelik ya$aminda firinci, barmen, ciftci, yazar, ogretmen olanlarin pek de oyle bilgisi ve haberi olmami$tir. uzak diyarlarda ya da sinirlarinda (tamam burada ingiliz emperyalizmi denebilir ama, idare edelim $imdilik) nobet tutan askerler uzaktir, kabadir, pistir, tehlikelidir (strider betimlemesi olabilir mi?), ama gercek sava$ sirasinda onlardan ba$kalarina guvenemezsiniz.
  bunun yani sira, nerede ise tum subaylarin e$leri ile aralarinda o zamanlar sava$in da getirdigi bir ucurum bulunmakta idi, burada erich maria remarque'in eserlerindeki kadin erkek ili$kileri bir referans olarak alinabilir. onlar icin sava$ bitmeden e$lerine kavu$mak mumkun degildir, acaba aragorn ile arwen'in sauron yok olana kadar evlenememeleri bu temele dayanabilir mi? neden olmasin. ayrica, muhtelif kaynaklarda, aragorn'un insanlara komuta etme ve otoritesi, buyuk komutanlarin yetenekleri ile ozde$le$tirilmektedir. hepsinden ote, ileri geri zamanlarda degil de, gerektigi zaman kendisini tanitmasi ve kar$isindakine ustunluk saglamasi da (eomer ile kar$ila$masinda oldugu gibi) bu konuda incelenebilir.
  sessiz olmasi, genelde kendi dostlari olan rangers of the north ile oturmasi, ve onlara "normal" insanlar tarafindan strider gibi isimler verilmesine icerlemesi de, aslinda toplumca di$lanan askerlerin kendi "karde$leri"^* tarafindan ne olurlarsa olsunlar kabul gormeleri olarak degerlendirilebilir. tum bunlarin yani sira, gerektigi zaman rivendell'de dostu bilbo baggins ile $arki soylemesi, o zamanki subaylarin genelde mavikanli olmalarindan, askeri egitimin yaninda oldukca ust duzeyde bir edebiyat ve sanat egitimi almi$ almalarini temel almakta olabilir.
  aragorn karakteri, her ne kadar (ben de dahil) yiginla insanin en favori lotr karakteri olsa da, asla kitabin gercek kahramani degildir, cunku sauron'u yok eden frodo baggins ve gollum anonim ortakligidir (bunun yorumu apayri tabi), aragorn bu sirada captains of the west ile black gate onunde kaybedilmesi nerede ise kesin bir sava$ vermektedir. bir kitapta aragorn'un yuzugu frodo'dan almayarak ve onu koruyarak kendini feda ettigi, kendi canini onunkinin onune koyarak sava$ gormemi$ hobbit'lerin hayatta kalmalarini saglamaya cali$tigi ve $anda $ohrette gozu olmadigi yorumu bulunur. guce ac, silah ve sava$ gucu icin her$eyi yapabilecek askerler de mevcuttur boromir karakterinde, ama onlara asla saygisizlik edilmez, sava$a insanliktan daha fazla onem verseler bile, kendileri icin degil insanlar icin sava$maktadirlar ne de olsa...
  aragorn, her ne kadar elros'un soyundan gelse de, bir elf gibi soylu olmak ve onlarin ya$adigi gibi rivendell'de ya da mirkwood'da ya$ama amacinda degildir, daha "simple folk" seven bir yapidadir. bu da tolkien zamaninin aslen mavikanli olmasina ragmen halkla beraber halk icin cali$an soylularin bir portresidir, her ne kadar bunlardan az bulunsa da (ama zaten dunedain de azdi).
  kucuk bir ayrinti, her ne kadar filmde atlanmi$ olsa da, aragorn, eomer ve imrahil gibi komutanlar asla yaralanmaz kitapta, bunun sebebi de, onlarin yaralanmalarinin, komutalari altindaki askerlerin moralini bozacak olmasidir. komutanlar, sava$larda her zaman on saflarda carpi$arak ve askerlerine guc ve moral vererek saygi gormu$lerdir o donemlerde, asla rahat ve sicak bir binadan emir vererek degil. bundan oturu, tolkien'in o komutanlara bir $ekilde te$ekkuru olarak yorumlanir bu. ha, olen olmami$ midir bu komutanlardan, olmu$tur elbette, pelennor fields'da theoden thengel, hama, ranger halbarad ve daha nicelerini unutmayalim.
  zannimca, bu yorumlar (ki sanirim iyi bir okur ve yorumcu cok daha fazlasini bulacaktir) bir dilbilimci olan tolkien ustadin ayni zamanda insan psikolojisinden de ne kadar anladiginin bir gostergesidir. hepsinden de ote, aragorn, halbarad, theoden, boromir, faramir, hama, elfhelm ve daha nice sava$ci, birinci dunya sava$i sirasinda dunyanin daha once $ahit olmadigi kadar buyuk bir yikima $ahit olan insanoglunun kaybettigi evlatlarina, dostlarina bir saygi duru$udur.
• aragorn büyük aşkı arwen'i gördüğünde, aragorn yirmi yaşında arwen binbeşyüz yaşında...
• aragorn kraldir, karizmadir ve en önemlisi de büyük bir savascidir.
  amma velakin bu gelismesinde göz ardi edilen cok önemli bir unsur var: arwen.
  gerektiginde rohan kralinin yegeni eowyn (ki kendisi hem güzel hem de savascidir, yani tam aragorna layik) bile onun gözünde olmaz. neden? arwen yüzünden.
  yurdum delikanlilarina desen ki: sen isildurun varisisin, arwen de senin icin ölümü göze almis, hepimiz en az aragorn kadar carpisiriz. hatta daha cabuk bitirirdik savasi ki arwen e daha cabuk kavusalim diye.
  yani büyük bir fatih olmasinin ardinda arwen gibi büyük bir hediye, bir motivasyon vardir.
  eger derseniz ki, peki karizma isi ne olacak? orasi biraz karisik. ama arwenin askina erismis adamin da karizmasi olsa ne olur, olmasa ne olur..
  arwen evimin kadini, cocuklarimin anasi olduktan sonra yemisim karizmayi.
• şanslı pezevenk.
  
  evet, kendisini sever sayarım ama şanslı bir pezevenk kendisi.
  ayrıkvadi'de büyü, elf kızları ile geçsin çocukluğun, tek sıkıntın kılıç sallamak olsun, ormana gezmeye gidiyorum diye elfleri götür, 20 yaşında bir de kral bebesi olduğun söylensin, elf lordunun kızını kap, yakışıklı, zeki, kaslı, asil bir adam ol. vay amk.
  
  milletin ergenliği kovuklarda, mağaralarda, göt kadar evlerde ele talip geçsin, paşamız elfleri götürsün. bir de üstüne 180 yıl yaşıyor. paşa.
• en nihayetinde o da kariyer peşinde bir adam. helm' s deep savaşında, her şey bitmişken. tesadüf ki gandalf' ın geleceği sırada düşmanın içine at sürmek, tam da bunun örneği. çünkü biraz daha beklesen, beklersin. kale gitmiş, yapacak bir şey yok sonuçta. ama bizimki durup dururken, zerre kadar bir umudu yokmuş gibi, "haydi hep beraber ölüme sürelim atlarımızı. to the gory, to the death!" diye fırlıyor.
  
  aslında şunu düşünüyor, (yani bence düşünmüştür) "hazır 5. günün şafağındayız. gandalf "beni o saatlerde bekleyin. başka bir işim çıkmazsa geleceğim." demişti. "gandalf geliyorum dediyse bir planı vardır. nasılsa öleceğiz. ölmezsek çok pis glory yaparız."^*
• aragorn ii elessar, estel, dunadan, yolgezer, bla bla bla, arathorn ii ve gilraen'in oglu, dunadain'in reisi, isildur'un otuzdokuzuncu varisi, kırılmış kılıcın taşıyıcısı, yeniden birleşmiş gondor ve arnor krallığın kralı, ve en önemlisi arwen akşamyıldızının kocası...
• öyle dürüst bir insandır ki kendisi yerde para bulsa almaz... siyah beyaz tolkien kitaplarının tipik karakteri...
• düzlüklerin efendisi adını verdiğim ve yazmaya yeni başladığım kitap serisinde insan ırkını temsil edecek olan yakışıklı babayiğit. karakteri tasarlarken carlito's way filminde görüp sevdiğim viggo mortensenden ilham aldım. son kitaba kadar pek bir aksiyon katmayacağım bu adama ama son kitapta müthiş bi kılıç verecem eline ki gelenin geçenin beynine beynine indirsin. ayrıca yarattığım kitap serisindeki en baba karıyı da bu keraneci yiyecek. gerçi bi tek bu karı yiyecek diğerlerinin cinsel hayatını okuyucunun takdirine bırakacam.