atlantik duvarı

• nazilerin 2. dünya savaşı'nda yaptıkları belki de en büyük hata.
  
  "- rusya'ya bulaşmayacaklardı aga!" söyleminden bile daha ileride görülebilecek gerçek ve devasa bir hatadır ve aslında unterrehmen barbarossa'nın başarısızlığı ile de ilintisi vardır.
  meraklıları vardır, anlatalım,
  
  korunmaya çalışılan kıyı hattı amerika'nın doğu sahillerinin kabaca iki katıdır. karşınızda nereden çıkarma yapacağı bilinmeyen bir düşman var ve siz kendinizi bunu bilmediğiniz için bütün hattı sert şekilde koruma ihtiyacı hissediyorsunuz. işte hata bir kere daha buradan başlıyor. devasa bir verimsizlik ve belirsizliğe para yatırıyorsunuz. düşman taş çatlasın diyelim ki 10 kilometrelik bir çizgide hattınıza matkapla deler gibi yüklenecek, siz belli miktarda kaynakla 5000 km. korumaya çalışıyorsunuz. şöyle düşünelim atlantik duvarı başarısız oldu deniyor. başarılı olma şansı hiç yoktu ki. çıkarmanın yapıldığı normandiya bölgesi'nde delindi, burası 10 km falan olmalı. 4990 kilometrelik kalan atlantik duvarı'nda eğitim atışları hariç tek kurşun atılmadı, böyle bir şey olabilir mi? insan gücü haricinde oralara yatırılan donanımsal gücü kaydırıp başka yerde kullanman da imkansız. akılalmaz bir hata, inanılmaz ve tahammül edilemez bir verimsizlik. bu hataya gömülen para, doğal kaynak ve işgücü de inanılmaz hatalıdır. burada verimsizlik derken %40-50'den değil, belki de %10000 falan gibi bir sayıdan bahsediyor olabilirim ve bu baştan belli, dikkatli düşününüz. bu verimsizliği, boşa harcanan para ve kaynağı onbinlerce uçak, tank, denizaltı parası olduğunu unutmayınız.
  
  yapılması gereken;
  
  bana göre yapılması gereken kıyıya bir torba bile çimento dökmeden, bekleyen asker bağlamadan bir kere bu verimsizlik konusunu bertaraf edecek bir fikir üretmektir. savaşta bir silaha, bir istihkama, bir "şeye" para yatırıyorsan onu mutlaka kullanacaksın. ben olsam o kadar parayı tüm avrupa çapında son derece hızlı yer değiştirebilecek, örneğin 8-12 saat aralığında kıyıya ulaşacak ve bu 5000 kilomtrenin çıkartma gelince "gerekli yerini tutacak" bir reserv birlik networküne harcardım. adına da mesela "atlantic reaction network" falan derdim. yine parayı çok uzun menzilli ve hızlı bir keşif uçağını sahaya sürmeye harcardım. çıkarmayı gemiler kıyıya dayandığında değil, toplandıkları limanda görmeyi başarsam belki 1 gün kazanıyorum. o sırada da birlik kaydırırım. gene parayı kıyıya gelmiş/çıkmış, yaklaşmış birlikleri yok etmek için tasarlanmış/özelleşmiş yeni bir tank/top/obüs modeli geliştirmek için harcardım. kabaca düşmanı karşılamak için "oraya gelen" şeye para vereceksin, "orada hep olan" şeye değil.
  
  atlantik duvarı eninde sonunda delinirdi demek bile abesle iştigal çünkü duvar bir ilüzyon, çılgınlık. kurtlara karşı dikenli tel çekmiyorsun. atlantik duvarı gömülen paradan öte asker gücü bağlamında da felakettir. bildiğim kadarı ile duvar, yetersiz kadrosu ile birlikte 300.000 kişi gerektiriyordu. düşünün, ortada çıkarma yok, belirlilik yok, doğuda ruslarla gırtlak gırtlağasın, atlantik duvarı askerleri her gün güneşleniyor, pinekliyor. orada yatan top boşuna, makineli tüfek boşuna, cephane boşuna her şey boşuna.
  
  bunu hadi fuhrer ihtiraslarıyla göremedi. onca general, bakan, mühendis nasıl göremedi. aklım almaz düşündükçe yıllar yılı. yazmak şu boş dakikalara kısmet oldu...
• maginot hattını sen maymun etmişsin sonra gidip bir benzerini yapıyorsun, dangalaklık.
• yukarıda da blirtildiği gibi, fransa-norveç kıyı hattı boyunca uzanan kıyı savunma sistemidir.
  
  projenin hayata geçmesi; 1942-1944 yılları arasında hitlerin
  batı başkomutanı ve d ordu grubunun başına getirilen gerd von rundstedt ve çöl tilkisi olarak anılan b ordu grubu komutanı erwin rommel tarafından sağlanmıştır.
  
  bu iki ihtiraslı adamın yaptığı bu nazi seddi yapımında kullanılan malzemelerin toplam hacminden, harcanan işgücüne ve yararlanılan maddi kaynaklarına kadar birçok alanda rekorlardan oluşmuştur.
  
  denetlemeler sonucunda uzmanların dile getirdiği birçok eleştiriye kulak asmayan führerin göz bebeği bu savunma hattı 1944'teki ünlü normandiya çıkarması ile çökmüştür.
• hitler tarafindan olasi bir muttefik isgaline karsi insa edilmis ve isgal edilen ulkelerin kiyilarini koruyan duvarlar butunu. karsilastirma yapmayi cok seven abuk insanlarin hesaplamalarina gore duvarin yapiminda kullanilan celik ve cimentoyla 30 tane hoover baraji ya da 63 tane chrysler binasi yapilabilirmis. buna ragmen erwin rommel yerinde gelip incelemis fakat yeterli olmayacagini soylemistir ki ole de olmustur.
• çıkartmadan önce müttefikler atlantik duvarı içinde yer almayan norveç kıyılarından çıkartma yapacakları izlenimi yaratmak için boş telsiz konuşmaları, tank maketleri, boş çıkartma gemileri ve işe yaramayacak gemileri bölgeye gitmeye hazırmış gibi yerleştirir. atlantik duvarının başarılı olacağından emin olan hitler bu yemi yutar ve hazırlıklarını norveç çıkartmasına göre yapar. öyle ki elit panzer birliklerini fatherlandi korumak için fransadan çeker.
  
  çok güvendiği atlantik duvarı 1 günde^* aşılır ve fransa kıyılarına 1 milyondan fazla müttefik askeri ayak basar. nazilerin tecrübeli birlikleri norveç'i savunmak için uzakta olduğundan da müttefiklerin iç kesimlere ilerlemesi engellenemez.
  
  kısacası bu büyük savunma duvarı sonu getiren hatalardan sadece birisidir.
• askeri stratejide iki farklı savunma yaklaşımı bulunur. biri jomini'nin temsil ettiği kesintisiz siper savunmasıdır, çizgi halinde bir cephe hattına yoğunluk gücü konuşlandırarak, kesintisiz ve kırılması güç bir savunma hattını oluşturma esasına dayanır. diğer savunma türü ise siklet merkezi ve alan savunması esasına dayanan clausewitz yaklaşımıdır. birinci emperyalist paylaşım savaşı sırasında kuzey fransa'da, verdun'da vb. cephelerde işe yarayan jomini doktrininin, ikinci emperyalist paylaşım savaşı sırasında maginot hattı'nda yaşanan çarpışmalarda başarısız olduğu görülmüştür. clausewitz'in de bizzat dile getirdiği gibi, her zaman her koşulda işe yarayan mutlak bir strateji veya taktik yoktur. her savaş, her çarpışma kendi özgün koşullarına sahiptir.
  
  atlantik duvarı ilk inşa edilmeye başlandığında temelindeki mantığın jomini tarzı bir savunma anlayışına daha yakın olmadığı söylenebilir. aslında almanların norveç'ten ispanya'ya kadar kesintisiz bir savunma duvarı inşa etmesi ile fransızların maginot hattı'nı inşa etmesi arasında mantıksal açıdan ve görünüşte bir fark yoktur. ancak atlantik duvarı, maginot hattı gibi kesintisiz bir savunma hattı oluşturmak yerine, gayet güçlü müstahkem mevkilere sahip olan, az sayıda askeri, güçlü tahkimatlarla destekleyerek, çıkartma harekatı yapacak düşmanı kıyıya çıkamadan engelleyebilecek istihkam merkezlerinden oluşan bir savunma sistemi olarak planlanmıştır. bu bağlamda, atlantik duvarı'nı tek bir duvar olarak algılamak yerine, kuzey burnu'ndan gaskonya'ya kadar uzanan bir müstahkem mevkiler bütünü olarak tanımlamak daha doğru olur. bu yapının kesintisiz bir bütün, bir "duvar" olarak adlandırılmasının sebeplerinden biri de halka güven hissi vermektir; böyle bir ismin seçilmesindeki neden biraz da propagandadır.
  
  atlantik duvarı'nın organizasyonu kesintisiz olmadığından jomini doktrinine uygun değildir ancak clausewitz'in tezleriyle de çelişen yanları mevcuttur. herşeyden önce statik bir savunma anlayışına dayanmaktadır. aslında, gerçekte ilk inşaat planları yapıldığında amaç, düz bir hat üzerinde uzanan sabit bir bütün oluşturmak değil, bir işgal halinde karşı saldırılar düzenleyecek güçlendirilmiş merkezler oluşturmaktı. kuvvetler bu merkezlerin arasında manevralar yapacak ve bu şekilde dinamik bir savunma sistemi kurulmuş olacaktı. ancak savaşın seyri doğu cephesi başta olmak üzere diğer bölgelere çok fazla asker sevkiyatını gerektirdiğinden, proje yavaş yavaş, az sayıdaki savunma birliklerinin dezavantajlarını azaltmaya çalışan bir savunma hattı oluşturma düşüncesine evrilmiştir. böylece aslında clausewitz'i hatim etmiş olan alman generaller, ne jomini'nin ne de clausewitz'in ortaya attığı çizgiye tam anlamıyla uyamamışlardır.
  
  batıdan gelebilecek bir müttefik işgaline karşı mevcut savunma birliklerini sığınaklar, top bataryaları ve müstahkem mevkilerle destekleme fikri, ingilizlerin mart 1942'de normandiya'daki st. nazaire'e yönelik olarak gerçekleştirdikleri başarısız çıkarma harekatı üzerine ortaya çıkmış ve atlantik duvarı'nın inşa emri bu şekilde verilmiştir. st. nazaire'deki olayların hemen ardından dieppe'de benzeri bir saldırı olmuş ve başarısızlığa uğramıştır. dieppe saldırısından sonra hitler, batı avrupa'daki tüm birliklerin komutanı mareşal gerd von rundstedt'in emrine özel olarak bu hatta konuşlandırılması için 15 tümenden oluşan bir birliği derhal tahsis etmiş ve duvarın inşası için todt organizasyonu görevlendirilmiştir.
  
  https://s.yimg.com/…66639/gerd-von-rundstedt-72.gif
  
  todt organziasyonu, inşaatı kolaylaştırmak için özel beton kalıpları, çeşitli prefabrik malzemeler ve zorla çalıştırılan işçileri kullanarak, muazzam bir hızda inşaat projesini ilerletmiş ve kısıtlı zamana rağmen projenin önemli sayılabilecek bir bölümünü de bitirebilmiştir. ancak yine de kaydedilen ilerleme yeterli olmamış, teknik ve fiziki olanaksızlıklar projenin tam anlamıyla gerçekleştirilmesini zorlaştırmıştır. almanya'nın tüm cephelerde giderek güç duruma düştüğü bir ortamda, az askerle ve az kaynakla bu işi tamamlamanın yolları aranmaya başlanmış ve böylece bu tip durumlarla başa çıkma konusunda oldukça becerikli olan erwin rommel özel olarak buradaki birliklerin komutanlığına atanmıştır. çöl tilkisi olarak bilinen ve kuzey afrika'da inanılması güç başarılara, hatta mucizelere imza çatan rommel hemen işe başlamış ve ocak 1944'ten başlayarak tüm duvarı denetlemiş, eksiklikleri belirlemiş ve pratik olarak yararlanılabilecek çözümlere yoğunlaşmıştır.
  
  rommel'in ilk verdiği emir, kıyı boyunca uzanan beton bloklarının sayılarını çoğaltma faaliyetleri devam ederken, çok daha ucuz ve etkili bir silah olan mayınların, tuzakların, tank engellerinin vb. unsurların arttırılması olmuştur; plajlara mayınlı tuzaklar, gelgitlerde su yüzeyinde kalacak şekilde direklerin üzerine bağlanmış bombalar, dikenli teller, "çek saçı" adı verilen çatılmış demir tank engelleri, cephe gerisine komando indirmek için sızabilecek planörlerin inebileceği sahalara dikilen "kuşkonmaz" adlı bombalı direkler vb. önlemler alınmıştır.
  
  beton tahkimatların arttırılmasındaki amaç, hattın müttefik hava kuvvetleri karşısında neredeyse savunmasız olması durumunu dengelemektir. rommel'in en emin olduğu nokta, çıkarma püskürtülse bile, alman birliklerinin gerçekleştireceği herhangi bir karşı saldırının düşman uçakları tarafından boşa çıkarılacağı hususudur. bu nedenle rommel, bölgedeki hatları yeniden organize ederken, müttefiklerin ilk olarak karaya çıkmalarını önlemek, karaya çıksalar bile içlere girmesine engel olmak düşüncesini esas almıştır. bu nedenle herhangi bir çıkartma halinde ilk yirmi dört saatin çok kritik olduğunu sürekli vurguladığı bilinmektedir.
  
  en büyük sorun, müttefiklerin çıkarabileceği 500 bin ila 1 milyon arasındaki askere karşı sadece 350 -400 bin olan savunma güçlerinin nereye konuşlandırılacağı olmuştur. öyle ki, mevcut durumuyla ve tamamlanmamış haliyle bile, inşa edilmiş çok sayıda istihkam mevkii bulunmasına rağmen -sadece loire'dan hollanda'ya kadar olan mevki sayısı 9300'dür-, bunların hepsini tam anlamıyla faal hale getirecek kadar çok asker de bulunmuyordu; burada tecrübeli alman askerlerinden çok, çeşitli ülkelerden gelen gönüllü yabancı askerler ve silah altına yeni alınmış en genç ve en tecrübesiz waffen-ss mensuplarının varlığı söz konusuydu. bu nedenle, elde kalan ve niteliği şüphe taşıyan az sayıdaki askeri, belli stratejik noktalarda daha yoğun olarak konuşlandırmaktan başka seçenek bulunmamaktaydı. bu bağlamda, savunma gücünün, duvarın her noktasında eşit olması da kesinlikle söz konusu değildi. söz gelimi, le havre'ın kuzeyindeki asker ve istihkam sayısı, güneydekinin üç katıydı, oysa çıkarma güney bölgesinde yer alan normandiya'ya yapılacaktı. yine de, normandiya'daki tahkimatların savunmadaki az sayıda birliğe muazzam avantaj sağladığı ve kıyıdaki mevkilerin hemen aşağısında kalan yüksek falezlerin, doğal bir set olarak çıkarmayı çoğu plajda imkansız hale getirdiği de aşikardı.
  
  başta da belirtildiği gibi, atlantik duvarı, maginot hattı gibi kesintisiz bir yapı değildi. ancak özel olarak her bir müstahkem mevkiyi incelediğimizde, bunların makinalı tüfek, top, tanksavar, havan, obüs vb. silahları kullanmak üzere belli açıklıkları bulunan beton sığınaklar şeklinde çeşitli alanlara yayıldığı ve mevzilerin kimi zaman üstü açık siperler, kimi zaman ise küçük tüneller ile birbirlerine bağlandığı ve bu bağlantıların merkezinde de, karargah, iletişim merkezleri, yatakhanler, depolar, cephanelikler ve yemekhane gibi diğer hizmet yapılarını içeren sığınakların yer aldığı görülmektedir. bununla proje tam anlamıyla bitmediğinden, özellikle güneye inildikçe bazı yerlerdeki mevzilerin arasında sadece dikenli tel ve açık yolların bulunduğu da bir gerçektir.
  
  atlantik duvarı'nın pas-de calais limanı çevresinde, hollanda, belçika ve kuzeybatı fransa kıyılarındaki tahkimat ve yer altı kompleksleri özellikle dikkat çekmektedir. bunları daha çok birbirine entegre olmuş büyük tahkimli top bataryaları olarak tanımlamak mümkündür. söz konusu bataryalardan en ünlüsü pas de calais'de cape gris-nez yakınlarındaki audinghen'de yer alan batterie todt olarak bilinir. beton kaplı atış mevzilerinde yer alan 40-50 km menzilli 380 mm'lik topları, mermilerin taşınması için ray sistemi, beton sığınak içindeki iletişim merkezi, hastanesi, cephaneliği, karargah ve hizmet yapıları, radarı, komuta ve atış kontrol merkezi vb. unsurları barındıran todt bataryası bugün müze haline getirilmiştir.
  
  batterie todt'dan bazı görüntüler:
  https://upload.wikimedia.org/…ez,_batterie_todt.jpg
  
  https://upload.wikimedia.org/…,_batterie_"todt".jpg
  
  https://upload.wikimedia.org/…_42_-_19440622_01.jpg
  
  https://upload.wikimedia.org/…o_of_cap_gris_nez.jpg
  
  https://upload.wikimedia.org/…tique_vue_globale.jpg
  
  batterie todt dışında çok sayıda da istihkam kompleksi bulunmaktaydı. hazır beton kalıplardan ve çeşitli prefabrik malzemelerden yapıldığı için bunların çoğu birbirine benzemekteydi. bu standart tahkimat yapılarına regelbau adı verilmekteydi.
  
  standart tahkimat düzeninden görüntüler (guernsey adası, hommet istihkamı):
  
  https://upload.wikimedia.org/…mons/0/08/casmate.png
  
  https://upload.wikimedia.org/….5cm_gun_casement.jpg
  
  https://upload.wikimedia.org/…_ii_in_guernsey_1.jpg
  
  https://upload.wikimedia.org/…0_62,_fort_hommet.jpg
  
  günümüze değin ayakta kalabilmiş ve gezilebilir durumda olan tahkimatlardan bazıları şu şekildedir:
  alderney
  ambleteuse
  amfreville
  azeville
  crisbecq
  guernsey
  hanstholm
  hillman
  houlgate
  longues-sur-mer
  mirus
  maisy
  merville
  mont canisy
  pointe du hoc
  batterie todt
  
  1944 baharında bordeux yakınlarında güney fransa'daki tahkimatlardan bir görünüm:
  https://upload.wikimedia.org/…antikwall,_soldat.jpg
  
  21 mart 1944 tarihinde atlantik duvarı'nı oluşturan mevzilerden birinde atış talimi sırasında çekilmiş olan bu fotoğrafta 155 mm'lik k418 tipi bir top görülüyor:
  https://upload.wikimedia.org/…tikwall,_geschütz.jpg
  
  şubat 1944'te çekilen bu fotoğrafta ise alman subaylar atlantik duvarı'nı oluşturan tahkimatlardan birinde, yerin altındaki sığınakta bulunan yatakhanelerinde dinlenme halindeler:
  https://upload.wikimedia.org/…mannschaftsbunker.jpg
  
  feldmareşal erwin rommel kuzey fransa'daki birliklerini denetlerken:
  https://upload.wikimedia.org/…uchtinger,_rommel.jpg
  
  atlantik duvarı'na ilişkin en büyük sorun saldırının nereden gerçekleşeceğiydi. 1944 yılının başında alman yabancı ordular istihbarat dairesi abt. fremde heerenwest müttefiklerin manş denizindeki hazırlıklarının yanıltma amaçlı olduğunu ve çıkarmanın atlantik kıyısından değil de güney italya ya da yunanistan'dan yapılacağını düşünmekteydi. 27 nisan 1944'e gelindiğinde istihbarat servisi fikir değiştirerek istilanın norveç kıyılarından başlatılacağı sonucuna vardı. aynı birim bir ay sonra fikir değiştirerek 23 mayıs 1944 tarihinde hazırladığı raporunda "wight adası istila hazırlıklarının merkezidir. escaut'dan normandiya'ya kadar kıyı şeridi ile bretagne'ın kuzey kıyısı bir istila tehdidine en açık yerler sayılmalıdır" diye belirtti. yine de bu nihai rapor oldukça yetersizdi. anvers'ten brest'e kadar olan bu topraklar geniş bir yelpaze halinde uzanmaktaydı. uzun süre istilanın balkanlar ya da norveç'ten yapılacağına inanan hitler bir anda fikir değiştirerek her ikisi de büyük bir limana çıkan iki fransız yarımadasının, bretagne ve cotentin'in bir sitila için en elverişli noktalar olduğunu düşünmeye başladı. sonunda avrupa'nın müttefikler tarafından istilasında en yakın çıkış noktasının calais ve daha geniş bir bakış açısıyla ostende'den somme'a kadar uzanan bir kıyı şeridi olacağı kabul edildi.
  
  hareketli savaşın ünlü komutanı rommel şartlar değiştiği için sabit bir çizgi üzerinde savunma taktiğine dönmek zorunda kalmıştı. ne var ki, rommel yetkisi tartışılmayan bir komutan değildi. rütbe ve şöhret bakımından onun gerisinde kalmış olan guderian, rommel'in çıkarma başladığı sırada müttefik askerlerinin henüz kıyıdayken durdurulması zorunluluğuna yaptığı vurguya karşı çıktı. benzer bir şekilde, yedek kuvvetlerden bir zırhlı birliğe komuta eden geyr von schweppenburg da rommel'in görüşlerine karşı çıkmıştı. onlara göre çıkarmadan sonra kıyıdaki birliklerin arkasında kalan zırhlı birlikler çarpışmanın kaderini belirleyecek olan unsurlardı. bu nedenle eldeki az sayıda panzer tümeninin paris'in güneyinde ve doğusunda tutulması gerektiğini söylemişlerdi. rommel'in harekat kabiliyetini kısıtlayan temel husus ise müttefiklerin hava hakimiyetiydi.
  
  atlantik duvarı etkisiz, boş bir laf olarak kesinlikle algılanmamalıdır. ancak kusursuz bir savunma düzeni de değildir. boulogne'da, le havre'da, cherbourg'da güçlü tahkimatlar mevcuttur. calais'deki istihkamlar en üst düzeydedir. ama ne olursa olsun burada henüz çatışmaların nasıl olacağı hususu tamamen bir belirsizlikti ve varsayımlara dayanmaktaydı. hitler 1 mayıs 1943'e kadar 15000 beton istihkam yapılmasını emretmiş, ancak 1 mayıs 1944 itibariyle programın sadece 3'te 1'i tamamlanmış durumdaydı. 547 kıyı topundan ancak 299 adedi beton tahkimatlarla korunmaya alınabilmişti. programı tamamlamak için yeterli zaman, işgücü ve malzeme bulunmamaktaydı. bu açıkları kapatmak ve hava hakimiyetine sahip mütefiklerin çıkarma yapıp iç kesimlere doğru kolayca ilerleyebilmesini engellemek isteyen rommel, sahil şeridini bir engeller ormanıyla örmeyi salık verdi; eline geçen herşeyi engel olarak kullanmak için yeni yeni icatlar yaptı.
  
  5 haziran akşamında istila ihtimaline karşı hazır bekleyen kuvvetlerin düzeni, dağılım ve gücü şöyleydi:
  
  iki ordular grubu: orgeneral blaskowitz komutasındaki g grubu ve feldmareşal rommel komutasındaki b grubu. başkomutan feldmareşal gerd von rundstedt.
  
  g grubu: loire ırmağından pireneler'e kadar uzanan bölgede, general von der chevallerie komutasındaki birinci ordu; port-bou'dan menton'a kadar general von sodenstern komutasındaki xix. ordu. toplam 21 piyade tümeni ile 9'uncu, 11'inci, 2'inci ss tümeni ile 17'inci panzer tümenlerinden oluşan bir hazır yedek kuvvet.
  
  b grubu: hollanda'da 88'inci kolordu; escaut'dan dive'e kadar olan bölgede org. von salmuth komutasındaki xv. ordu; dive'den loire'a kadar org. dollman komutasındaki kuvvetler. toplam 25 piyade, 3 paraşütçü tümeni ve 2'inci, 21'inci ve 11'inci panzer tümenlerinden oluşan bir hazır yedek kuvvet.
  
  genel yedekler: org. geyr von schweppenburg komutasındaki birlikler: 1, 12 ve 17 numaralı s.s. panzer tümenleri ve zırhlı eğitim tümeni. bu büyük birliklerin tamamı doğrudan doğruya hitler'in emrindeydi. ayrıca bir ordudan öbürüne, hatta aynı ordu grubu içinde birlik nakilleri için hitler'in izninin alınması gerekmekteydi.
  
  6 haziran 1944 tarihi itibariyle atlantik duvarı'nın fransa'daki organizasyon durumunu gösterir harita:
  https://upload.wikimedia.org/…rance_-_june_1944.jpg
  
  6 haziran 1944 günü çıkartma başladığı sırada atlantik duvarı'ndaki birliklerin mevcutları şu şekildeydi:
  mevki/garnizon mevcudu/komutan
  alderney/3,200/maximilian list
  antwerp/90,000/gustav-adolf von zangen
  boulogne/10,000/ferdinand heim
  brest/38,000/hermann-bernhard ramcke
  calais/7,500/ludwig schroeder
  cherbourg/47,000/karl-wilhelm von schlieben
  dunkirk/12,000/friedrich frisius
  guernsey adası/11,700/rudolf graf von schmettow
  jersey adası/11,600/rudolf graf von schmettow
  la rochelle/11,500/ernst schirlitz
  le havre/14,000/hermann-eberhard wildermuth
  le verdon-sur-mer/3,500/otto prahl
  lorient/25,000/wilhelm fahrmbacher
  ostend/60,000/erich julius mülbe, oberst
  royan/5,000/hans michahelles
  saint-malo/12,000/andreas von aulock
  st. nazaire/35,000/hans junck
  zeebrugge/14,000/knut eberding
  
  toplam mevcut: 411,000
  
  sonuç olarak, çok geniş toprakların savunulması darmadağın insan yığınlarına emanet edilmiş durumdaydı. manş kıyısında tümen başına 30 ila 50 km düşmekteydi. saint-nazaire'den bayonne'a kadar bütün kıyı şeridini sadece iki tümen tutmaktaydı. honfleur'den barfleur'e kadar uzanan kıyı boyunca üç tümen bulunmaktaydı. doğu cotentin'de tek bir tümen vardı ve 42 beton sığınak yapılması planlandığı halde yalnızca bir tanesi tamamlanabilmişti. ama tüm bunlara rağmen atlantik duvarı tek başına bir başarısızlık olarak nitelenemezdi. asıl başarısızlık ve zaaf alman hava kuvvetleri'nin artık hiçbir varlık gösteremez hale gelmiş olmasıydı. eğer batıda hava hakimiyeti müttefiklerin kontrolüne geçmiş olmasaydı, bu bölgede savaşın gidişatı çok farklı olabilirdi.
• abd ve ingilterenin avrupa ana karasına çıkartma yapacağını anlayan hitlerin, atlantik kıyısı boyunda kurdurduğu savunma hattıdır. dönemin uzmanları tüm askeri gücün yüzlerce kilometrelik bir hatta yayılmasının bir hata olduğunu söyleseler de hitler eleştirilere kulak kapatmış ve denizden gelen amerikan askerlerinin duvardan sekip geri döneceğini sanmıştır. yanıldığını anlaması uzun sürmez.
• hitler'in 1942'de yapımını emrettiği ancak müttefiklerin bombardımanları yüzünden bir türlü tamamlanamayan, okyanusa bakan devasa batı avrupa duvarıdır. duvar, erwin rommel'in uyarıları sonucunda güçlendirilmeye çalışılsa da asla nazi'lerin istediği kadar iyi bir savunma yaratamamıştır. nitekim normandiya çıkarması sonrasında, duvarın omaha sahili'ne bakan yüzünün kandan kırmızıya boyandığı söylenir. yine de dwight eisenhower'ın çok kanlı askeri çıkarmalarla ve hava bombardımanlarıyla aşabildiği duvardır.
• (bkz: çakmak hattı/@erhanmartin)
  burada kısaca özetlemek gerekirse atatürk ; "savaş, oldum olası toprak üstünde yapılır ve toprak üstünde kazanılır, yahut kaybedilir. çakmak hattı ne kadar güçlü olursa olsun ömrü, bir muharebeninki kadar kısadır. ben milletimin parasını bir kapris uğruna toprak altına gömdürmem."
  demiş ve askeri ileri görüşlülüğünü duvralar için de göstermiştir. haklılığı hem majino hattında hem de atlantik duvarında ortaya çıkmıştır.
• duvarin yapimi icin 180.000.000 vagon cimento kullanilmistir.duvar muttefik bombardimani yuzunden biraz yarim yamalak bitirilmis olup eger tam planlanan gibi olsaydi normandiya cikarmasi'nin gelecegi cok daha degisik olacakti.