hesabın var mı? giriş yap

  • uzmanlardan destek almak hayli önemli. bu uzman desteği (ilaç tedavisini bir kenara bırakırsak) genel olarak terapiye, diyaloga, konuşmaya, kısacası dile dayanıyor. dilin geçmişi ise taş çatlasa 200.000 yıl; oysa insanın da üyesi olduğu primatların geçmişi 65.000.000 yıl! yani konuşmadan önce doğada hareket ediyorduk ve belki de depresondaki birinin öncelikli ihtiyacı harekettir.

    hareketin, egzersizin depresyon ve kaygıyı azalttığına dair onlarca bilimsel kanıt var ki bunların bir kısmını entrynin sonuna bırakıyorum. bu çalışmalarda yazdığına göre mesela, doğal ortamında hareket eden ve grubu içinde düzgün bir statüsü olan bir hayvanın depresyona girdiği hiç görülmemiş. daha ilginci ise şu: evlerinin yakınında daha fazla doğal alan olan, yeşil alanların bol bulunduğu yerlerde büyüyen çocukların davranış bozukluğu, kaygı ve depresyon düzeylerinin, diğer yaşıtlarına göre önemli derecede düşük olduğu orta çıkmış.

    dolayısıyla hareket etmeyen, belli bir süre doğada kalmayan çocuk veya yetişkinlerin tam olarak sağlıklı olması pek mümkün değil. işte bu yüzden depresyon, esasında hareketsiz yaşamın sonuçlarından biri. hareketin ağır depresyonlar üzerinde yoğun bir etki göstermesi elbette beklenemez; lâkin hareket, insanları depresyona sürükleyen nedenleri hafifletebilir. ideal olan açık havada, doğada, dağda, bayırda, kırlarda hareket etmek ama bu mümkün değilse spor salonları da olur. zira spor salonlarında koşanlarda, açık havada koşanlarda olduğu kadar olmasa da depresyonun azaldığı bulgulanmış.

    üstelik sadece doğa manzarası bile insanın ruh sağlığı üzerinde büyük etkiye sahip. örneğin 1970'lerde güney michigan eyalet hapishanesi'nde kalan ve hücreleri açık araziye ve ağaçlara bakan mahkumların fiziksel ve psikolojik rahatsızlık yaşama risklerinin, hücreleri duvara bakan mahkumlardan % 24 daha az olduğu bulunmuş!

    şunu unutmayalım ki biz insanlar biyofiliyiz; yani doğaya yakın olmak içgüdülerimizde var. hatta biyofili hipotezinin ortaya atan edward o. wilson'ın dediği gibi “estetik, entelektüel, bilişsel hatta manevi tatminimizin dahi anahtarı doğanın elindedir.”

    ***
    doğa, hareket, egzersiz ve depresyon arasındaki ilişki için okuma kaynakları:

    richard louv, doğadaki son çocuk - çocuklarımızdaki doğa yoksunluğu ve doğanın sağaltıcı gücü, çev. ceyhan temürcü, 2012, s. 60.

    johann hari- kaybolan bağlar, depresyonun gerçek nedenleri ve beklenmedik çözümler, çev, barış engin aksoy, metis yay, 2019, s. 153-163.

    edward o. wilson, insan doğası, thales yay., 2017.

    physical activity, exercise, depression and anxiety disorders
    https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18726137/

    interacting with nature improves cognition and affect for individuals with depression
    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/…/articles/pmc3393816/

    more green space is linked to less stress in deprived communities
    https://www.sciencedirect.com/…ii/s0169204611003665

    longitudinal effects on mental health of moving to greener and less green urban areas https://pubs.acs.org/doi/10.1021/es403688w

    the great outdoors? exploring the mental health benefits of natural environments
    https://www.frontiersin.org/…/fpsyg.2014.01178/full

    exposure to neighborhood green space and mental health
    https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24662966/

    the nature principle (reconnecting with life in a virtual age)
    https://www.amazon.com/…-life-virtual/dp/161620141x

    green space: a natural high
    https://www.nature.com/…and%20in%20washington%20dc.

  • devre arasında prandelli kesinlikle sneijder'i çıkarıp direnci arttırmalı demişti. not düşelim buraya. bu yüzden sen devre aralarında tv'de yorum sıçarken prandelli gibi adamlar ise soyunma odasında taktik veriyor.

    eyyorlamam bu kadar.

  • okyanus ,deniz,deniz altı manzaraları görmeye tahammül edememe durumu. nefes darlığı,aşırı kalp çarpıntısı ve bayılmaya yol açar.
    bu fobiye sahip olanlar için deniz huzurdan ziyade huzursuzluk demektir.
    daha çok denizin sonsuz gibi görünen manzarasında devasa yaratıkları düşleyerek korkarlar. gece deniz manzarasında oturamazlar. su altı belgeselleri izlemek demek onlar için kabus dolu bir gece geçirmek demektir.

    aynısından kaynımda yok. bende var.

    şuracıktaki linkte de konudan dem vurulmuş. bilmeyenleri için talassofobiye giriş niteliğinde olmuş.

  • polislerin türk vatandaşına saldırmasına kızan akp'li sözlükçüleri ortaya çıkarmış olay. olm türk vatandaşına türk polisi saldırırken ses çıkarmadın elin gavurunun saldırmasına mı tepki gösteriyorsun?

  • ilgilenenler icin calismanin makalesine suradan ulasilabilir.

    makalenin ozetinin kaba ozetini yapacak olursak;

    dunya'da yasamin ne zaman ve nerede basladigi bilinmiyor olsa da en erken yasanabilir ortamlarin bazilari denizdibindeki hidrotermal yanardag agizlari olabilir. bunlar da, en az 3770 milyon (3,370 milyar), muhtemelen 4280 milyon (4,280 milyar) yasinda, demir iceren tortul kayalarda fosillestigi varsayilan mikroorganizmalari tanimliyorlar. kayalari da kanada-quebec'teki nuvvuagittuq kemeri'ndeki deniztabani hidrotermal yanardag agzi cokeltileri olarak yorumluyorlar.
    bu yapilar mikro olcekte tupler ve iplikler halinde olusuyor. gunumuzde bulunan hidrotermal yanardag agzi cokeltilerindeki ve genc kayalardaki mikrofosillerle benzer morfolojik ozellikler ve mineral icerigi tasiyor. nuvvuagittuq kayalari karbonat ve karbonlu materyallerinde izotopik hafif karbon tasiyor. nihayetinde tum gozlemler oksitlenmis bir canli kutlesine ve bulundugu ortamda 3.770 milyar yildan daha once biyolojik aktivitenin var olduguna isaret ediyor.

    onemli not: ozet kabaca cevrilmistir. ayrintili ve en dogru bilgi icin makaleye bakiniz.

    edit: ayrintili turkce haberi icin bakiniz.

  • kovulma değildir ama çok çirkin bir andır. adama teşekkür eder gönderirsin, reklam veya tanıtım girer sonra da o yokken haberini okursun. adab-ı muaşeretten bîhaber, doğru iletişim kurmayı beceremeyen iki kadın gördüm ben orada...

  • torbadan top çekilmiyor burada. neymiş olasılığı 1/16 olan şeymiş. bu kafayla erzurumspor ile galatasaray'ın da şampiyonluk şansları eşit oluyor.

    türk basketbol tarihinin en büyük başarısıdır fenerbahçe'nin euroleague şampiyonluğu sonrası.

  • hani diyoruz ya keşke 2 yıl önce o arabayı alsaydım, o evi alsaydım diye. şimdi de tarihi eserler için keşke sağlamken görebilseydik diyeceğiz gibi.

  • askerliği yaptıysanız sevinç verici, yapmadıysanız yürek dağlayan derecede hüzün verici bir durum. başıma geldiğinde yapmamıştım askerliğimi ama kız gerçekten bunu mu ima etti emin değilim. laf sokmuş da olabilir, biraz serseri manyak bir tipi vardı zaten kızın. daha sonra mekanın badigartının platonik kız arkadaşı olduğunu öğrendim. platonik diyorum çünkü çocuk buna hiç açılmamış. o gün beni hırpalarken anlamış kız, çocuğun buna hisleri olduğunu. evlendilerse de hakkımı helal etmiyorum. benim katkım büyük oldu ilişkiye ama bir nikah şekerini çok gördüler. hiç unutmam beni kenara çekip kapıyı göstermişti aşık badigart. yani öyle kibarca "sizden mekanı terk etmenizi istemek zorundayım bayım. buyrun lütfen" şeklinde değil... "şu kapıyı görüyor musun arkadaşım?" dedi. "görüyorum abi" dedim. "seni o kapı gibi dümdüz yaparım" dedi. "kapı düz değil ki" diyerek büyük bir bok yedim. lan zaten bu badigartların "arkadaşım" demesinden korkacaksın, "arkadaşım" dedi mi bil ki kötü bir şey olacak, ya mekana almaz, ya mekandan atar. gel birlikte dans edelim arkadaşım, damın olmasa da gir tabi arkadaşım yok. "alamıyoruz arkadaşım." e nerde kaldı arkadaşlık o zaman? alamıyorsan hani arkadaşlık? hani arkadaşındım? arkadaşlık nerde? nerde dostluk? hani arkadaşlık?