milano fermanı

• m.s. 313 yılında lucinius ile constantinus'un valilere gönderttiği emirnâme.
  sanılanın aksine bu bildiriyle hristiyanlık resmî din olmamış, diğer tüm dinlerle birlikte ibadetlerine özgürlük tanınmıştır.
  
  fermandan önce çoğunluğu paganlardan oluşan roma'da hristiyanlar işkence görüyor, öldürülüyor, ibadet yerleri yakılıyordu. m.s. 313 yılında roma imparatoru constantinus ve licinius bunları engellemek ve tabii ki kendi çıkarlarını kollamak, halkın birliğini sağlamak amacıyla bütün dinlere ibadet özgürlüğü verdi. kendi çıkarı diyorum çünkü hristiyanların sayısı o dönemde artmaya başlıyordu ve pagan-hristiyan arası yaşanan gerilimler hem isyanlara hem saldırılara sebep olabilecek ve imparatorluğun birliğine zarar verecek cinstendi.
  
  dolayısıyla fermanla birlikte özgürlük verildi hatta constantinus hristiyanlara sevecen bir tavır takındı; rahipleri vergilerden muaf tuttu, saraylardan birini roma psikoposluğuna bağışladı, hristiyan halka uğradıkları zulüm dolayısıyla tazminat hakkı verdi gibi gibi. fermandan sonra, ibadetlerini yer altındaki gizli kiliselerde gerçekleştiren hristiyanlar artık daha cesurca kilise inşaa edebilir hâle gelmişlerdir.
  
  constantinus'un yaptığı tüm bu iyilikler 'acaba hristiyan mıydı?' sorusunu akla getirse de hristiyan olduğuna dair herhangi bir ibare yok ama bazı kaynaklarda onun gizli hristiyan olduğu düşünülür.