the prodigy

• 1989 yılında "techno manyağı" liam howlett tarafından, "moog prodigy" adıyla essex ingiltere'de kurulan elektronik müzik grubu. grup, britanya topraklarından çıkan ve elektronik müziği kitlelere sevdirip popüler hale gelmesine yol açan ender gruplardan biridir. the prodigy, 1997 yılında yayınladıkları the fat of the land albümü ile ingiltere'de üç defa platin plak kazanarak, daha önce queen, coldplay, oasis, blur gibi grupların başaramadığı bir işi başarmış ve tüm dünyada büyük ses getirmiştir. ilgili albüm ve albümden single olarak yayınlanan parçalar, abd ve birçok avrupa ülkesindeki ana listelerde 1 numarada haftalarda kalmış, grubun başarısı tüm dünyada büyük ses getirmiştir. grubun vokalisti keith flint'in 2019 yılındaki ölümüne kadar grup üretime devam etmiş, ancak 2018 yılında yayınladıkları albümleri no tourists grubun en zayıf/kötü işi olarak diskografilerinde yer edinmiştir.
  evet the prodigy her ne kadar günümüzde eski günlerini aratsa da, grubun zamanında dans pistlerini yerle bir ettiği ve döneminin 1 numaralı "dancefloor killer" sanatçıları olduğu da bir gerçektir.
  müzikal kariyerinde 30 yılı dolduran grubun en iyi şarkılarından oluşan 25 parçalık bir liste hazırladım. şarkıları iyi bir ses sistemi ile dinlerseniz, grubun neden elektronik müziğin onlarca yılına damga vurduğunu daha iyi anlayabilirsiniz. işte ismi gibi "harika" işler yapan "the prodigy" nin en iyi 25 şarkısı;
  
  25.) spitfire (2004 ; always outnumbered never outgunned)
  2004 tarihli, grubun 4. stüdyo albümünün açılış parçası. şarkının bpm'i düşük olmasına rağmen, güçlü vokaller ve elektro/rock öğeler ile süslü, güçlü bir sounda sahip bir çalışma. grubun soundunun değişmeye başladığı ve aynı zamanda grubun endüstriyel rock ağırlıklı bir grup olmaya evrildikleri döneme ait. "spitfire" isminin aynı zamanda, 2. dünya savaşı'nda ingiliz hava kuvvetlerinin, almanya'ya karşı kullandığı savaş uçağının ismi de olduğunu da belirtelim.
  spitfire
  
  24.) wind it up (1992 ; experience)
  grubun ilk stüdyo albümleri, aynı zamanda liam howlett'in tüm birikimini üç yıla yakın bir zamanda oluşturduğu, bir tür "toplama bilgisayar". bu albümde grubun doğuşuna ait ilk gerçek sesleri duyabiliyoruz. wind it up da, tam bir dans parçası.
  wind it up
  
  23.) mindfields (1997 ; the fat of the land)
  prodigy'nin matrix'e ilham veren şarkılarından biri. serinin ilk filmini izleyenler hatılayacaktır, neo ile trinity'nin ilk kez buluştukları kulüpte çalan ve konuşmalarının ardında kulağıma sızan o parça. şarkının isminin de "akıl tarlaları" olması, filmle mükemmel bir uyum sağlıyordu. grubun vokalistlerinden maxim'in de muhteşem performans verdiği şarkı, albümün kayda değer parçalarından biriydi.
  mindfields
  
  22.) girls (2004 ; always outnumbered never outgunned)
  underrated sözcüğünün karşılığı olan prodigy şarkısı. harika vokaller ve muhteşem bir endüstriyel sounda sahip çalışma, hak ettiği değeri göremedi. prodüksiyonunda bir çok ismin katkı verdiği şarkı, aslında amerikan müzik piyasası için yapıldı. iyi bir ses sistemi ile arabada dinlendiğinde epey bir yükselme de yanında bonus. tabii hangi prodigy şarkısı sizi yükseltmez, o da ayrı bir konu.
  girls
  
  21.) ruff in the jungle bizness (1992 ; experience)
  grubun ilk albümündeki en temiz ve en gerçek prodigy soundunun olduğu şarkı. fanlarının da çok sevdiği bir çalışma olan "ritjb" kulaklıkla da çok keyif verenlerden. en iyi kurgu dalında "oscar" ı bu parçaya gönül rahatlığı ile verebilirsiniz.
  ruff in the jingle bizness
  
  20.) wild frontier (2015 ; the day is my enemy)
  grubun sondan bir önceki albümünün en kaliteli işi. saykodelik bir soundu da bulunan parçanın klibi de çok iyi. maxim'in de harika vokalleri ile süslediği şarkının canlı çalınan konser versiyonları da keyifli.
  wild frontier
  
  19.) everybody in the place (1992 ; experience)
  gruba sonradan dahil olan keith flint ve leeroy thornhill başlarda sadece dansları ile gruba katkı sunuyorlardı. daha sonra keith flint "firestarter" bombası ile vokalistliğe de soyundu. leeroy thronhill de keyboard ve synthesizer performansı verdi. bu şarkı da grubun en çok dans ettiren işlerinden biri. şarkının türkçe ismi, "herkes mekanda". evet gerçekten herkes kulüpte, duyan duymayan gelmiş.
  everybody in the place
  
  18.) hot ride (2004 ; always outnumbered never outgunned)
  baya baya sıkı bir rock parçası. en değerli kısmı da, vokalleri. oyuncu juliette lewis, aynı zamanda bir rock vokalisti. bu parçada da o'nun keskin vokalini dinleyebiliyoruz. filmografisini inceleyin ve grupla ne kadar uyumlu bir iş çıkardığına tanık olun. albümün şüphesiz en iyisi.
  hot ride
  
  17.) charly (1992 ; experience)
  liam howlett'in tüm yaratıcılığını sergilediği harika bir parça. 70'lerde bbc'de yayınlanan "charly says" isimli çizgi dizide yer alan, charly isimli ev kedisi, evin oğluna "bir yere gitmeden önce, annene mutlaka haber ver." diyerek, ne kadar akıllı bir ev hayvanı olduğunu anlatıyor. bol bol kedi miyavlamalı şarkı, kedileri seven insanlar için de birebir. tertemiz prodigy kafası. enfes!
  charly
  
  16.) warrior's dance (2009 ; invaders must die)
  grubun olgunluk döneminde yayınlanan 5. stüdyo albümlerinin öne çıkan parçalarından biri. kalabalık konser kitlesini en çok coşturan/gaz veren yapımlardan. müzikalitesi yüksek parça, aynı zamanda female vokalle taçlanan bir yapım. parçadaki vokal, bridgette grace'e ait. grace'in true faith grubuyla yaptığı "take me away" isimli parçadan alınan sample ile oluşturulmuş. 49. saniyeden itibaren dinleyebilirsiniz. true faith - take me away
  warrior's dance
  
  15.) your love + your love (remix) (1992 ; experience)
  bu parçayı hem orijinal hem de remix iyle listeye dahil ettim. çünkü iki hali de birbirinden güzel. başlangıçta ben remix'ini dinleyip çok sevmiştim. orijinalini de paul van dyk ın eski setlerinden birinde ilk defa dinlemiştim. yine kurgusu ile şaşırtan şarkı, keyboard'ın harika kullanımının çok iyi bir örneği.
  your love (original mix)
  your love (remix)
  
  14.) diesel power (1997 ; the fat of the land)
  amerikalı rapçi kool keith'in vokaliyle taçlanan ayrıksı bir prodigy yapımı. yoğun bas ve nefes alma sesleri ile (inhale) grubun kariyerinde farklı bir yerde konumlanan parça, albümün de en kaliteli işlerinden biriydi. konserlerde yüksek ritmden alçak ritme geçerken, bir tür geçis (break down) yaratan parçanın eski adı "blow ya mind" dır. daha sonra albüme "diesel power" ismiyle girmiştir. parça kool keith'in sözleri ile değiştirilmiş, daha çarpıcı bir hale gelmiştir.
  diesel power
  diesel power (live concert)
  
  13.) o (omen) (2009 ; invaders must die)
  1976 tarihli ingiliz korku klasiği omen ı hatırlatan karanlık bir prodigy parçası. aynı zamanda konserlerde hep bir ağızdan da söylenen bir şarkı. klibinde de sinir bozucu bir kız çocuğu var. albümün en iyi üç parçasından biriydi.
  omen
  
  12.) their law (1994 ; music for the jilted generation)
  britanya'da doğan prodigy'nin şüphesiz en "anarşist" parçası. "fuck 'em and their law" cümlesi bile, şarkıyı anlamaya yeter de artar. alternatif/indie rock grubu "pop will eat itself" ile birlikte yapılan, grubun gerçek manadaki ilk rock altyapılı çalışması. grubun ikinci stüdyo albümünde yer alan parça, grubu ileriki yıllarda müziklerinde artacak olan rock soundunun da en erken habercisiydi. konserlerde bu parça çalınırken, yaralanma ve sakatlanma riski hayli artar. inanmayan aşağıdaki linki izlesin.
  their law
  their law (live @ rock am ring)
  
  11. one love (1994 ; music for the jilted generation)
  grubun dans pistinde en çok terleten şarkılarından biri daha. yüksek bpm'li şarkı bir dönemin mtv gençliğinin zıplamaya doyamadığı bir çalışmaydı. klibi de mine craft tarzı grafikleriyle, başka dünyadan bize sesleniyorlar algısı yaratıyordu. müstakil bir eviniz varsa (komşu derdiniz yoksa), gecenin bir yarısı bu şarkının sesini açıp, şarkıyı loop a alıp, dakikalarca tepinebilirsiniz. kilo yakmakta çok iyi sonuçlar verdiği tecrübe ile sabittir.
  one love
  
  10.) fire + fire (sunrise version) (1992 ; experience)
  bu parçayı da iki versiyonu ile listeye aldım. çünkü sonradan yapılan sunrise version'u ilkinden bile daha iyi. ilk üretilen orijinal versiyonun da oldukça "kafa açıcı" olduğunu söylemeliyim. özellikle klibi izlediğinizde, "ne oluyor abi burada" diye kafanız karışabilir. fire single ı her haliyle çok özel bir çalışma. uykunuz varsa bu iki parçayı dinlememenizi öneririm. uykunuzu kaçırıp, metabolizmanızı şaşırtabilir.
  fire (original version)
  fire (sunrise version)
  
  9.) invaders must die (2009 ; invaders must die)
  grubun beşinci albümlerinin açılış ve albüm ismi ile aynı olan şarkısı. albüm girişi için adeta biçilmiş bir kaftan. klibi de kendi gibi oldukça iyi. 5 yıl aradan sonra çıkan albüm ile grup, kendini özleyenlere harika bir "merhaba" çakmıştı. şarkının başlarında da geri dönüş şu sözlerle çok güzel dillendirilir; "we are, the prodigy!"
  invaders must die
  
  8.) take me to the hospital (2009 ; invaders must die)
  2009 tarihli albümün en sağlam parçası. öyle ki albüm yayınlanmadan önce, bu isimde bir plak şirketi bile kuruldu. bazı kayıtlar ve albümler, "take me to the hospital" plak şirketi adına telif altına alınmıştır. liam howlett'in de kendi en sevdiği parçalardan olan şarkı, oldukça sıkı vokallere de sahiptir.
  take me to the hospital
  
  7.) out of space (1992 ; experience)
  bir old skool prodigy mucizesi. şüphesiz prodigy'nin en "trippy" parçası. şarkıyı dinlerken, "kuyruklu yıldızın sırtında gezegenler" turuna bedavaya dahil olabilirsiniz. bu şarkı da loop'a alınması zararlılardan. şarkı da kullanılan sample da, bir reggae şarkısı. sample alınan şarkı bu; max rodeo - chase the devil (şarkı aynı zamanda, "grand theft auto : san andreas" oyununda da çalar. oynayanlar hemen hatırlayacaktır.)
  subjektif bir değerlendirme ile, benim en sevdiğim prodigy şarkısı bu. klibini de izleyip uzay dışına sürüklenip, başka türleri keşif ümidiyle, ara ara uzayda süzülmek lazım.
  out of space
  
  6.) voodoo people (1994 ; music for the jilted generation)
  hit fabrikası ikinci albümün yine muhteşem işlerinden biri. bildiğiniz üzere "voodoo büyüsü" afrika kıtasından çıkma bir tür büyü. şarkıda da bu afrikalı "voodoo" halkından (kabilesinden) bahsediyor. sihir kullanımda ordinaryüs seviyesinde olan halk, belli ki gruba harika bir esin kaynağı olmuş. elektronik dehasını bu şarkıda fazlasıyla konuşturan howlett, tarihi bir dans parçası yaratıyor. şarkı tam bir "dancefloor killer". bu şarkıda tepinmeyenin hayat ile bağları tamamen kopmuş demektir.
  voodoo people
  
  5.) smack my bitch up (1997 ; the fat of the land)
  "smbu" ayrı bir başlığı hak edecek kadar önemli bir parçadır. ilgili yazıma ve şarkının olay yaratan klibine bu entry'den ulaşabilirsiniz. #110844807
  
  4.) poison (1994 ; music for the jilted generation)
  prodigy'nin karanlık ve endüstriyel soundunun zirve yaptığı, fili deviren zehir gibi bir şarkı. maxim'in doğa üstü vokalleri ile taçlanan parça, rahatsızlık veren türden elektronik bir ganimet. bpm i düşük, uyarıcı etkisi çok yüksek olan şarkı, fanların da en çok coştuğu prodigy klasiklerinden biri olmuştur. poison aynı zamanda, diğer bir klasik olan "breathe" in de atasıdır. ancak listede de görüldüğü üzere, boynuz kulağı geçmiştir.
  poison
  poison (live @ rock am ring)
  poison (live @ phoenix)
  
  3.) breathe (1997 ; the fat of the land)
  bir çok insanın prodigy'i, ilk defa dinleme listesine aldığı şarkılardan biridir. breathe'in, prodigy'nin kariyerinde sıçrama yaratan parçalardan biri olduğu tartışmaya kapalıdır. özellikle iki vokalist keith flint ve maxim reality'nin inanılmaz vokalleri ile kusursuza çevirdikleri şarkı, prodigy'i uluslararası arenada inanılmaz noktalara taşımıştır. introsu da mükemmel olan şarkı, prodigy markasını en iyi yansıtan, grubun bir tür "alamet i farika" sıdır.
  breathe
  breathe (live @ rock am ring)
  
  2. no good (start the dance) (1994 ; music for the jilted generation)
  prodigy'nin erken dönem master hiti. dans pistlerini silip süpüren parça, aynı zamanda grubun konserlerinde seyirciyi piste çağırıp, çılgınca dans ettirdiği şarkısıdır. önceki ismi "start the dance" olan parça, vokalde geçen "no good" adıyla albüme girmiştir. siyah/beyaz klibi kulüplerde yayınlandıkça kalabalığı kaynaştırmış, prodigy'nin yıllar içinde büyük bir patlama yaratacağının ilk işaret fişeğini ateşlemiştir. prodigy fanlarını bir kabile olarak kabul edersek, kabile, yöresel danslarını bu parça ile icra eder. klipte bu dansın örneklerini izleyebilirsiniz.
  no good (start the dance)
  no good (start the dance) (live @ phoenix)
  
  1. firestarter (1997 ; the fat of the land)
  1996 yılında single olarak yayınlandığında, dans pistlerine nükleer bomba olarak düşen çalışma, the prodigy'i süperstar mertebesine çıkaran parçadır. 1997 tarihli albümün yayınlanan ilk single ıdır. firestarter öylesine bir şarkıdır ki, yayınlandığında satış rekoru kırmış, albüm yayınlandığında insanlar diğer şarkıları da merak ettiğinden, albümün satışlarını da patlatmıştır. ketih flint'in dansçı olarak girdiği grupta, vokali ile şenlendirdiği şarkının o gün için yarattığı etkiyi şimdilerde anlayabilmek/yaşayabilmek imkansıza yakındır. keith flint o yıllarda, şimdilerde "joker" in yarattığı etkiyi yaratmış, tam anlamıyla ortalığı karıştırmıştır.
  firestarter
  firestarter (live @ rock am ring)
  firestarter (live @ phoenix)
  
  25 şarkılık bu listenin haricinde, bir de grubun diskografisinde değişik soundlarla ayrışan parçalardan oluşan kısa bir alternatif liste hazırladım. bu listedeki şarkılar da grubun kendi kariyerinde farklı izler taşıyor.
  1.) climbatize
  2.) medusa's path
  3.) medicine
  4.) narayan
  5.) molotov bitch
  6.) stand up
  7.) weather experience
  8.) timebomb zone
  9.) memphis bells
  10.) the way it is
  11.) roadblox
  12.) beyond the deathray
  13.) the day is my enemy
  14.) jericho
  15.) action radar