kuantum fiziğini kimse anlamıyor sanan angutlar

• kuantum fiziği hakkındaki bilgileri okuduğu popüler bilim kitaplarından edindiği kırıntılardan ibaret bir kişiyim, konuya benden milyonlarca kat daha hakim akademisyenlere sonsuz saygı duymakla beraber ben de "kuantum fiziğini kimse anlayamaz" cümlesine yakın duran angutlardan biriyim. bi kere baştan sona akla, mantığa, sağduyuya aykırı.
  
  "koca evren senin sağduyuna göre işlemek zorunda mı behey gafil" derseniz haklısınız değil elbette, ben de kuantum fiziği yanlış demiyorum zaten, ben anlamıyorum diyorum, ne yapayım ki benim de o koca evreni anlamak için elimde yegane araç aklım. diyeceksiniz ki kuantum fizikçilerinin de ellerinde aynı araç var, bak onlar anlıyorlar işte, tamam onu tartışalım. elbette olayın işleyişini daha iyi biliyorlar, öngörülerde bulunabiliyorlar, ama bunu nasıl yapıyorlar, konunun matematiğini biliyorlar, ilgili formülleri çözebiliyorlar, başka formüller öneriyorlar, deneyler yapıyorlar, falan filan. yine de bilgilerinin bir sınırı var, o formüllerin "neden doğru olduğunu" (altında yatan mekanizmayı), başka doğruluğu kabul edilen formüllerle (yanılıyorsam düzeltin mesela genel görelilikle) çeliştiklerinde hatanın nerede olduğunu çok da iyi bilmiyorlar. çok da iyi bilmedikleri bir noktaya gelince ne yapılması gerektiğinden emin olamıyorlar (mesela lokal etki prensibinden mi, nedensellik ilkesinden mi vazgeçilmesi gerektiği) çünkü sağduyularını kullanamıyorlar, bütün alternatifler mantıksız. o zaman da -abartarak söylüyorum- ellerinde doğruluğunu deneysel olarak göstermiş oldukları ve fakat ne anlama geldiğini tam kavrayamadıkları formüller kalıyor sadece.
  
  diyeceksiniz ki tamam dediğinde bir doğruluk payı var ve tabii ki fizik bilgilerimiz eksiksiz değil ama zamanla artıyor işte, bugün böyle, yarın daha da artar, haklısınız, inşalllah, hayırlısı.
  
  tabii asıl bir de şunu diyebilirsiniz, kuantum fiziği olunca car car konuşuyorsun, sanki newton fiziği çok mu sağduyuya hitap ediyordu, o da uzaktan etki diye bir şey öneriyordu, sen anladın mı peki güneşle dünya birbirlerini nasıl çekiyorlardı arada birşey olmadan, yine haklısınız. cevab veremedim.