müren

• tarih: 3 gün önce
  yer: marmaris-bozburun
  
  sevgili eşimle kıyı kıyı akşamüstü gezmesine çıkmıştık. ufak kefallere, karagözlere vs. bakınıyoruz. berrak bir deniz..
  
  ne olur ne olmaz diye yanımda zıpkınım da var. tutku işte...ayrıca aynı bölgeden yarım kiloluk bir mırmır almışım bir önceki gün.
  
  4-5 metre su. kıyı tarafı komple kayalık, sağ tarafım kum. birden kayanın üstüne bir ahtopat geliyor usulca; beni farkedip renkten renge giriyor. 10 senedir dalıyorum daha önce görmediğim kadar büyük. heyecan içinde eşime elimle hareketi kes işareti yapıyorum. o da heyecanlanıyor ama göremiyor ahtopotu. atış mesafesi için yaklaşıyorum tam menzile giriyor ki; hemen yanında eşek kadar lahozu görüyorum.. allahım inanılmaz bu ne şans! hangisine atacağıma karar vermek için çok az zamanım var. lahozun soyu tükeniyor bırak gitsin diyorum kendi kendime ahtopota nişan alıyorum ki.... belgeseller de dahil olmak üzere hayatımda gördüğüm en büyük müren.. 1.80 boyum var ve hiç abartısız bacağımdan daha büyük. kocaman bir kafası var. tüm korkusuzluğu ile oyuğundan çıkıyor. lahoz zaten gitmişti; ahtopot da topukluyor, eşim çoktan kıyıya çıkmış bavulu hazırlıyor istanbul'a dönmek üzere.. ben müreni vurmaya cesaret edemiyorum çünkü gerçekten büyük ve ben bembeyaz tenimle gayet iştah açıcıyım. kafaya denk getiremediğim ihtimalini düşünüyorum.
  
  elim boş dönmeme rağmen beklemediğim bir yerde bu görsel şölen için teşekkür ediyorum denize.
  
  akşam yemeğinde çük kadar ahtopat salatasına 15 lira veriyorum..
• geniş ve kaslı çene yapısı, ters yönde meyilli yarı hareketli dişleri ve insan gibi büyük canlılar için bile hayli zehirli olan ağız florası ile tehlikeli bir predatördür camiasında.
  ancak bu zarar vereceği anlamına gelmez.
  severim:
  dilediğinde büyük hasar verebilecek canlıların sükunetli hallerine duyduğum saygıyı sonuna kadar hak edenlerdendir kendisi.
  
  birlikte oynaşarak yüzmesi, balık ile elden beslemesi pek keyiflidir. aynı insan hayvanı gibi misafirperverdir, güvenini kazandıktan sonra evinin yakınlarında olmamızdan hiç rahatsız olmaz^*. öyle eldivene falan da lüzum yoktur beslerken, yemeği avucunuzdan alırken elinizi kollayarak ısırdığını fark edersiniz. tehdit algılamaması için yumuşak hareketler yapmak yeterlidir bu canlı ile arkadaş olabilmek için, üstelik sık sık da göz teması kurar bunlar olurken...
  eşler ile karşılaşmak ve onların uyumlu hareketlerini izlemek mümkündür ancak çift olanlara güven verecek şekilde yaklaşmak çok olası değil. tek eşli olduklarına dair net bir bilgi olmasa da hareketlerini gözlemlediğimde cinsel olmayan davranışlar gösterirken de birlikte zaman geçiriyor olmaları bu yönde ipucu kabul edilebilir.
  ciddi anlamda güçlü bir hafızası vardır, kendisini besleyen eli 5 yıl kadar sonra tanıdığı ile alakalı hikayeler dolaşır dalgıçlar arasında. bu tip efsanelerin pek azı dikkate değer olsa da kişisel tecrübelerim bana muraena helena'nın hafife alınmaması gereken bir bilince sahip olduğunu göstermiştir...
  
  müren'den çok korkan zıpkıncılara edit: beni de zıpkınlayın ve bakın bakalım öldüremezseniz başınıza neler geliyor...
  şöyle en küçüğünden bir tavşan bulun ve hayvanı iyice korkutup-hırpalayın, ardından bir köşeye sıkıştırın sonra da parmağınızı ağzına uzatın. sizi temin ederim korkulu rüyanız tavşan olacak o günden sonra.
• mureanidae familyasından, muraena helena bilim adlı balık. ama balık demeye en az 496 şahit gerekir. kafa desen ejderha, gövde desen yılan, zeki müren ne kadar efendiyse bu da o kadar kabadayı.
  
  sakın sakın sakın elini sokma yuvasına. paletini veya balık taktığın şişini buralarda dolandırırken dikkat et. kovuğunda uyuyan devi korkutup kendini ısırttırma. dişleri etine girince geriye yatıyor ve o isterse anca ameliyathanede çıkartılar kafasını senden. hem de dişleri bakteri dolu...
  
  ege'de sardalya kullanarak geceleri kayalık yerde avlanıyorsan oltana gelene dikkat et. müren ise kafasına sapla bıçağı, dişlerine hayret et! ama etine geçirtme, üzülürsün. oltayı karıştırtma kıvırılırken, büzülürsün...
  
  tulumunu çıkart, dilim dilim kes, at tavaya, biraz da domates kes bak sefaya. dilersen marine et önceden, biraz karabiber serp pişmeden, tak şişi bitir işi, 1 müren doyurur en az 4 kişiiiiiieee!!!
  
  aaaaaa yeter lan! ne oluyor bana!
  
  - zeki abi, müren de bizi görecek miii?
  - müren dalsın sana yavrum, akıntıya kapıldık, bas paleti!
• kafasına şakak denebilecek bir yerden zıpkın yemiş mürenin 4 saat boyunca ölmemesi dahası kovanın içinde çırpınmasını gördükten sonra önce bu ne hırs bu ne inat sonra ya ıskalasaydım^* dedirten balık.vurduktan sonra yanınızda taşıyamayacağınız için tekneye veya sahile götürmek de cabası.bu sebeplerle hiç bulaşmamak en iyisi.bi de derisi kaygan olduğundan bıçak sokmaya kasmaktansa deriyi soyarak çıkartmak daha mümkün bir metod.
• disleri zehir icermez. muren baliginin zehirli olmasi, cok buyuk bir yanilgidir. yilana benzediginden boyle denilebilir.
  
  disleri keskindir, cenesi gucludur, ancak provoke etmedikce saldirmaz. elle beslenebilir, ancak en mantiklisi, dalgic bicagi ucuna takilmis yem ile beslemektir, boylece parmak riske atilmaz.
  
  dislerinde bir bakteri vardir. tipki komodo ejderhasi gibi. isirdigi yerde iltihaplanma baslatir. cok guclu isirirlarsa (buyuk akdeniz mureni gibi turleri) parmagi da koparabilir.
  
  tipki orfoz gibi bunlar da evcillestirilebilir, sevilebilir. yaniniza sokulurlar, size surtunurler evcillestirdiginiz zaman. dalis hocalarinin turistlere gostermek icin kullandiklari cok guzel atraksiyonlardir bunlar. ancak pek sik da rastlanmaz, zira acemi bir dalgicin bir anlik panik bir hareketi, iyi sonuclar dogurmaz.
  
  kovugundan tamamen ciktiginda cok hizli yuzebildikleri de gozlemlenmistir. insandan fevkalade korkarlar.
• kayalıklarda yaşayan, gece avlanmaya çıkan, vahşi (tuttumu kopartacak) bir balık cinsidir. o küçük görünen çenesinin altıyla üstü birleşik değildir. yani isterse ağzı 180 derece açar, bir parmağı, yarım eli gayet rahat götürür.
  zıpkınla avlamak için üç iyi nişancı gerekir. zira üç zıpkın yiyince bile karaya çıkartıldıktan yaklaşık bir saat sonra ölecek denli kuvvetlidir ve nişancılardan birinin illaki kafayı vurmuş olması gerekir. zira kaslı vücuduyla zıpkınları eydiği hatta kırdığı görülmüştür. üstelik eğer denizde vurmayı beceremezseniz, yuvasından çıkıp sizi takip edecek kadar da kinci olabilir. tıstırıcı bir balıktır nitekim lezzetlidir. yoğun yağlı bir eti vardır.
• sınıflandırma ismi "muraena helena" olan, vücutları koyukahverengi üzerine siyah, sarı ve beyaz lekeli, yılan benzeri bir balıktır. kayalık sularda kaya kovuklarında yaşar, gece avlanır. yuvasına kafanızı sokup taciz etmediğiniz sürece sizi ve gelip geçenleri izlemekle yetinir (gündüzleri). kıyıda temizlemek istediğiniz balıkları kapabilecek kadar sığ sulara gelip sizi taciz edebilir. hirondelle isimli arkadaşımızın kafasına taş atarak yakalamak istediği balıktır.
• parakede atıp çekerken 10 tane kadarını gördüğüm acaip manyak balık. biz nasıl olsa işimize yaramaz diye misinayı keselim derken hayvanların bir iki tanesi dişleyerek misinayı kopartabilmiştir.
  
  ayrıca denize dalınca elle beslenebilen ama bunu yapması da göt isteyen bir hadisedir.
  
  yemeğini yapması kasar ve değmez.
  kesinlikle büyük saygıyı hakeder.
• yuvasına kolunuzu bacağınızı sokmadığınız sürece zarar vermeyecek balık.
• kızıldeniz de yaşayan 2 - 2,5 metrelik boyu ve 60 cm. e varan çevresiyle pek sevimli akrabalarının cüsseleri ile karşılaştırılınca bizim sularda yaşayanlarına tenya denmesi gereken balık türü... .