oçi çiornie
-
kalinka gibi, katiusha gibi, “podmoskovniye veçera” (moscow nights) gibi en bilinen, en sevilen rus halk şarkılarından biridir oçi çiornie, ki bu şarkıyı ilk olarak seneler önce, tiyatroda, jacques deval’in 1934 yılında tovarich adıyla yazdığı (“yoldaş” demektir rusça’da “tovarişç”), bizde ise şahane züğürtler adı altında sergilenen (ayni adla çevrilmiş 1964 yapımı bir ayhan ışık-sezer sezin filmi de bulunan) ve bolşevik ihtilali’nin ardından fransa’ya iltica etmek zorunda kalıp da orda bir eve uşak-hizmetçi olarak giren rus aristokrat çiftin tatlı hikayesini anlatan çok başarılı oyunda, nevra serezli’nin canlandırdığı fakir düşmüş grandüşes tatyana’dan dinlemiştim. sıla hasretiyle gitar çalıyor (balalayka bulamamıştır herhal orda) ve hizmetçisi olduğu evin çocuklarına kara gözler’e duyulan ümitsiz aşkı anlatan bu türküyü söylüyordu tatyana. ajda pekkan’ın sesinden kulaklarımıza ulaşan bir günah gibi (“bir günah gibi gizledim seni/ kimse görmedi seni ve beni/ ağlarken içim güldü gözlerim” dizelerini hatırlayalım) ve julio iglesias’tan dinlediğimiz nathalie (gilbert becaud’nun nathalie’si ile karıştırmayalım aman), hep aynı notaların, aynı ruh yüklü rusça türkünün üstüne yazılmış sözlerdi, ki başka dillerde de muhtelif güftelerle ayni melodiye rastlayacağımızdan eminim.
rusça sözlerinin anlamının az çok şu olduğuna uzun araştırmaların ardından ikna olmuş durumdayım: “ah, kara gözler/ yanan, tutkulu, güzel gözler/ seni nasıl da seviyorum/ senden nasıl da korkuyorum/ belli ki gözlerine ilk tesadüf ettiğim an uğursuz bir andı/ eğer seni görmeseydim böyle ıstırap çekmez, hep gülümseyerek geçirirdim hayatımı/ ama gördüm seni, tüm huzurumu kaybettim/ senin uğruna tüm dünyayı unuttum/ yumuşak okşayışların ve ateşli bakışların beni cezbetti, büyüledi/ beni mahvettiniz, ebediyen mutluluğumu çaldınız, ey kara gözler.”
piyanoda ezbere çalabildiğim ilk ve galiba da (bu aramızda kalsın) tek doğru dürüst parçadır oçi çiorniye. karanlıkta çalar, çalarken de hep ağlarım (ağlamam). -
dinlediklerim arasında en çok ivan rebroff yorumunu beğeniyor olduğum rus halk ezgisi.
ivan rebroff- [http://www.youtube.com/watch?v=4zifhj6fyzk http://www.youtube.com/watch?v=4zifhj6fyzk]
şarkıyı seslendirenlerden örnekler:
red russian army- [http://www.youtube.com/watch?v=oqejwks_hpg http://www.youtube.com/watch?v=oqejwks_hpg]
patricia kaas- [http://www.youtube.com/watch?v=zmy0lns9zew http://www.youtube.com/watch?v=zmy0lns9zew]
igor gorin sings- [http://www.youtube.com/watch?v=fjc8mxtqjyo http://www.youtube.com/watch?v=fjc8mxtqjyo]
louis armstrong- [http://www.youtube.com/watch?v=xdyw3fn4j4q http://www.youtube.com/watch?v=xdyw3fn4j4q]
helmut lotti- [http://www.youtube.com/watch?v=xvah9klvjli http://www.youtube.com/watch?v=xvah9klvjli] (youtube'ta bulabildiğimin en iyisi buydu)
ülkemizde ise fikret şeneş'in sözlerini yazıp, ajda pekkan'ın superstar 83 adlı albümünde seslendirdiği şarkı, ''bir günah gibi'' adıyla 1983 yılında yayınlanmıştır. bu ilk versiyonu oldukça güzeldir. aşk-ı memnu adlı dizi için tekrar kayıt altına alınarak şarkıya resmen densizlik edilmiş. neyse, onu da en alta iliştireyim.
ajda pekkan- [http://www.youtube.com/watch?v=robsz5qewwa http://www.youtube.com/watch?v=robsz5qewwa] (1983)
ajda pekkan & toygar ışıklı *- [http://www.youtube.com/watch?v=z0zdc2g_bdq http://www.youtube.com/watch?v=z0zdc2g_bdq] -
rivayete göre türk kızları için yazılmış şarkıdır. mavi gözün standart geldiği bir ülkede, "kara gözlüm" şarkısı zaten başka kime yazılabilir ki..
-
bir ülkenin böyle bir şarkıya sahip olması da en az askeri bir zafer kadar değerli..
tabi ikinci dünya savaşı'nda almanları bitirmeleri kadar değil, belki moğol savaşları da değil: ama en azından bir iskandinav ülkesine karşı kazanılan zaferden daha değerli. aya gitmek gibi bir değeri rusların.. -
sözleri söyle olan rus halk sarkisi.
(bkz: dark eyes)
ochi chyornye, ochi zhguchie
ochi strastnye i prekrasnye
kak lyublyu ya vas, kak boyus' ya vas
znat' uvidel vas ya ne v dobryj chas
ochi chyornye, ochi plamenny
ı monyat oni v strany dal'nye
gde tsarit lyubov', gde tsarit pokoj
gde stradan'ya net, gde vrazhdy zapret
ochi chyornye, ochi zhguchie
ochi strastnye i prekrasnye
kak lyublyu ya vas, kak boyus' ya vas
znat' uvidel vas ya ne v dobryj chas
ne vstrechal by vas, ne stradal by tak
ya by prozhil zhizn' ulybayuchis'
vy zgubili menya ochi chyornye
unesli na vek moyo schast'e
ochi chyornye, ochi zhguchie
ochi strastnye i prekrasnye
kak lyublyu ya vas, kak boyus' ya vas
znat' uvidel vas ya ne v dobryj chas -
rusça şarkıların genelde çevirideki harf değişimleri yüzünden farklı farklı isimlerle anılmasından dolayı ochi chornyye, otshi tshornye, ochi tchernye, schwarze augen ve dark eyes gibi isimlerle de anılan güzel bir halk şarkısı. ben bu anahtar kelimeleri ekşi sözlüğe yazıldıktan sonra bile şarkıyı daha farklı isimlerle arayıp ulaşmakta zorluk çeken bir yığın halk insanı olacaktır. google'ın rusça algılama özürlü bir motor olduğunu bilip bir şekilde bu şarkıya ulaştıysanız mutlu mesut bir şekilde dinleyebilirsiniz. uğraştığınız çabaya değdi, artık ilk defa kimin tarafından yazıldığını, kimlerin söylediğini ve ne anlama geldiğini biliyorsunuz. suratınızda mutlu bir gülümseme olsun, evet sırıt biraz, gerdir ağzını, yanaklar da çıksın, aferin bu şekilde dinlemeye devam et.
-
şu elim günde yine aklıma düşen rus halk türküsü. kendisini icra eden kızıl ordu korosunun büyük kısmı bugünkü kazada hayatını kaybetmiştir.
-
bu şarkıyı dinleyince insanın kara gözlü birine aşık olası geliyor vallahi. ayrıca kızıl ordunun sahiden söylememesi gereken şarkı.
-
ismiyle rusçayı öğrenmeye başlayanları şaşırtan güzel rus halk şarkısı. oçi'nin karşılığı "göz"e denk gelmektedir. ama rusça konuşan biri "göz"e, "glaz" diyecektir. o zaman bu ne olmaktadır? benim bildiğim eski rusça'dır, veya daha yerel bir ağzın ürünüdür. devuşkalara hava atmanız için bu da benden ilgili kişilere ufak bir kıyaktır.
yıllar sonra gelen edit: oçi ukraynaca göz anlamına gelmektedir efendim. işte iki dlin farklılıklarından biri. -
yavas okudunda matemlere bogan ama vites drive alindiginda roketleme yaptiginda kisiyi tek basina istanbul'u alacakmis gibi gaz veren bence ruslarin haleti ruhiyesinin tercumesi olan ezgidir:
http://www.youtube.com/watch?v=oqejwks_hpg
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap