• i = 1
    v = 5
    x = 10
    l = 50
    c = 100
    d = 500
    m = 1000
    (altinda cizgi) v = 5000
    (altinda cizgi) x = 10.000
    (altinda cizgi) l = 50.000
    (altinda cizgi) c = 100.000
    (altinda cizgi) d = 500.000
    (altinda cizgi) m = 1.000.000

    1 = i (primus)
    2 = ii (secundas)
    3 = iii (tertius)
    4 = iv (quartus)
    5 = v (quintus)
    6 = vi (sextus)
    7 = vii (septimus)
    8 = viii (octavus)
    9 = ix (nonus)
    10 = x (decimus)
    11 = xi (undecimus)
    12 = xii (duodecimus)
    13 = xiii (tertius decimus)
    14 = xiv (quartus decimus)
    15 = xv (quintus decimus)
    16 = xvi (sextus decimus)
    17 = xvii (septimus decimus)
    18 = xviii (duodevicesimus
    19 = xix (undevicesimus)
    20 = xx (vicesimus)
    21 = xxi (vicesimus primus)
    22 = xxii (vicesimus secundas)
    23 = xxiii (vicesimus tertius)
    24 = xxiv (vicesimus quartus)

    30 = xxx (tricesimus)
    40 = xl (quadragesimus)
    50 = l (quinquagesimus)
    60 = lx (sexagesimus)
    70 = lxx (septuagesimus)
    80 = lxxx (octogesimus)
    90 = xc (nonagesimus)
    100 = c (centesimus)
    101 = ci (centesimus primus)
    102 = cii (centesimus secundas)

    200 = cc (ducentesimus)
    300 = ccc (trecentesimus)
    400 = cd (quadringentesimus)
    500 = d (quingentesimus)
    600 = dc (sescentesimus)
    700 = dcc (septingentesimus)
    800 = dccc (octingentesimus)
    900 = cm (nongentesimus)
    100 = m (millesimus)
    1001 = mi (millesimus primus)
    1002 = mii (millesimus secundas)
    1002 = miii (millesimus tertius)

    1900 = mcm (millesnongentesimus)
    1999 = mcmxcix
    2000 = mm (bismillesimus) century
    2001 = mmi (bismillesimus primus)
    2002 = mmii (bismillesimus secundas)
    2003 = mmiii (bismillesimus tertius)
    2004 = mmiv (bismillesimus quartus)

    2100 = mmc = (bismilles centesimus)

    3000 = mmm (tresmillesimus)
    4000 = mmmm (quadramillesimus)
    5000 = v (quinmillesimus) (v'nin altinda cizgi)
    6000 = vm (sesmillesimus) (v'nin altinda cizgi)
    7000 = vmm (septuamillesimus) (v'nin altinda cizgi)
    8000 = vmmm (octomillesimus) (v'nin altinda cizgi)
    9000 = mx (nonamillesimus) (x'in altinda cizgi)
    10.000 = x (decies millesimus) (x'in altinda cizgi)
    10.001 = xi (decies millesimus primus) (ilk x'in altinda cizgi)
    10.010 = xx (decies millesimus decimus) (ilk x'in altinda cizgi)
    11.000 = xm (undecim millesimus) (ilk x'in altinda cizgi)
    12.000 = xmm (duadecim millesimus) (ilk x'in altinda cizgi)
    12.100 = xmmc ( " " centum) (x'in altinda cizgi)
    12.505 = xmmdv ( " " guingenti quinque) (x'in altinda cizgi)

    50.000 = l (quinqua millesimus) (l'nin altinda cizgi)
    50.100 = lc (quinqua millesimus centum) (l'nin altinda cizgi)
    50.500 = ld (quinqua illesimus quingenti) (l'nin altinda cizgi)

    60.000 = lx (sexa millesimus) (l ve x'in altinda cizgi)
    60.010 = lmx (sexa millesimus decem) (l'nin altinda cizgi)
    60.100 = lmc (sexa millesimus centum) (l'nin altinda cizgi)

    80.004 = lmmmiv (octo millesimus quartus) (l'nin altinda cizgi)
    90.099 = mcxcix (nona millesimus nonus) (ilk c'nin altinda cizgi)

    100.000 = c (centies millesimus) (c'nin altinda cizgi)
    100.001 = ci (centum millesimus primus) (c'nin altinda cizgi)
    100.010 = cx (centum millesimus decem) (c'nin altinda cizgi)

    200.000 = cc (ducenta millesimus) (iki c'nin altinda cizgi)
    200.100 = ccc (ducenta millesimus centum) (ilk iki c'nin altinda cizgi)
    200.510 = ccdx ( " " quindecem) (iki c'nin altinda cizgi)

    500.000 = d (quingenti millesimus) (d'nin altinda cizgi)
    600.000 = dc (sescenti millesimus) (d ve c'nin altinda cizgi)
    600.606 = dcdcvi ( " " sescenti sex) (ilk d ve c'nin altinda cizgi)
    700.000 = dcc (sepcenti millesimus) (d'nin ve c'lerin altinda cizgi)

    1.000.000 = m (mille millesimus) (m'nin altinda cizgi)
    1.100.100 = mcc ( " " centum miliacentum) (m ve ilk c'nin altinda cizgi)
    1.300.000 = mccc ( " " trecenti mille) (m ve c'lerin altinda cizgi)

    2.000.000 = mm (duamilia millesimus) (iki m'nin altinda cizgi)
    2.500.500 = mmdd ( " " quingenti milia quingenti) (m'lerin ve ilk d'nin altinda cizgi)
  • kullanımı için "hastalık", kullananlara da "hasta" denmiş.* belki haklılık payı vardır, bilemem. sema kaygusuz ise şöyle anlatmış: "doğru dürüst toplama çıkarma yapılamayan bu basamaksız, hantal sayılara duyulan sadakat, modası geçmeyen bir dekorasyon alışkanlığıyla açıklanabilir elbette. onlar sayı değil de epizotlara yerindelik atfeden görsel bekçiler sanki. bana kalırsa, bölümlerin içsel bütünlüğüne ciddiyet kazandırmasından çok, gerçekte sıfırsız sayılar dizini olduğu için seviyoruz onları. yazıdan önceki boşluk deneyimini perdeleyen, hatta yazıya dair o ilk ham fikrin aklımıza düştüğü ânı görmezden gelmemizi sağlayan, kelimenin tam anlamıyla yanıltıcı bir yanı var bu sayıların. bizi sıfırdan kurtarıyorlar. batı araplarının dünyaya bahşettiği basamaklı sayılardan sonra atıl kalsalar da, armayı andıran biçimleriyle biz okurlara yeni bir şeyi ifade ediyorlar: çoktandır olmuş bir şeyi. [...] okuru doğrudan yazılmış olanın evrenine çağırıyorlar." (sema kaygusuz, karaduygun, s. 55)

    acknowledgement: "epizotlara" kelimesini yanlış bulan ve bu yanlışlığı düzeltmek için "otlatanlarla"yı öneren dilbilgisi uygulamasına teşekkür ve tebrikleri borç bilirim.
  • asterix okuyan yurdum insanının erkenden öğrendiği rakamlardır.
    (bkz: bu romalılar kafayı yemiş)
  • bazi bazi romalilarin bile kafalarini karistirmis rakam silsilesi.

    zira hakiki roma kalintilari uzerinde 9 niyetiyle viiii yazildigi bizzatihi gorulmustur.
  • referans rakamin soluna yazilan rakam, referans rakamin degerini azaltir; sagina yazilirsa artirir. bir rakamın sağına ya da soluna en fazla üç adet aynı rakam yazılabilir. bir başka deyişle sayilar gruplandirilarak yazilir.
    romen rakamıyla yazılmış bir sayıyı okumak için her rakamın sağına soluna bakılır, sayının tamamı bölümler halinde yavaş yavaş gelir.
    mcmxcviii sayısını okumaya çalışan bir insanın zihnine kulak verelim:
    "hmmm başta 'm' var. demek ki sayı 1000'le başlıyor. sonra 'c' geliyor. dur la! c'den sonra bi m daha var. demek ki 1000'den 100 cikartacaz : 900 bu. sonra ne varmış: 'xc'. 90 yani. en sonuncusu 'viii' 8. zaten bunu biliyoduk. ne etti? 1000+900+90+8=1998. hobaa!"
  • pek kullanışlı olmadığından, " 0 "ın keşfi ile tarih olan bi sayı sistemi.
  • i=1, v=5, x=10, l=50, c=100, d=500, m=1000 daha büyüğünü bilmiyorum, bilen varsa beri gelsin.
  • eski saat kulelerinde görülebilicek sayi sistemi
  • ondalık olmayan, beşlik benzeri sistem
    civciv=104 104
hesabın var mı? giriş yap