zombie

• dolores o'riordan'ın bir röportajında şarkının hikayesini anlatırken hala titrediği parça.
  hikaye şu: 1993 yılında bir gün, anne ve küçük oğlu londra’da bir marketten alışveriş yaptıkları sırada marketin önünde bulunan bir çöp bidonu içindeki bombayı fark edemezler. ira (irlanda cumhuriyetçi ordusu) adlı yasadışı örgütün bıraktığı sanılan bomba tam anne ve oğul market kapısındayken büyük bir gürültüyle patlar ve hedef daha ne olup bittiğini anlamayan ufaklık olur. bu lanetli durumun sebebi, irlanda’nın güneyi ve ingiltere arasında bitmek bilmeyen politik savaştır. o’riordan, haberlerde defalarca izlediği bu görüntüye dayanamaz ve yazmaya başlar. “1916’dan beri sürüyor bu…” dediği mısralarda, dublin’de çıkan ve çok kan döken paskalya ayaklanması'nı refere eder. (beş gün süren ayaklanmayı bastırmak için ingiltere, kenti tanınmaz hale getirmiş ve devrimcileri kurşuna dizmişti.) o’riordan o günleri unutturmayacak satırlarıyla günümüzde bile sürmekte olan savaşlara, ölümlere ve adaletsizliklere atıfta bulunur.
• cranberries sarkisidir ki lyricleri de soyledir
  
  another head hangs lowly,
  child is slowly taken.
  and the violence caused such silence,
  who are we mistaken?
  
  but you see, it's not me, it's not my family.
  in your head, in your head they are fighting,
  with their tanks and their bombs,
  and their bombs and their guns.
  in your head, in your head, they are crying...
  
  in your head, in your head,
  zombie, zombie, zombie,
  hey, hey, hey. what's in your head,
  in your head,
  zombie, zombie, zombie?
  hey, hey, hey, hey, oh, dou, dou, dou, dou, dou...
  
  another mother's breakin',
  heart is taking over.
  when the vi'lence causes silence,
  we must be mistaken.
  
  it's the same old theme since nineteen-sixteen.
  in your head, in your head they're still fighting,
  with their tanks and their bombs,
  and their bombs and their guns.
  in your head, in your head, they are dying...
  
  in your head, in your head,
  zombie, zombie, zombie,
  hey, hey, hey. what's in your head,
  in your head,
  zombie, zombie, zombie?
  hey, hey, hey, hey, oh, oh, oh,
  oh, oh, oh, oh, hey, oh, ya, ya-a...
• ben bu şarkıyı severdim. çok severdim hem de. fakat askerliğimin anasını sikti bu şarkı. bir de murat göğebakan mıydı neydi, onun ayyüzlüm parçası.
  ankara mamaktaydım. bilenler bilir. sinema falan olur arada. ve muhakkak sinemadan önce şarkılar çalar. işte o şarkılara inanılmaz detone seslerle 200-300 erkek eşlik eder. benim asker olduğum dönemde o şarkı listesini kim ayarlıyorsa her gün mutlaka bize dinlettiği iki şarkı vardı: zombie ve ayyüzlüm. hem de peşpeşe. ayyüzlüm zaten tiksinti uyandırıcı bir şarkıydı. ama en azından onun sözlerini herkes biliyordu. detone sesler ve bir kaç senkron kaymasıyla atlatılabiliyordu. ama sıra zombie'ye gelince orada işler sarpa sarıyordu işte. şarkının sözlerini zaten kimsenin bildiği yok. herkes anladığı şekliyle söylüyor. ve sıra "zooombie" kısmına gelince 200-300 erkeğin aynı anda olanca güçleriyle bağırdığını düşünün. düşünemediniz değil mi? ben yaşadım lan :(
• cranberries diyince insanlarin aklina gelen ilk $arki.
• maziye goturup aglatan $arkilar arasinda yerini aldi. 10 sene oldu.
• çanakkalede bir radyodaki bir istek programında bir vatandaş tarafından "zombie'den in yor heee" olarak istenilmiş şarkı. ilginç.
• az buçuk "haralayii aayii voyi oyii" diye iniltiler üretebilen her kızın 90'lar boyunca üniversite kantinlerinde beynimizi gitar eşliğinde zikmesine sebep olan şarkı.
  
  benzer durumdaki bir başka şarkı da losing my religion'dır.
• bir şaheserdir, candır, efsanedir.
  protest müziğin en iyi örneğidir. vokal, bass, bateri, elektro hepsi müthiş bir uyum içindedir bu şarkıda.
  ''rock müzik'' deyince tiksinerek bakan yurdum insanının bile sevebileceği kadar güzel bir parçadır. sözleri ve klibi de bir o kadar harikadır ve bu şarkı kim tarafından yorumlanırsa yorumlansın, hiç kimse dolores o riordan kadar güzel yorumlayamaz. işte böyle bir şarkıdır zombie.
• maziye goturup aglatan $arkilar arasinda yerini aldi. 18 sene oldu.. (bkz: zombie ritual)
• ingiltere ve amerika listelerinde bir numaraya oturmamış olmasının temel sebebi şarkının yanlış anlaşılmış olmasıdır. defaten dolores o'riordon'ın da dile getirdiği bu yanlış anlaşılma, şarkının aslında ira'in bitmez tükenmez ve yıllardan beri kendi halkına zarar vermekten öteye geçemeyen faydasız eylemlerini eleştiriyor olması, amerika'da ve ingiltere'de ise birleşik krallık'ın irlanda politikasını eleştirdiğini düşünülmesinden mütevellittir.
  halbuki o'riordon gayet de ne şiş yansın ne kebap mantığında, "yeter artık bağımsızlık alamayacağız bari karşılşıklı kan dökmeyelim" demeye getirmiştir.
  şarkıda anlatılan olay ve klipteki görüntüler de ira'yı esasen yüceltmez. evet ingiliz askeri'nin karşısında küçücük çocuklar yer almaktadır.
  sorun da burada zaten, ira'in her terör örgütü gibi ön saflara çocukları sürerek matah bir bok yaptığını zannetmesinde, neticede hep çocukların ölmesinde. 1916'da ira büyük eylemini yaptığında da bu harekete katılanlardan ziyade masum yerel halk ziyan görmüştür. o'riordon'ın demek istediği şudur: sizin savaşınız bizim için, ailelerimiz için değil. biz sizinle savaşmıyoruz. siz kendi hırslarınız için kan döküyorsunuz. 90 yıl önce savaşan silahlarıyla bombalarıyla birbirine saldırıp ölenler var hep aklınızda. eğer halkınızın çocuklarını öldürüp annelerini gözü yaşlı kucağı boş bırakıyorsanız, hata yapıyorsunuz demektir.
  
  bunu klibiyle ilk ne zaman dinledim ve izledim hatırlamıyorum ama bana hiç bir zaman bir isyan parçası gibi gelmedi. zaten klipte de görebileceğiniz gibi o'riordon meryem ana görüntüsünde şarkı söylüyor, çocukların ölümüne yüreği burkulan ağıt yakan bir kutsal anne adeta. genelde the cranberries kliplerini pek beğenmem, canım şarkılara gider abuk subuk kovboylu filan klipler çekerler, ama zombie gerçekten izlenesi ve kısa film tadında bir kliptir.