nihavend

• rasttan veya nevadan ba$lar, rasttan ba$lamada, guclu olan nevaya atlar. nevâ etrafındaki seslerde ilk dola$ımlarını olu$turan nihavend, tizdeki kurdi dortlusu icinde, diger bazı makam cesnilerinin karı$tirilmasiyla degi$iklikler gosterir. nevâ uzerinde u$$ak, beyatî veya arazbar veya buselik geckileri ile hicaz geckisi en cok yapılan geckilerdir. ancak, bu tur geckiler, makamın asli bünyesine ve huviyetine etki gostermezler, cünkü, gecici gecki niteligindedirler ve kısa sureli olurlar. tekrar neva üzerindeki kurdi dortlusune donulur ve nevadan itibaren rasta dogru buselik be$lisi icinde karara gelinir. bu arada, cargah perdesi uzerinde buselik geckisi yapilabileceği gibi, nikriz ve hicaz geckileri de yapılabilir. kurdi perdesinin bir asma karar perdesi olarak gorevi bulunur. bu takdirde, kısa bir acem a$iran geckisi soz konusu olur.
  
  rast perdesi, karar perdesidir. kararda, irak perdesi yeden olarak alinir veya yegaha kadar pestle$meler icinde yegahtan rasta atlayarak kararlar verildii de görülür.
  
  nihavendin tiz duragi gerdaniye perdesidir. gerdaniyeden itibaren geni$lemeler yapildiginda, cogu zaman buselik be$lisi icinde bu genişlemelerin çok olduğu görülür. sünbüle perdesi de bu genişlemeye ba$langic oldugunda, ekseriya acem a$iran makaminin uygulamasina yol acildigi belli edilmis olur.
  tizdeki geni$lemeleri, biraz evvel saydiğimiz bir iki gecici makam icinde sinirlamak dogru olmaz. bestekarın goru$ ve yorumuna gore ba$ka makamlar acarak geni$lemeler yapilmasi her zaman mumkundur.
  nihavendi, donanimda, kürdi ve nim hisar perdelerinin arıza i$aretlerini koyarak gosteririz. geni$lemelerde veya geckilerde ilgili makamin ariza isaretlerini yerlerine koyarız