salgın

• lucretius 'un dilinde şöyle açıklanmış hadise;
  
  "..anlatalım sayrılıkların nedenlerini, açıklayalım,
  budur dileğim. nedendir bu salgınlar kişi soyuna,
  hayvan sürülerine ölüm saçan, yıkım getiren.
  ilkin, birçok öğe vardır yukarda değindiğim,
  bize canlılık veren. ölüm getirir birçoğu da,
  sağlığı bozar, uçar öteye beriye, rasgele toplanır
  bunlar, sonra yayılırlar ortalığa, havaya.
  sayrılık getiren bir ortam oluşur havada.
  tüm bu salgınlar, bulaşıcılar dıştan gelir,
  sislerde, bulutlarda olduğu gibi, ağar göğe,
  bunlar bir yandan çıkar yerden yağmurlar toprağa
  işleyince, bir yandan da güneş sıcağından
  isınan kokmuş nesnelerden doğar, yayılır.
  görmez misin, yuvasını bırakan, bize gelen
  bir yabancıya, alışmadığı bir ülkenin suyu,
  soğuğu nasıl dokunur, başka bir etki
  gösterir? bir ayrılık vardır britanya havasıyla
  mısır'ınki arasında, evren baltasının böyle
  derine işlediği, pontus'tan gades'e değin
  uzayan bir uçurum açtığı, insan soyunda
  kara-yanık yüzlülerin yaşadığı yerde. evren
  dört bölümdür birbirinden ayrı göksel
  yörüngelere, esen yellere göre. kişiler
  renklerinden, dış görünüşten dolayı ayrılır,
  ulusların ayrılıkları da böyledir, kan soyundan,
  sayrılıklardan. fil hastalığı orta mısır'da
  nil ırmağı yakınlarında, görülmez yeryüzünün
  başka yörelerinde. diz ağrısı attika'da, göz ağrısı
  achaia'da çoktur. böyledir başka yerlerde de,
  öteki örgenleri çökerten bu hava değişimleri.
  uzun süre etkilerse, rasgele, hava akımı bizi,
  yıpratıcı bir durum belirir, yayılır gökte
  bulutlar gibi, sisler gibi yavaşça ortalığa,
  bir değişme, karışıklık doğurur, gördüğümüz
  gibi; bizim ülkemize varınca değişir durum,
  bulaşır bize de salgınlar, dolar içimize
  hızla, baskın gelir, ya sularda, ya yaban
  yemişlerinde yuvalanır, ya kişisel besinlerde,
  ya hayvan yeminde yerleşir, sayrılık taşıyan
  uygun nesneler bekler, çıkar havaya, soluk
  aldığımızda, ağulu salgının bulunduğu, yellerden
  yutarız bilmeden salgın taşıyanları, solunandan,
  benzer bir yolla bulaşır sığırlara salgın, kırar
  geçirir bütün yünlü hayvanları. önemsizdir
  bizim, salgın bölgesine girip girmememiz, ülkenin
  havasına direnecek bir örtüye bürünmemiz.
  doğa, kendince, getirir bir ülkeye yıkımı,
  çökmüş, bozulmuşsa, çetin işler açar başımıza
  alışmadığımız, yeni bir yıkıma sürükler bizi."
  
  de rerum natura
  çev: ismet zeki eyüboğlu