svastika

• tarihte en çok hakkı yenen ve drittes reich yüzünden kötü bir şöhrete sahip olan sembolizm imgesi.
  
  binlerce yıllık kültürel birikime sahip olan swastika, nazi almanyası'nın birkaç yılda yaptıklarıyla yüzyılın en nefret edilen figürü haline geldi.
  
  nazilerin temsil simgesi olarak seçmesi ise elbette tesadüf değil, çeşitli kültürler tarafından ilmek ilmek işlenmiş derin kültürel doku bağları var.
  
  swastika kelimesinin etimolojik kökeni sanskrit diline dayanmaktadır ve sağlık, varlık ve güzel varoluş gibi anlamlara gelmektedir. daha sonra yapılan mitolojik araştırmalara göre, kalıcı zafer anlamına da geldiği saptanmıştır. naziler'in ideolojik sembol seçimi olarak kabul edilmesi, böylece daha anlamlı bir hale bürünmektedir.
  
  bilinen ilk swastika süslemesi yaklaşık 12.000 yıl önce, ukrayna'da bulunan ve üst paleolitik dönem kültürü tarafından işlenmiş olan fildişi figürüne^* aittir.
  
  görsel
  
  12.000 yıl önce.
  
  ortada ne yazı, ne tarım, ne sistematik din, ne yerleşik yaşam, ne evcilleştirilmiş hayvan, ne de maddi düzgün kültür unsuru varken, swastika süsleme örneği mevcut.
  
  inanılmaz.
  
  sonrasında güney avrupa'daki neolitik kültürlerde kullanıldığı gözlemleniyor. ilginç tarafı ise birbirinden bağımsız ve iletişim kurması pek mümkün olmayan uygarlıklar arasında kullanım sahası bulabilmesi. swastika sembolizmine, özellikle indüs'te bulunan hint uygarlığı ile budistler özel bir önem atfediyor.
  
  budistlere göre; iyi talih, refah, bolluk ve sonsuzluk anlamına geliyor. imge buradan hareketle, buddha ile doğrudan ilişkilendiriyor ve süsleme heykellerinde tam da kalbinin üzerine^* betimleniyor.
  
  swastika, buddha'nın zihni. buddha, swastika'nın somutlaşmış hali.
  
  görsel
  
  antik yunanlar da, süsleme sanatında sıklıkla yer veriyorlar. hatta çok sevilen meander motifi süslemesiyle kökensel bağları var.^**
  
  görsel
  
  görsel
  
  antik roma'da ise zenginlerin oturduğu villaların convivium^** odalarının zeminine ya da duvarlarında süsleme ayrıntısı olarak kullanıldı. hatta bazı örneklerde latince felix, yani mutluluk anlamına gelen sembol simge olarak sunuldu.
  
  görsel
  
  görsel
  
  doğu roma^* toplumunda katakomp ve sonrasında kilise duvarlarında karşımıza çıkmaktadır. sembole zotiko zotiko yani hayatın hayatı kelime öbeği eşlik etmiştir. ölümün sonsuz huzuru ve cennette yaşanacak mutlu günler ifade edilmiştir. (dünya-cennet arasındaki bağlantı; pythagoras'ın da benzer düşüncesi mevcut. sağ kol cenneti işaret ederken, sol kol dünyayı göstermektedir.)
  
  görsel
  
  fenikeliler, güneşin bir simgesi olarak kullanıyorlar ve rahibelerinin kıyafetlerinde sembole yer vermişlerdir.^*
  
  görsel
  
  antik mısır'daki kadim tanrıçalardan nekhebet'in yanıbaşında da karşımıza çıkıyor;
  
  görsel
  
  iskandinav mitolojisinde bile, odin'in tüm evrene hükmetmesini sağlayan bir aracı olarak yer alıyor.
  
  kuzey amerika'da^* ve afrika'daki çeşitli bölgelerdeki tarihi betimlerde dahi karşılaşmanız olası.
  
  bu kadar birbiriyle farklı kültür, kronoloji ve coğrafyada, hemen hemen aynı anlama gelmesi ne kadar ilginç.
  
  onbinlerce yıldır mutluluk ve keyfi sembolize etmiş bir simgenin, günümüzde nefret ögesi haline evrilmesi tarihin en büyük ironilerinden biri olsa gerek.
  
  edit: sanskritçe, doğrusu sanskrit olarak değiştirildi. hepbiarayisicinde'ye teşekkürler.
• tibette kullanılan anlamıyla evrensel ve kozmik düzen anlamındadır.ancak nazi almanyasında gamalı haçın baktığı- döndüğü yön tam ters istikamettedir.bu da kaosu ifade eder.
• gamali haçin gavurcasi... (bkz: nazi)
• tarih sahnesine ilk çıkı$ı himalaya budizmiyle olmu$tur..lakin kelt kültüründen hindu kültürüne kadar,volga'dan kore'ye kadar aryan kavimlerinin ayak bastığı her coğrafyada iz bırakmı$tır..
  
  kelime anlamı "iyi $ans"tır..
  
  (bkz: gamali hac/6)
• sanskritçe "mutlu hayat" anlamına gelen kelime. dogru yazımı budur.
• budistlerin kullandigi swastika nazizm'in sembolunden farklidir. kollari terse bakar ve carpik degil dik durur. bu farki bilmeyen okuz benligim^* singapur'da bu swastika kolye ile gezen bir adamin (bkz: cinli) uzerine yurumeme neden olmus (nazi mazi ne ayaksin ? ), aciklamayi duyunca insan icine bir sure cikamamami saglamisti^*. iyi ki adam budist idi, dostluga kardeslige ac idi.
• insanlık tarihindeki en eski simgelerden biridir. luck^* , light^* , love^* ve life^* kelimelerini sembolize eden 4 adet "l"nin birleşiminden oluşur. tarih boyunca şans ve mutluluk getirdiğine inanılan sembol, bir dönem naziler tarafından kullanılmış ve insanların gözünde kirletilmiştir. oysa swastika'nın yaşı düşünüldüğünde bunun ne kadar küçük bir zaman dilimi olduğu hep gözardı edilmiş, varlığı ırkçılıkla ve zulümle bağdaştırılmıştır. en üzücü olan da bunun hala devam ediyor olmasıdır...
• koyu bir okultist- spiritualist olan hitler $uphesiz ki bu amblemi gayet $uurlu bir $ekilde, inanclari dogrultusunda secmi$tir. olay "svastika aslinda cok masum bir amblem de hitler adini kotuye cikarmis" degildir. tam tersine sembolize ettigi felsefe bakimindan svastika hitler'in hayat goru$une paralel oldugu icin örgutune amblem olarak onu secmi$tir. dunyanin içine eden pek cok lider gibi, hitler de kendi capinda (!) insanlik için iyi bir $eyler yaptigini zannederek muthi$ yanilgiya du$en bir ma$aydi.
  (bkz: bilinmeyen hitler)
  (bkz: aytunc altindal)
• nedendir bilinmez nazilere maledilmiş ve aslında basbayaa evrensel olan, hint avrupa kökenli amblem. ön türkler tarafından kullanılanına da oz damgası denmektedir ve sembolün kolları yönünde dönerek tanrıya erişmeyi tariflemiştir. bütün dinlerde ve mezheplerde, bütün kültürlerde, medeniyetlerde kendine yer bulabilmiş olması bile başlı başına bir sosyoloji konusudur.
  yunan sanatında, budist tapınaklarında, islam ülkelerinde çeşitli sanat kollarından ibadet yerlerine kadar pekçok yerde, hindu törenlerinde ve süslemelerinde, mezopotamya'da.. türkiye'de de başta efes olmak üzere pekçok tarihi eserde bu şekle rastlanmıştır. bazı kaynaklarda svastikanın kollarının ateş, su, hava, toprak olmak üzere dört kozmik gücü tarif ettiği bilgisi bulunmakta; buna karşılık kolları saat yönünün tersine dönük svastika formununsa geceyi ve uğursuzluğu sembolize ettiği söylenmektedir. yanlış bilmiyorsam bazı kültürlerde "büyü" sembolü olarak da tarif edilirken, bazı medeniyetlerde "yaşam döngüsünde ölene kadar birlik beraberlik" anlamlarını da taşıdığı söyleniyor.
  
  birbirleri arasında yüzlerce yıl olan toplumlarda yaşamış milyonlarca farklı insan.. ve bu insanların farklı etkileşimler, farklı anlamlar doğrultusunda birbirlerinden habersizce ortak bir yorumlama süreci geçirip kullandıkları ortak bir sembolün olması sembolik etkileşimciliğin tavan yaptığı sihirli bir meseledir bence.. bu yüzden naziler tarafından sıçratılmış faşizm çamurunun bu sembolün sırtında taşıdığı koca bir tarihi kirletmesini kabul edemiyorum. bu faşizmden yara almış olanların bile inadına bu sembolün üzerine gitmesi gerektiği kanaatindeyim, bundan daha asil ve dik bir duruş tahayyül edemiyorum. hala mimaride vs. bu sembolü bir motif olarak kullanabilme cesareti gösteren çeşitli meslek erbabları var mı bilmiyorum; umarım ki vardır. nazi kitlesi yüzünden böyle tarihi bir simgeyi "faşizm"le bütünleştirmek de bir nevi ırkçılık bence, tarihe yapılmış bir ayıp.. herhangi iyi bir insana, mimara, tasarımcıya, mühendise bu sembolü kullama hakkını elinden alacak bir mahalle baskısı yapmak da bir çeşit ırkçılık..
  
  şurada svastika anlatılmış ayrıntısıyla.
• şöyle bir şeydir..
  
  8888____888888888888
  8888____888888888888
  8888____8888________
  8888____8888________
  88888888888888888888
  88888888888888888888
  ________8888____8888
  ________8888____8888
  888888888888____8888
  888888888888____8888