türkiye ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi

• protokoller her iki ülkenin meclisinde görüşülüp onaylanmadan yürürlüğe girmeyecektir. meclislerin ikisi tarafından kabul edildikten 2 ay sonra sınırlar açılacaktır. bu bilgi bugün çıkan bütün gazetelerde var. okumadan bilmeden yorum yapmamak lazım.
  
  karabağ mevzusunun da bu meclis onayı sürecine dahil olduğu defalarca dile getirildi. bas bas bağırıldı. biz ilk adımı attık. dün o anlaşmanın yapıldığı salonda arkada sessizce bekleyen insanlar bu süreci yürütmekle yükümlü ülkelerin dışişleri bakanlarıydı. yani bu öyle uydurmasyon bir süreç değil. kafkaslardaki sorunları çözmeyi istiyen sadece biz değiliz zira o bölgenin güvenli hale gelmesi daha geniş bir kitleye avantaj sağlayacak. şimdi azeriler ile ermeniler oturup anlaşmaya çalışacaklar. biz de bekleyeceğiz ve gerekirse müdahalede bulunacağız.
  
  keşke bu sürecin bir de toplumsal ayağı olsaydı. karşılıklı (yapmacık bile olsa) jestler yapılsa keşke. şarkıcılar, sanatçılar, yazarlar, öğretim üyeleri buluşsalar. aslında iki taraftaki habercilere de çok iş düşüyor fakat bizim basın milliyetçi denyo dolu o yüzden zor. fakat bir sürü şey yapılabilir. türk-ermeni ortak kültürü günleri, büyük konserler, yazar buluşmaları gibi her görüşme bu işi kolaylaştırır. ilk başlar çok zor olacak, 100 yılın önyargısı ve kızgınlığı var. hala gömülemeyen kin var. bunlar zamanla aşılır.
  
  esas mücadele ise sınırlar açıldıktan sonra yaşanacak. önümüzdeki 3-5 sene içerisinde ermenistan'a yapılacak yatırımlar ve kurulacak iş ilişkileri de belirleyici bir unsur olacak. insanlar boğazından geçen ekmeğe bakıyorlar. o ekmeği diyaspora koyarsa onları dinlerler. o kaynağa ihtiyaç kalmadığında biz ermenilerle ticaret yapan ve onların hayatlarının iyileşmesine katkıda bulunan ülke olacağız. türkiye ile işbirliği içinde olan bir ermenistan varken diasporanın eski etkinliğini göstermesi mümkün olacak mı bunu da zamanla göreceğiz. ayrıca protokole göre ermenistan sınırı resmi olarak tanımış olacak. onun üzerine artık hala toprak talebi gelebilir mi? sanmıyorum.
  
  biraz itişe kakışa imzalanmış olsa da doğru işlenmeye devam edilirse kazan-kazan sonucunu doğurabilecek bir protokol bu. eğer iki taraf karşılıklı anlaşmazlık içine düşmüşse uzlaşmanın sağlanması için birilerinin talep veya iddialarından vazgeçiyor, karşısındaki ile ortak noktaya geliyor olması lazım. bu nedenle elbet bir şeyler vereceğiz. her verilen taviz için yaygara koparmanın manası yok. önemli olan sürecin sonunda kimin karlı çıkacağı. dünya siyasetinde büyük ölçekli bir kriz çıkmadığı sürece bizim bu işten zararlı çıkma şansımız yok. büyük ağabeyler oranın yeni düzenine çoktan karar verdi. biz kartlarımızı iyi oynayıp bir büyük sıkıntıdan kurtulmaya çalışacağız.