ümmet

• atilla bulut, türklerin etnik kökenleri kitabında (s. 34) şöyle anlatır:
  
  ümmet kavramı "imam" kökünden türemiştir ve belli bir amaç çerçevesinde oluşmuş birliktelik anlamını taşımaktadır. sözlükteki karşılığı topluluk, halk, cemaattir. "ümmet" kavramı kuran-ı kerim'in 64 yerinde geçmekte ve birlikteliğin türüne göre farklı anlamlarda kullanılmaktadır. inanç birliği, ırk birliği, akrabalık bu anlamlardan bazılarıdır.
  
  ümmet bir merkezi olmayan ama mensubiyet duygusuyla birbirine bağlı bir oluşum olarak da karşımıza çıkabilir. ancak özellikle vurgulanması gereken husus, bu kavramın etimolojik olarak "yalnızca islama inananlar birliği" anlamına gelmemesidir. yerine göre inkarcılar da kendi aralarında bir ümmet oluştururlar.
  
  islamda ümmet kavramı, ilk kez hz muhammed tarafından medine'de oluşturulan politik bir birliktelik için kullanılmıştır. burada ümmet, o gün medine'de yaşayıp şehrin savunmasına katılacak olan (yahudi, hristiyan gibi) farklı unsurları da içine alan bir anlama sahipti. daha açık ifade etmek gerekirse bu, hz muhammed'in girişimiyle kurulmuş bir medine ümmeti'ydi. daha sonraki şartlar bu birlikteliği bozdu ve müslümanlar ayrı bir ümmet haine geldi. zamanla ümmet kavramı müslüman kitleyi anlatmada o kadar özdeşleştirilerek kullanıldı ki, ümmet kelimesi tek başına da bir mensubiyet duygusuyla birbirine bağlı müslümanlar birliği anlamına geldi..."