tirit

• konya'da yedigim, orijinini bilmedigim fakat yedigim anda beni mahvetmis, dusunurken bile agzımı sulandıran yemek..bol tereyaglı, muhtesem kıvamlı bir et suyu- yogurt karısımının uzerine konulan iskender karesi ekmekler ve onun uzerine serilen (sanırım) bıcakla kıyılmıs, cesitli baharatlarla yogrulmus, et kıvamında agızda dagılan koftelerden olusan, bol maydonozla sunulan,yanında tuz bile verilmeyen(o kadar mukemmel ki),sadece istege gore sumak ve acı biber secenegi sunulan, kiremitte pisirilen ve sıcacık kiremitte onunuze getirilen, mutlaka denenmesi gereken, yeni favorim olan orgazmik yiyecek.. ne hikmetse restoranda 'bir insanın aklını, gozunu kandırabilirsiniz, ama agzını asla!' yazıyordu...
• balıkesir ve bazı ilçelerine özgü bir düğün yemeği. özellikle sünnet düğünlerinde yapılır. eğer sünnet düğününde tirit yapılmazsa, balıkesirliler için o düğün düğün değildir.
  
  balıkesir tiridinin kendine özgü uzun pidesi vardır ve ondan yapılır (balıkesir pidesi denir). etli bir yemektir.
  
  şu şekilde yapılır: özel olarak pişirilen pideler küçük küçük kesilerek tabaklara konulur. üzerine dökülen et suyu ile yumuşatılarak kabartılır. daha sonra üzerine önceden haşlanmış ve didilmiş kırmızı et eklenir. yemek salça sosu, karabiber ve maydanoz ile süslenerek servis yapılır.
  
  ilde tiridin, iskender kebabı'nın atası olduğuna dair bir kanı vardır. ayrıca çevre illerden gelenler balıkesirlilerin neden bu kadar ıslak ekmek yemeği (tirite öyle derler dışardan gelenler) sevdiklerini sorgularlar.
• bir kutu icinde mumkun oldugunca yaglanmasi icin beslenen kazlardan samsun ve yoresinde (ozellikle havza ve bafra'nin koylerinde) degisik bir versiyonu yapilan yemektir.
  
  $oyle ki:
  tahta bir kutu icersinde sadece kafasi disarida olan ve hareket edemeyen kazimiz 2-3 ay boyunca cilginlar gibi beslenir. yeterli yag seviyesine ula$inca kesilir. sicak suda bekletilmi$ pirinc ve ustune serilen lava$ lar bir tandirin icine konulur. ustune de ayiklanmi$ kazimiz asilir. tandirin ate$inde yava$ yava$ pi$en kazimizin yaglari once lava$lara, sonra da pirince akacak, kazin suyunda bir pilav ve bolca islak lava$ elde edilecektir.
  
  uflesen dagilacak kivama gelen kaz tandirdan cikartilir, diger agop'un kazlari tarafindan lava$ ve pilav e$liginde ayran ile birlikte yutulur.
• karadeniz taraflarında yapılan, elle yenmesi makbul yemek. babam çok güzel yapar bunu.
  tarifini de vereyim tam olsun;
  eğer köydeyseniz ördekle yapılır ama şehirdeyseniz tavuk kullanılır, ördek bulmak zor çünkü.
  bütün tavuğun içine pirinçler doldurulur, karnı dikilir ve o şekilde haşlanır, hem tavuk pişer hem de karnındaki pirinçler.
  alırsınız pişmiş tavuğu büyük bir tepsiye koyarsınız, dikişleri açarsınız, pilav haline gelmiş pirinçlerle tavuğu karıştırırsınız.
  sonra sacda kurutulmuş yufkaları tavuğun haşlandığı suya daldırırsınız, suyu emene kadar tutarsınız orada, tepsideki tavuk ve pilav karışımının üstüne serersiniz.
  inanılmaz lezzetli bir şey çıkar ortaya.
  bakmayın böyle basitmiş gibi durduğuna aslında çok zordur yapması. babamın canı çıkıyor yapana kadar.
• yöreden yöreye değişen bir yemeğimiz. hatta o kadar değişen ki, ben diğer entrylerde yazanların bir an için tirit olmadığını bile düşündüm.
  şimdi efendim, madem herkesler bir tirit tarifi vermiş, biz de olaya bir tarafından müdahil olalım.
  şimdi bir de ''bulgur tiridi'' adı verilen bir çeşidi var. yani en azından benim bildiğim ve elazığ tiridi olarak da adlandırabileceğim bir tirit.
  peki bu tirit nasıl yapılır?
  
  malzemeler:
  - kavurma, 1 kase bulgur(ince), kuru soğan, 1 demet maydanoz, 4-5 sap taze soğan, 1,5 yemek kaşığı domates salçası, yarım yemek kaşığı biber salçası, 1 yemek kaşığı tereyağı, 1 tatlı kaşığı karabiber, 1 tatlı kaşığı pul biber, yarım çay bardağı sıvı yağ.
  
  yapılışı:
  - bir tencere içerisine yağı dökün. sonra soğanları hafif ateşte pişirmeye başlayın. soğanlar tam olarak pişmeden önce salçayı bir süre sonra da eti(pişmiş) atın. biraz tencerede karıştırın. soğan ve salça kıvamını aldıktan sonra bulguru ilave edin. on dakika kadar tencerede pişirin. yalnız dikkat edin dibi tutmasın. sonra ince ince doğradığınız yeşil soğan ve maydanozları ilave edin. 2-3 dk karıştırın, sonra malzemelerin üzerini kapatacak kadar kaynar su ekleyin ve yemeğin altını kapatıp dinlenmeye bırakın. 5-10 dk sonra yemeğimiz hazırdır. dilerseniz yaprak ile yiyebilirsiniz. afiyet olsun.
  
  çakma ümit usta gururla sundu.
• açıkçası bizim oralarda, sinop tarafları, yufka ile yapılan bir tür yemek.
  
  düdüklüye falan şöyle et ya da tavuk konur, yemek hazırlanacağı vakit bu hazırlanmış suya kesilmiş yufkalar batırılıp çıkarılarak ıslatılır ve tepsiye konur. tabi bunu en az 10 kişinin aynı tepsiden yediğini de düşünürsek, tepsi baya baya büyük oluyor.
  
  bu ıslatılmış yufkalar yendikten sonra,
  
  - tenceredeki eğer etse, tepsiye getirilip dökülür. sonra bir de ekmeği alırsın ona çullanırsın.
  
  - tenceredeki eğer tavuksa pilavla falan servis edilir.
  
  sofrada da genelde turşu olur şöyle güzel biberden falan.
  
  aslında hiç de öyle ultra süper bir yemek değildir ama işte o beraber yemek yemenin, aynı sofraya hep beraber oturmanın zevki bence bu yemeği bizim orada özel kılmış. hala biri yapsa koşa koşa toplanır yeriz. insanın geleneklerini ve kültürünü koruması en güzel şey
  
  ek : ha tabi unutmadan, ıslatılan yufkaların üzerine de şöyle suyundan gezdirilip ceviz dökülür. mis.
• yemegin suyu manasina gelir,
  sarkisi vardir: tiridine tiridine tiridine bandim, bedava mi sandin para vedim aldim diye..
• konya'ya yolu düşenlerin mutlaka tatması gereken, tercihan mithat tiritte yenilmesi vacip olan şahane. konya'nın etli ekmeği niye o kadar meshur hiç anlamadım bunun yanında.
• girit'in alınması çok uzayınca, padişah tarafından girit adını söyleyenin başı vurduracağı ferman eder. girit'in alınması bildirilmesi sarayın aşçısına düşer, padişaha güzel bir yemek sunar ,
  padişah ismini sorunca da bu yemeğin ismi tirit alındı girit şeklinde bir rivayati olan yemek
• kastamonuda susamsız olan kastamonu simidinin tavuk suyuna parçalanması, üstüne tereyağlı yoğurtlu karışım dökülerek yapılmasıyla oluşan yemek..sonra yenir..ucuzdur..
  (bkz: tiridine bandım)